Na niespełna 10 dni przed wejściem w życie, w Rządowym Centrum Legislacyjnym opublikowano kolejny projekt rozporządzenia w sprawie recept. Dokument ma zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2021 roku, jednak jeszcze przez kolejne 6 miesięcy recepty będzie można realizować na dotychczasowych zasadach.

Konieczność publikacji nowego rozporządzenia wynika zapisów ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. i zmianie niektórych ustaw w związku z wdrażaniem rozwiązań w obszarze e-zdrowia. Nowelizacja ta poszerzyła zakres rozporządzenia o przepisy związane z realizacją recepty transgranicznej w postaci elektronicznej. Z tego powodu Minister Zdrowia musiał przygotować nowe rozporządzenie (czytaj również: Jest projekt nowego rozporządzenia w sprawie recept! Co się zmieni?).

Nowe wzory recept od 1 lipca 2021

Tym co zdecydowanie najbardziej interesuje pracowników aptek, są z pewnością zmiany, jakie wprowadzi nowe rozporządzenie. Tą zdecydowanie najbardziej „widowiskową” będzie nowy wzór recepty papierowej – pozbawiony rubryki „Oddział NFZ”. Przypomnijmy, że już teraz w obiegu znajdują się dwie wersje recept papierowych. Nowe rozporządzenie wprowadza trzecią, ale nie na długo. Zgodnie z brzmieniem projektu, stosowanie dotychczasowych druków będzie możliwe tylko do 30 czerwca 2021 r. Innymi słowy od 1 lipca 2021 r. obowiązywać będzie już tylko jeden wzór recept papierowy – wprowadzony nowym rozporządzeniem.

Zasady i tryb wystawiania recept zostały w znacznej mierze uregulowane w ustawie Prawo farmaceutyczne. Rozporządzenie określa przede wszystkim elementy niezbędne do realizacji recept – co niewątpliwie budzi emocje wśród pracowników aptek. Jego projekt został oddany 19 listopada do konsultacji publiczny, w ramach których do resortu zdrowia wpłynęło około 100 uwag i propozycji zmian. Tylko niewielka część z nich została uwzględniona w ostatecznej wersji projektu. Tabela uwag wraz ze stanowiskiem Ministerstwa Zdrowia również jest dostępna na stronach Rządowego Centrum Legislacyjnego.

Powrót do mierzenia recept?

W nowym rozporządzeniu Ministerstwo Zdrowia postanowiło powrócić m.in. do dawnego zapisu określającego obowiązkowe minimalne wymiary recepty papierowej. Aktualnie rozporządzenie również je zawiera, jednak umożliwia realizację takiej recepty, nawet jeśli jej wymiary nie spełniają wymogów określonych przepisami. Zgodnie z projektowanym rozporządzeniem wymiary recepty w postaci papierowej nie mogą być mniejsze niż 200 mm długości i 90 mm szerokości. Jeśli któryś z nich będzie mniejszy, recepta nie będzie mogła zostać zrealizowana (czytaj również: Recepta była za wąska o 3 milimetry. Apteka odmówiła jej realizacji…).

Przeciwko takiemu zapisowi w konsultacjach publicznych sprzeciwiała się Naczelna Rada Aptekarska, ZPA PharmaNET i Związek Aptek Franczyzowych. Organizacje wskazywały m.in. na absurd mierzenia przez pracowników aptek wymiarów recept przy pacjencie. Resort zdrowia pozostał jednak nieugięty, a argument o mierzeniu recept przez farmaceutów nazwał „kuriozalnym”.

Zdaniem Ministerstwa Zdrowia adresatem tej normy jest osoba wystawiająca receptę, a nie ją realizująca. Natomiast powrót do stanu, w którym w jednym rozporządzeniu zawarte były zaprzeczające sobie przepisy: jeden określający wymiary recept, drugi stanowiący o braku obowiązku stosowania się do tych wymiarów, zdaniem resortu jest niemożliwy i niecelowy.

– To nie rozmiary recepty są problemem determinującym problemy pacjentów, tylko się do tych wymiarów niestosowanie przez wystawiających. Jeżeli wymóg dotyczący wymiarów zostanie zniesiony, to w praktyce recepta będzie mogła być wystawiona na nośniku papierowym wielkości znaczka pocztowego – czytamy w uzasadnieniu Ministerstwa.

Odręczny podpis na zrealizowanej recepcie papierowej

Nowe rozporządzenie wprowadza również obowiązek potwierdzenia na rewersie recepty papierowej, faktu jej zrealizowania przez osobę wydającą leki. Musi się tam znaleźć imię i nazwisko oraz podpis pracownika apteki. W trakcie konsultacji publicznych Naczelna Rada Aptekarska wskazywała, że dane o osobie realizującej są przekazywane do systemie SIM w Dokumencie Realizacji Recepty. Dodatkowe umieszczanie ich na rewersie recepty będzie więc nieuzasadnionym dublowaniem danych.

Resort zdrowia i tym razem nie przychylił się do propozycji zmian. Co ciekawe w uzasadnieniu Ministerstwo wskazało, że przepisu tego nie należy usuwać, ponieważ dotyczy on potwierdzenia na recepcie papierowej kto rzeczywiście realizował receptę (czytaj również: Techniczka na stażu sama w aptece. Logowała się na kierownika by sprzedawać leki…).

– W systemie aptecznym na haśle magistra często pracuje technik i nie zawsze jest możliwość zweryfikowania. Natomiast podpis i pieczątka na rewersie recepty przez osobę realizującą daje tą możliwość (chyba że podrobi podpis i ukradnie pieczątkę), ale w ocenie projektodawcy proponowane rozwiązanie ma dużo większy walor odstraszający (gdyż podpisanie i opieczątkowane recepty cudzymi danymi, jako sfałszowanie dokumentu, stanowi przestępstwo, w przeciwieństwie do posługiwania się cudzym loginem i hasłem, w odniesieniu do których nie kwalifikuje się w sposób analogiczny. Nie ma również konsekwencji (pomijając możliwe konsekwencje zdrowotne dla pacjenta) przepisów penalizujących wprost świadome umożliwianie się właściciela konta danymi pozwalającymi na logowanie się do niego, przez kogoś innego – wskazuje resort zdrowia.

Będą problemy z receptami weterynaryjnymi?

Zmianą, z którą są związane obawy Naczelnej Rady Aptekarskiej jest też konieczność przepisywania przez lekarzy weterynarii leków zawierających środki odurzające, substancje psychotropowe, o których mowa w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii, na receptach posiadających unikalne numery identyfikujące wydawane przez WIF. Do tej pory numerowane recepty lekarze weterynarii musieli używać wyłącznie do przepisywania leków o kategorii dostępności Rpw (czytaj również: Recepty weterynaryjne na leki odurzające i psychotropowe bez zmian).

– Proponowane brzmienie spowoduje, że każda recepta wystawiona przez lekarza weterynarii na psychotropy o kategorii dostępności „Rp” będzie wymagała naniesienia na niej unikalnego numeru recepty. Dotychczas obowiązek nanoszenia numeru recepty dotyczył, w przypadku weterynarzy, recept na produkty o kategorii Rpw. Nowy przepis spowoduje odmowy realizacji takich recept w aptekach – argumentowała Naczelna Rada Aptekarska.

Czytaj również: Leki psychotropowe i narkotyczne – podsumowanie

Resort zdrowia pozostał jednak niewzruszony. W odpowiedzi na zastrzeżenia NRA wskazał, że w jego ocenie wszelkie recepty na leki zawierające substancje psychotropowe lub środki odurzające muszą mieć nadane unikalne numery identyfikujące. Takie rozwiązanie jest konieczne do celów kontrolnych i ograniczania liczby oszustw (czytaj więcej: Uwaga na fałszywe recepty weterynaryjne na leki psychotropowe).

Najmniejsze dostępne w obrocie opakowanie

Zmianą, która z pewnością ucieszy pracowników aptek, będzie doprecyzowanie zapisu dotyczącego realizacji recepty w przypadku braku na niej dawkowania leku. Aktualnie w takiej sytuacji pracownik apteki może wydać „maksymalnie taką ilość produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego, która nie jest większa od ilości zawartej w dwóch najmniejszych opakowaniach określonych w wykazie” (czytaj również: Recepta na problem z receptą: Powracające wątpliwości).

W nowym rozporządzeniu początkowo Ministerstwo Zdrowia zaproponowało by była to ilość nie większa od ilości zawartej w dwóch najmniejszych opakowaniach „dopuszczonych do obrotu”. Naczelna Rada Aptekarska wskazała, że lepsze będzie określenie „dostępnych w obrocie”.

– W wielu przypadkach najmniejsze opakowania dopuszczone do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie są w rzeczywistości dostępne – czytamy w uwagach NRA.

Z tą opinią zgodziło się Ministerstwo Zdrowia i w nowej wersji projektu rozporządzenia zastosowano określenie „dostępnych w obrocie”.

Już wkrótce więcej o zmianach, wynikających z nowego rozporządzenia…

©MGR.FARM