Wczoraj opublikowane w Dzienniku Ustaw rozporządzenia, dzisiaj weszły w życie. To oznacza, że znane są już wymagania, jakie muszą spełnić apteki, aby mogły odbywać się w nich szczepienia. Szczepić oczywiście mogą tylko ci farmaceuci, którzy przeszli wcześniej odpowiednie przeszkolenie i uzyskali tym sposobem uprawnienia do przeprowadzania kwalifikacji i wykonywania szczepień (czytaj również: Rozporządzenie ws. szczepień w aptekach skierowane do ogłoszenia).

Gdzie będzie przeprowadzane szczepienie?

Zgodnie z obowiązującym od dzisiaj rozporządzeniem, szczepienia w aptekach mogą odbywać się na dwa sposoby.

1 – w pomieszczeniu administracyjno-szkoleniowym

Warunkiem jest odpowiednie czasowe rozdzielenia poszczególnych funkcji pełnionych przez to pomieszczenie oraz wprowadzenia pisemnej procedury określającej sposób dostępu i korzystania z tego pomieszczenia. Należy przy tym zagwarantować pacjentom bezpieczeństwo oraz poszanowanie intymności i godności, a także niezakłócone wykonywanie czynności w innych pomieszczeniach apteki, w szczególności sporządzanie produktów leczniczych oraz przechowywanie produktów leczniczych lub wyrobów medycznych zgodnie z wymaganiami dotyczącymi jakości i bezpieczeństwa.

2 – w izbie ekspedycyjnej

Konieczne jednak jest wydzielenie w niej obszaru gwarantującego bezpieczeństwo oraz poszanowanie intymności i godności pacjentów. Jeśli wydzielenie takiego obszaru nie jest możliwe, to konieczne będzie wyznaczenie czasu pracy apteki przeznaczonego wyłącznie do przeprowadzania szczepień ochronnych w tej izbie. Przy czym musi się to odbywać „bez uszczerbku dla zapewnienia wystarczającego czasu na wykonywanie w niej zadań zgodnych z jej zasadniczym przeznaczeniem” (tj. zapewnieniem dostępności leków).

Co ciekawe rozporządzenie nie określa minimalnej powierzchni, jaką powinno mieć pomieszczenie przeznaczone do przeprowadzania szczepień.

Niezbędne wyposażenie

Rozporządzenie określa również wymogi co do wyposażenia apteki, w której przeprowadzane są szczepienia ochronne. Dokument ten wskazuje następujące obowiązkowe elementy:

• stolik zabiegowy – urządzony i wyposażony stosownie do zakresu wykonywanych szczepień;
• zestaw do wykonywania iniekcji;
• zestaw do wykonania opatrunków;
• pakiety odkażające i dezynfekcyjne;
• dozownik ze środkiem dezynfekcyjnym;
• środki ochrony osobistej (fartuchy, maseczki, rękawice);
• pojemnik z ręcznikami jednorazowego użycia i pojemnik na zużyte ręczniki;
• pojemniki na zużyte strzykawki i igły oraz pojemniki na zakaźne materiały medyczne;
• roztwór do wstrzykiwań adrenalinum – w celu zastosowania u pacjenta poddawanego szczepieniu w przypadku wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego;
• termometr bezdotykowy do pomiaru temperatury ciała pacjenta przed wykonaniem szczepienia;
• sprzęt komputerowy z dostępem do internetu i drukarką, który w czasie przeprowadzania szczepienia nie będzie wykorzystywany do ekspedycji aptecznej.

Wynagrodzenie za szczepienia

Zgodnie z zarządzeniem prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia nr 205/2020/DSOZ zmieniającym zarządzenie w sprawie zasad sprawozdawania oraz warunków rozliczania świadczeń opieki zdrowotnej związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, stawka za szczepienie przeciwko SARS-CoV-2 w punkcie szczepień bez transportu pacjenta została ustalona na 61,24 zł. Przy czym obejmuje koszty (osobowe i materiałowe) wykonania szczepienia przeciwko SARS-CoV-2 (czytaj również: Ile powinno wynosić wynagrodzenie farmaceuty za wykonanie szczepienia?).

Ubezpieczenie

Skutkiem wykonywania szczepień w aptekach jest rozszerzenie odpowiedzialności aptek i farmaceutów. Jak już kilka tygodni temu sygnalizowały niektóre izby aptekarskie, większość towarzystw ubezpieczeniowych uznało, że z chwilą nabycia przez farmaceutę uprawnień zgodnie z wytycznymi zawartymi w rozporządzeniu Ministra Zdrowia, wykonywanie szczepień ochronnych przeciwko COVID-19 staje się czynnością wykonywaną w ramach zawodu farmaceuty (czynnością zawodową farmaceuty). A to oznacza, że jako taka czynność ta jest objęta zakresem ubezpieczenia OC osoby wykonującej zawód medyczny farmaceuty (czytaj również: Czy OC farmaceutów obejmuje też skutki wykonywania szczepień przeciw COVID-19? ).

Warto w tym miejscu warto zaznaczyć, że w przypadku pojawienia się powikłań poszczepiennych w następstwie wykonania w aptece zabiegu zgodnie ze sztuką medyczną, odpowiedzialność poniesie producent szczepionki. Możliwa jest także odpowiedzialność Skarbu Państwa za dopuszczenie przez Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych szczepionki do obrotu. Odpowiedzialność może ponieść również Komisja Europejska, jeśli podjęta przez nią decyzja w sprawie dopuszczenia którejś ze szczepionek do obrotu byłaby niezgodna z prawem unijnym.

Co z odpadami medycznymi?

W przypadku wykonywania szczepień, o apteka ogólnodostępna ma obowiązek utylizacji odpadów medycznych poszczepiennych zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2021 r. poz. 779 i 784)