Tropicamidum to produkt leczniczy występujący pod postacią kropli do oczu w stężeniu 1% (10 mg/ml) oraz 0,5% (5 mg/ml). Jakie są wskazania do jego stosowania? Zgodnie z kartą charakterystyki produktu leczniczego, te krople do oczu wykorzystywane są do wziernikowania dna oka w diagnostyce okulistycznej oraz w sytuacjach przedoperacyjnych, gdy konieczne staje się zastosowanie substancji działającej poprzez krótkie rozszerzenie źrenicy. Tropikamid jest cholinolitykiem, który w niższym stężeniu posiada zdolność do porażania zwieraczy źrenicy, a także zwieracza rzęskowego. Zastosowany w wyższym stężeniu prowadzi natomiast do porażenia akomodacji oka. W związku z tym w dużych ilościach jest on zazwyczaj sprzedawany jedynie na zapotrzebowanie, gabinetom okulistycznym. Po co zatem jest on potrzebny pacjentom?

Pozamedyczne wykorzystanie Tropicamidu

Krople oczne Tropicamidum posiadają szereg zastosowań pozamedycznych, ale wówczas podawane są nie do oczu, ale… dożylnie. Takie wykorzystanie tego leku jest szczególnie popularne za naszą wschodnią granicą – w Rosji, na Białorusi, czy na Ukrainie. Jednak coraz częściej dożylne podawanie tropikamidu spotyka się także w krajach Europy Zachodniej. Jaki wówczas efekt się uzyskuje?

Dożylne podanie tropikamidu powoduje wprowadzenie człowieka w stan euforii. Jednocześnie mogą pojawić się omamy, halucynacje, czy wystąpić stany splątania. Stąd tropikamid jest stosowany w celach typowo”rekreacyjnych”. Jego podawanie dożylne może zakończyć się infekcją, a przyjmowanie go w ten sposób przewlekle wywołać niewydolność wątroby i nerek. Co więcej, może dojść do trwałego zaburzenia koncentracji, świadomości oraz pamięci.

Oprócz zastosowania “rekreacyjnego” tropikamid wykorzystywany jest także przez uzależnionych narkomanów. Dożylnie stosują go oni, aby złagodzić objawy odstawienne występujące po przyjmowanych narkotykach, a także lekach opioidowych. Jego dożylne podawanie pozwala zmniejszyć dawkę przyjmowanej heroiny, a nawet i jej całkowite odstawienie. Ponadto, narkomani przyjmujący heroinę dodatkowo stosują dożylnie tropikamid w celu uczucia większego odprężenia.

Narkomani, tropikamid przyjmują również tradycyjną drogą, a więc poprzez podanie go do oka. Co ma na celu takie działanie? Tropikamid powoduje rozszerzenie źrenic. Natomiast ich zwężenie to objaw przyjmowania narkotyków, takich jak heroina, czy morfina. W związku z tym stosowanie kropli do oczu z tropikamidem w składzie ma na celu zamaskowanie symptomów (zwężenia źrenic) pojawiających się po przyjęciu narkotyków.

Farmaceuta powinien odmówić?

Wiedząc, w jaki sposób może być stosowany produkt leczniczy Tropicamid odpowiedzmy sobie na pytanie, czy możemy odmówić realizacji recepty na dużą ilość tego leku, nawet jeśli nie ma żadnych podejrzeń co do autentyczności recepty? Zgodnie z art. 96 ustawy Prawo Farmaceutyczne osoba realizująca receptę może odmówić wydania na nią leków, jeśli ma podejrzenie co do tego, że produkt leczniczy może być zastosowany w celach pozamedycznych. Stąd ustawodawca daje nam prawo do tego, by odmówić pacjentowi wydania leku Tropicamid, jeśli cel ich wykorzystania powoduje powstanie u nas jakichkolwiek wątpliwości. W takiej sytuacji możemy także usiłować skontaktować się z lekarzem wystawiającym receptę i zapytać o cel wypisania tak dużych ilości tego leku.