Te leki warto kupić na zapas. W listopadzie i grudniu nie będą bezpłatne…

Zgodnie z obietnicami, jakie składało Ministerstwo Zdrowia od 1 września osoby, które ukończyły 65 lat mogą już korzystać z programu bezpłatnych leków dla tej grupy wiekowej. Oznacza to w praktyce, że wykupując lek w aptece pacjent, który spełnia warunek wiekowy nie będzie musiał uiszczać żadnej opłaty. Warto jednak wiedzieć, jakie jeszcze warunki muszą być spełnione, aby taka sytuacja miała miejsce. No i jakie leki przysługują takim pacjentom nieodpłatnie? Zacznijmy jednak od początku…

Jaka jest ulubiona apteka polskiego seniora sprawdziła firma SW Research na zlecenie Pracodawcy RP (fot. Shutterstock)

W przypadku dapagliflozyny, warto zaznaczyć pacjentom realizującym receptę, że w miesiącach listopad i grudzień lek chwilowo nie będzie refundowany (fot. Shutterstock)

Możliwość korzystania z programu darmowych leków dla osób po 65 roku życia wprowadzona została dzięki przyjęciu nowego prawa. Chodzi tu przede wszystkim o ustawę z dnia 13 lipca 2023 roku o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz o ustawę o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych. To na ich podstawie rozszerzono grono osób, którym przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w konkretne produkty lecznicze.

Zgodnie z przyjętym prawem od 1 września zmienia się próg wiekowy, po przekroczeniu którego w aptekach można otrzymać bezpłatne leki dla seniorów. Dotychczas obowiązywał program „75+”, który w niezmienionej formie trwał od września 2016 roku. Od 1 września 2023 roku do programu włączone zostały także osoby, które ukończyły już 65 rok życia. To ogromna zmiana, która znacząco poszerza grono osób uprawnionych do skorzystania z tej możliwości.

Czytaj także: Czy specjalista może wystawić receptę na bezpłatne leki „65 plus”?

Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby móc otrzymać lek bezpłatnie?

Pierwszym i najważniejszym warunkiem jest bez wątpienia wiek pacjenta. Należy podkreślić, że aby móc skorzystać z programu „65+” pacjent musi mieć skończone 65 lat. Dopiero powyżej tego wieku (zgodnie z peselem danej osoby) lekarz może wypisać receptę na bezpłatne leki z listy senioralnej, a farmaceuta może takie leki wydać pacjentowi bezpłatnie.

Drugim warunkiem, którego spełnienie umożliwi wydanie leków bezpłatnie jest obecność danego produktu leczniczego na wykazie D2. Wykaz ten to ogłoszona przez Ministerstwo Zdrowia lista leków przysługujących świadczeniobiorcom powyżej 65 roku życia bezpłatnie. Wykaz ten obowiązuje od 1 września, wraz z nową listą leków refundowanych.

Trzeci warunek mówi o tym, że u danego pacjenta zostało zdiagnozowane schorzenie, uprawniające do otrzymania danego produktu leczniczego na zniżkę. A zatem, jeśli choroba, która została stwierdzona wpisuje się w zakres wskazań objętych refundacją dla danego leku, to pacjent może ten lek otrzymać z określoną ulgą, a w przypadku obecności danego preparatu na liście „65+” – nawet bezpłatnie.

Nie zapominajmy o rubryce „kod uprawnień dodatkowych”!

Samo przekroczenie progu 65 lat i otrzymanie recepty na lek refundowany, obecny na wykazie D2 nie uprawnia jeszcze do otrzymania danego preparatu bezpłatnie. Umożliwia to dopiero obecność na recepcie (czy to elektronicznej, czy też papierowej) kodu uprawnienia dodatkowego. W tym konkretnym przypadku mowa jest o uprawnieniu „S”. Podobnie jak to było w przypadku dotychczasowych seniorów powyżej 75 roku życia, ta sama zasada obowiązuje w kontekście osób, które ukończyły 65 rok życia.

Uprawnienie to musi zostać naniesione na receptę przez lekarza, który ją wystawił. Farmaceuci nie mogą sami uzupełnić go na recepcie, na co nie pozwalają obowiązujące przepisy.

Jakie leki znajdują się na liście „65+”?

Zgodnie z obwieszczeniem Ministra Zdrowia z dnia 30 sierpnia wykaz nieodpłatnych leków dla seniorów powyżej 65 roku życia zawiera prawie 3800 leków (rozumianych jako indywidualne kody GTIN). To ponad 420 substancji czynnych. Lista obejmuje praktycznie wszystkie najczęściej występujące schorzenia, dzięki czemu pozwoli ona na zaspokojenie większości potrzeb osób w wieku powyżej 65 lat.

Produkty lecznicze, obecne na wykazie D2 obejmują m.in. leki antyhistaminowe, cytostatyczne, ginekologiczne, hipoglikemizujące, hipotensyjne czy też przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. Wartym podkreślenia jest fakt, że oprócz znanych i sprawdzonych substancji leczniczych na liście znalazły się także leki innowacyjne, stosowane chociażby w leczeniu cukrzycy. O jakie produkty chodzi?

Czytaj także: Wystawianie i realizacja recept na bezpłatne leki. Ministerstwo Zdrowia odpowiada na pytania.

Flozyny na liście leków bezpłatnych dla osób powyżej 65 roku życia

Flozyny to nowoczesna grupa leków, która posiada wielokierunkowe działanie na organizm. Przede wszystkim ich stosowanie przyczynia się do obniżenia poziomu glukozy we krwi. Dodatkową korzyścią z ich przyjmowania jest możliwość redukcji ryzyka sercowo-naczyniowego i redukcji ryzyka pogorszenia funkcji nerek. Flozyny dodatkowo przyczyniają się do poprawy podwyższonego ciśnienia tętniczego i redukcji masy ciała.

Na ogłoszonym właśnie wykazie D2 dla osób powyżej 65 roku życia znajdują się 3 flozyny. Jest wśród nich także dapagliflozyna. Jej obecność na liście sprawia, że pacjenci otrzymują możliwość korzystania z innowacyjnej terapii cukrzycy typu 2, niewydolności serca i przewlekłej choroby nerek całkowicie za darmo. Warto zatem uświadamiać pacjentów, którzy zgłoszą się do aptek z receptami o nowych możliwościach, jakie daje aktualne prawo. W przypadku dapagliflozyny, warto zaznaczyć pacjentom realizującym receptę, że w miesiącach listopad i grudzień lek chwilowo nie będzie refundowany. Zatem w celu kontynuacji terapii bezpłatnej lub refundowanej, warto zrealizować receptę na kilka opakowań, przed 31.10.2023 r. Dzięki obecności flozyn na liście senioralnej pacjenci będą mogli bez przeszkód prowadzić farmakoterapię, która dotychczas nierzadko wykraczała poza ich możliwości finansowe. Od teraz ma to jednak szansę się zmienić.

©MGR.FARM

Artykuł sponsorowany

Redakcja mgr.farm

Czy stres wpływa na poziom naszej odporności?

4 grudnia 202308:06

Wielkimi krokami zbliża się okres zwiększonej liczby zachorowań wśród społeczeństwa. W tym czasie warto zwrócić szczególną uwagę na kwestie związane z naszym układem odpornościowym. Wszystko, co zakłóca jego prawidłowe funkcjonowanie przyczynia się do wzrostu ryzyka zachorowania na popularne jesienią i zimą infekcje. Jednym z takich czynników jest chociażby stres…

Co możesz zarekomendować pacjentowi, który poszukuje preparatu łagodzącego objawy stresu? (fot. Shutterstock)

UKŁAD ODPORNOŚCIOWY I JEGO FUNKCJE

Układ immunologiczny to swojego rodzaju strażnik strzegący nasz organizm przed wszechobecnymi patogenami. W odpowiedzi na kontakt z patogenem układ ten aktywuje dostępne mu mechanizmy obronne. Wśród nich są przede wszystkim komórki układu immunologicznego, takie jak makrofagi, monocyty, czy też limfocyty [1]. Działanie całego systemu obronnego organizmu opiera się przede wszystkim na procesach fagocytozy, czyli likwidacji drobnoustrojów, które dostały się do organizmu. Każde zakłócenie pracy tegoż układu przekłada się na spadek odporności organizmu. Wśród czynników negatywnie wpływających na jego pracę jest m.in. stres [1].

STRES – CZYM JEST I JAK WPŁYWA NA ORGANIZM?

Stres to osobnicza, zależna od indywidualnych cech reakcja organizmu na różnego rodzaju czynniki zewnętrzne, zwane stresorami [2]. Co może być stresorami/stresogenami? Zarówno czynniki fizyczne (głód, zimno, wysiłek) jak i psychiczne (strach, depresja) i biologiczne (infekcja) [1,3]. Organizm nie pozostaje obojętny na odczuwany stres, który niejako pełni rolę regulacyjną wobec zależności zdrowie – choroba [4]. Silny, a zwłaszcza długotrwały stres obniża odporność organizmu na czynniki stresogenne i zaburza homeostazę całego organizmu, w tym funkcjonowanie układu odpornościowego [5,6]. W jaki sposób?

Czytaj także: Czy wiesz czym kierować się przy rekomendacji preparatu na uspokojenie?

WZAJEMNA ZALEŻNOŚĆ POMIĘDZY UKŁADEM NERWOWYM, ODPORNOŚCIOWYM I HORMONALNYM

Zapamiętaj – układ nerwowy jest nierozerwalnie powiązany z układem hormonalnym i układem immunologicznym [1,6,7]. Narażenie organizmu na stres (zwłaszcza chroniczny) potęguje zmiany neurohormonalne w jego obrębie [1]. Stres moduluje pracę układu nerwowego, który poprzez wpływ na wytwarzanie hormonów wywołuje zmiany w obrębie funkcjonowania systemu odpornościowego całego organizmu. Dlatego też należy walczyć ze stresem – łagodząc tym samym jego wpływ na odporność w okresie jesienno – zimowym. Bezsprzecznie główną rolę w tym całym mechanizmie odgrywa kortyzol [7].

HORMON STRESU – KORTYZOL – W JAKI SPOSÓB OBNIŻA ODPORNOŚĆ?

Kortyzol to hormon glikokortykosteroidowy, którego produkcja wzrasta w sytuacjach stresowych [5,7,8,9]. Kortyzol syntetyzowany jest przez nadnercza, będące częścią tzw. osi podwzgórze-przysadka-nadnercza (oś HPA) [7,8]. Oś ta to jeden z najważniejszych sposobów oddziaływania układu nerwowego na reakcje odpornościowe [9]. A wszystko to właśnie za sprawą kortyzolu. Stres, za sprawą zwiększonej ilości kortyzolu, przyczynia się do wzmożonej immunosupresji – kortyzol obniża poziom odporności komórkowej w obrębie układu immunologicznego i tym samym upośledza jego pracę [6]. W jaki dokładnie sposób? Okazuje się, że zwiększone ilości kortyzolu zakłócają równowagę w obrębie limfocytów Th1 i Th2, hamują proliferację limfocytów i uwalnianie czynników prozapalnych [1]. Mówiąc zatem ogólnikowo – stres zmniejsza całkowitą liczbę limfocytów i przyczynia się do spadku odporności [1]. Mając zatem na uwadze, że poziom kortyzolu bardzo mocno reaguje na stres – w jaki sposób można zminimalizować wpływ stresu na układ immunologiczny [8]?

Zobacz także: Jakie leki na uspokojenie sprawdzą się u osób ze specjalnymi wymaganiami?

JAK ZMNIEJSZYĆ STRES I OGRANICZYĆ JEGO WPŁYW NA HOMEOSTAZĘ ORGANIZMU?

Najlepszym rozwiązaniem byłoby unikanie czynników stresogennych. Wszyscy wiemy jednak, że zwykle jest to niemożliwe lub przynajmniej trudne do wykonania. Z pomocą przyjść mogą jednak związki obecne w niektórych roślinach, stanowiące podstawę niektórych produktów dostępnych w aptekach. Mowa chociażby o walerianie, chmielu czy też męczennicy [10].

Dlaczego akurat te 3 konkretne rośliny? Chociażby dlatego, że posiadają dobrze udokumentowany, pozytywny wpływ na redukcję stresu [11]. Warto też wiedzieć, że zarówno waleriana, chmiel oraz męczennica wpisane są przez Europejską Agencję Leków do monografii obejmującej produkty stosowane w redukowaniu łagodnych objawów stresu psychicznego [11]. Pamiętaj o tym, rekomendując preparat mający na celu wsparcie pacjenta w sytuacjach stresowych.

VALUSED TO PRODUKT LECZNICZY NA BAZIE WALERIANY, CHMIELU I MĘCZENNICY

Co możesz zarekomendować pacjentowi, który poszukuje preparatu łagodzącego stany napięcia nerwowego? Zwłaszcza w nadchodzącym okresie jesienno – zimowym, kiedy wiesz już, że stres potrafi osłabić działanie układu odpornościowego? Warto wybrać produkt leczniczy na bazie sprawdzonych substancji. Takim preparatem jest chociażby lek Valused [12].

W składzie produktu leczniczego Valused znajdują się wyciągi z kozłka lekarskiego, chmielu zwyczajnego i męczennicy cielistej [12]. Produkt łagodzi objawy napięcia nerwowego, wynikające chociażby z narażenia na sytuacje stresogenne. Dodatkowo może być również stosowany, jako środek wspomagający w trudnościach z zasypianiem na tle nerwowym [12]. Rekomendowany jest osobom dorosłych oraz pacjentom powyżej 12 roku życia [12]. Valused to dobre rozwiązanie także dla osób, u których ciągłe narażenie na stres może negatywnie wpływać na poziom odporności. Pamiętaj o tym.

Literatura:

Czynniki modulujące układ immunologiczny człowieka, Ewelina Dymarska, Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy, nr 19(2)/2016
Magnesium status and stress: the vicious circle concept revisited, Gisele Pickering, Andre Mazur, Marion Trousselard, Przemysław Bienkowski, Natalia Yaltsewa, Mohamed Amessou, Lionel Noah, Etienne Pouteau, Nutrients 2020, 12, 3672
Pojęcie stresu w medycynie i psychologii, Agnieszka Grygorczuk, Psychiatry 2008; 5:111-115
Problematyka stresu – przegląd koncepcji, Anna Kaczmarska, Patrycja Curyło-Sikora, Hygeia Public Health 2016, 51(4): 317-321
Understanding the relationships between physiological and psychosocial stress, cortisol and cognition, Katharine Ann James, Juliet Ilena Stromin, Nina Steenkamp, Macr Irwin Combrinck, Front Endocrinol. 2023, 14:1085950.
Rola hormonów w regulacji homeostazy organizmu człowieka, Bogusław Pawlaczyk, Homines Hominibus, Vol.6, 2010, 7-20
Molecular links between endocrine, nervous and immune system during chronic stress, Roberto Zefferino, Sante Di Gioia, Massimo Conese, Brain and Behavior, 2021;11:e01960
Diurnal cortisol slopes and mental and physical health outcomes: a systematic review and meta-analysis, Emma K. Adam, et.al., Psychoneuroendocrinology 2017 September; 83:25-41
Wpływ stresu na układ odpornościowy w przebiegu choroby nowotworowej z perspektywy biomedycznej, Agnieszka Rolińska, Jacek Furmaga, Wojciech Czyżewski, Psychoonkologia 2017, 21(2): 58-65
Surowce roślinne o działaniu przeciwlękowym i antydepresyjnym, Gerard Nowak, Herba Polonica, vol 55, no 1, 2009
Medicinal plants used for anxiety, depression, or stress treatment: an update, Masa Kenda, et.al., Molecules 2022,27,6021
Charakterystyka Produktu Leczniczego Valused