Skóra to naturalna bariera

Skóra to najbardziej zewnętrzna tkanka, która ma bezpośredni kontakt ze światem zewnętrznym [2,3]. Pełni funkcję ochronną dla narządów wewnętrznych, uczestniczy w termoregulacji i stanowi barierę dla patogenów [3]. Każde naruszenie ciągłości skóry nazywane jest raną.

Definicja rany oparzeniowej mówi o uszkodzeniu integralności skóry i tkanki podskórnej, które wywołane zostało ciepłem, elektrycznością, chemikaliami lub promieniowaniem [3]. Wyróżniamy zatem oparzenia termiczne (w tym słoneczne), chemiczne, przez prąd elektryczny i wywołane promieniowaniem [1,2,3]. Biorąc pod uwagę rodzaj oparzenia wyróżnia się dodatkowo:

• Oparzenia powierzchowne (I stopnia) – obejmujące sam naskórek
• Oparzenia II stopnia – obejmujące naskórek i wierzchnią warstwę skóry właściwej
• Oparzenia III stopnia – obejmujące całą skórę właściwą
• Oparzenia IV stopnia – obejmujące dodatkowo tkankę tłuszczową, mięśnie i kości [2,3].

Chłodzenie rany to podstawa 

Właściwe postępowanie z raną zapobiega przekształceniu jej w poważniejszą [3]. Skóra ma wysoką zawartość wody, która nawet 20x szybciej przenosi ciepło niż powietrze [3]. W oparzeniach termicznych skóra kumuluje energię cieplną, która następnie jest przenoszona do głębszych warstw skóry, wywołując dalsze uszkodzenia [3]. Pożądane i zalecane jest zatem chłodzenie ran oparzeniowych, co pozwoli obniżyć szkodliwie oddziałującą na tkanki temperaturę. Pod względem molekularnym chłodzenie zmniejsza stan zapalny, a efektem jest ograniczenie rozległości i ciężkości urazu [3,4].

Chłodzenie rany musi być jednak rozważne. Zastosowanie lodu lub bardzo zimnej wody może skutkować niechcianą martwicą tkanek [3]. Dodatkowo woda niskiej jakości może być źródłem niepotrzebnego zakażenia patogenami.

Hydrożele i opatrunki hydrożelowe

Hydrożele to układy, złożone z co najmniej dwóch składników: polimeru hydrofilowego i wody [3]. Hydrożele zawierają nawet 96% wody. Tak duża ilość wody pozwala odprowadzić ciepło gromadzące się w skórze przez odparowanie. A zatem hydrożele efektywnie obniżają temperaturę rany oparzeniowej. Robią to dużo bardziej skutecznie, aniżeli chłodzenie wodą [3,4].

Wysoka zawartość wody w hydrożelach zapewnia odpowiednie nawilżenie rany [3]. Co więcej – opatrunki hydrożelowe, dzięki usieciowionej strukturze mają zdolność do pochłaniania wysięku z rany. Przyczyniają się tym samym do sprawniejszego gojenia się oparzeń, bez względu, czy mamy do czynienia z oparzeniami termicznymi (gorąca woda, oparzenia słoneczne), czy też chemicznymi, itp.

Ryzyko infekcji rany oparzeniowej

Rany oparzeniowe to ten rodzaj ran, które są szczególnie narażone na ryzyko infekcji [5]. Uszkodzona skóra to wrota dla patogenów, dlatego też stosowanie odpowiednich opatrunków to podstawa właściwej kontroli przed infekcją. Usieciowienie hydrożeli zapobiega przenikaniu bakterii do powierzchni rany, przy jednoczesnym umożliwieniu odparowywania wody i dopływu tlenu do rany [3].

Dodatkową zaletą hydrożeli i opatrunków opartych na tej technologii jest wysoka elastyczność, giętkość i dobre przyleganie do rany [3]. Jednocześnie można je łatwo i bezboleśnie usunąć. Hydrożele są także immunologicznie neutralne, dzięki czemu są obojętne dla skóry i nie wywołują niekorzystnych reakcji skórnych.

Hydrożele firmy BURNSHIELD

Dobrą rekomendacją dla pacjentów, poszukujących skutecznego rozwiązania na rany oparzeniowe są hydrożele firmy Burnshield. Producent ten dostarcza opatrunki hydrożelowe dla służb ratowniczych, tj. pogotowia, wojska czy straży pożarnej. Na rynku farmaceutycznym dostępne są hydrożele na oparzenia Burnshield w formie aerozolu i opatrunku. Ich zaletą jest fakt, że:

• Chłodzą poprzez absorbowanie ciepła z komórek.
• Nie przywierają do ran oparzeniowych i mogą być bezboleśnie zdjęte (również pod chłodną wodą).
• Pomagają zapobiegać infekcjom i wywierają szybki efekt chłodzący.
• Nadają się do leczenia oparzeń słonecznych, oparzeń powierzchniowych i częściowych.
• Są sterylne, nietoksyczne, zmniejszają ból.
• Posiadają 5-letni termin przydatności.

Opatrunki hydrożelowe Burnshield od 25 lat są podstawowym wyposażeniem ratowników medycznych. Od teraz mogą być także wyposażeniem każdej domowej apteczki.

Literatura:

1. Ratunkowe leczenie obrażeń ciałą w traumatologii dziecięcej, część I, redakcja naukowa Janusz P. Sikora, Wydawnictwo Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, 03(1), 2022
2. Oparzenia – postępowanie ratownika medycznego, Mateusz Glaba, Krakowska Akadamia im. Andrzeja Frycza-Modrzewskiego, praca dyplomowa, Kraków, 2019
3. Hydrogels in burn wound management – a review, Agnieszka Surowiecka, Jerzy Strużyna, Aleksandra Winiarska, Tomasz Korzeniowski, Gels, 2022, 8, 122
4. Cooling the burn wound: evaluation of different modalites, V. Jandera, D.A. Hudson, P.M. de Wet, P.M. Innes, H. Rode, Burns, Volume 26, Issue 3, 1 May 2000, 265-270
5. Wytyczne postępowania miejscowego w ranach niezakażonych, zagrożonych infekcją oraz zakażonych – przegląd dostępnych substancji przeciwdrobnoustrojowych stosowanych w leczeniu ran. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Leczenia Ran, praca zbiorowa, Leczenie Ran 2020;17(1): 1-21