Grupy uprzywilejowane w Polsce

W naszym kraju obecnie istnieje osiem głównym grup pacjentów, którym przysługują dodatkowe uprawnienia.  Dzięki nim pacjenci mogą kupować tańsze leki, a niektóre nawet dostawać za darmo. Przywileje konkretnych grup wynikają m.in z zasług dla społeczeństwa, wykonywanej pracy w przeszłości lub posiadania legitymacji honorowego dawcy krwi.

Obowiązki pacjenta

Każdy pacjent, któremu przysługują dodatkowe uprawnienia musi je najpierw potwierdzić u lekarza. To właśnie lekarz w rubryce “uprawnienia dodatkowe” umieszcza odpowiedni symbol grupy, do której należy chory. Dzięki temu aptekarz obsługujący pacjenta ma potwierdzenie, że pacjent ma prawo do określonych zniżek.

Warto dodać, że dodatkowe uprawnienia na recepcie może uzupełnić również farmaceuta. Należy jednak pamiętać, że osoba wydająca kod uprawnień dodatkowych zamieszcza na rewersie recepty oraz składa swój podpis i zamieszcza dany kod w komunikacie elektronicznym przekazywanym do oddziału wojewódzkiego Funduszu.

Aptekarz może uzupełnić refundację dla osób zaliczających się do grup: AZ, IB, IW, PO, WP, ZK, DN. Wyjątkiem jest jednak grupa „S” mająca uprawnienia do bezpłatnych leków z tytułu ukończenia 75 roku życia. W tym przypadku farmaceuta nie jest uprawniony do uzupełnienia refundacji.

Grupa AZ

Pierwszą grupą z dodatkowymi uprawnieniami są osoby, które w przeszłości pracowały lub obecnie pracują w zakładach produkujących wyroby z azbestu. Pacjenci należący do tej grupy będą posiadali na recepcie adnotację z symbolem AZ.  Aby potwierdzić prawo do zniżek powinni oni okazać dokument potwierdzający zatrudnienie w dniu 28 września 1997 r. lub przed tą datą w zakładach wymienionych w załączniku nr 4 do ustawy z 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. z 2017 r. poz. 2119).

Grupa IB

Należą do niej: inwalidzi wojenni, osoby represjonowane i ich małżonkowie pozostających na ich utrzymaniu, wdowa/wdowiec po poległych żołnierzach i zmarłych inwalidach wojennych, a także cywilne niewidome osoby, będące ofiarami działań wojennych.

W tej grupie pacjenci powinni przedstawić: książeczkę inwalidy wojennego (wojskowego), lub legitymację osoby represjonowanej, lub legitymację kombatanta, lub zaświadczenie o uprawnieniach wydane przez Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Grupa IW

Trzecia grupa obejmuje inwalidów wojskowych. Są to osoby, które doznały trwałego uszczerbku na zdrowiu w okresie pokoju lub w ciągu 3 lat od zwolnienia z tej służby.

 W tym przypadku pacjenci powinni okazać książeczkę inwalidy wojennego – wojskowego oznaczoną symbolem Rw-51, i wydaną po 26 lipca 2004 r. lub zaświadczenie o uprawnieniach kombatanckich wydane przez Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Grupa dla osób nieubezpieczonych

Obejmuje pacjentów innych niż ubezpieczonych, którzy mają prawo do bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej. Ci pacjenci powinni okazać dokument potwierdzający posiadanie uprawnienia do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Należy zwrócić uwagę, że do tej grupy zaliczamy między innymi pacjentów, którzy mają uprawnienia do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie decyzji wójta (burmistrza, prezydenta) swojej gminy – są oni oznaczani jako grupa BW.

Grupa CN obejmuje kobiety nieubezpieczone podczas ciąży, porodu lub połogu. Z kolei osoba nieubezpieczona do 18 roku życia jest zaliczana do grupy DN – dziecko nieubezpieczone, dla którego zakres świadczeń jest taki sam jak u osoby ubezpieczonej.

Grupa PO

Należą do niej żołnierze – weterani poszkodowani. W celu potwierdzenia uprawnienia są oni zobligowani do okazania: “Legitymacji osoby poszkodowanej poza granicami państwa” lub “Legitymacji weterana poszkodowanego” wydanych przez Ministra Obrony Narodowej.

Grupa WP

W obrębie tej grupy uwzględnia się m.in. osoby wykonujące obowiązek szkolenia ludności w zakresie powszechnej samoobrony, osoby odbywające zasadniczą służbę w obronie cywilnej i członków ich rodzin, osoby odbywające służbę w obronie cywilnej, a także żołnierzy zawodowych. Pacjenci tej grupy powinni okazać ważną książeczkę wojskową.

Grupa ZK

Do tej grupy należą Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi i Zasłużeni Honorowi Dawcy Przeszczepu. Osoby te przynależność do tej grupy mogą poświadczyć poprzez okazanie legitymacji „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub legitymacji „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”.

Grupa S

Ukończenie 75. roku życia automatycznie kwalifikuje pacjentów do grupy S. Przynależność do tej grupy sprawdzana jest przez lekarza na podstawie dokumentu z numerem PESEL.

Całkowity wykaz leków dla tej grupy można znaleźć na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia i w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia. Stanowi on część D obwieszczenia refundacyjnego. Aktualny spis leków dla seniorów można pobrać również z rządowej strony programu 75+.

Różne refundacje dla grup

Należy pamiętać, że zniżki na konkretne leki mogą być różne dla poszczególnych grup pacjentów. Świadczeniobiorcom, którzy zaliczani są do grup ZK, IW, PO przysługuje bezpłatne, do wysokości limitu finansowania zaopatrzenie w leki objęte wykazem: refundowanych w całym zakresie rejestrowanych wskazań i przeznaczeń. Dla uprawnionych z oznaczeniem PO dodatkowo przysługuje refundacja w całym zakresie na leki recepturowe.

Inny przywilej dotyczy pacjentów posiadających tytuł „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”. Pacjentom tym przysługują darmowe leki (do wysokości limitu finansowania), które mogą być stosowane przez pacjenta w związku z oddawaniem krwi lub w związku z oddawaniem szpiku lub innych regenerujących się komórek, tkanek i narządów

Pacjenci obecni w grupie IB mogą liczyć na bezpłatne zaopatrzenie w leki o kategorii dostępności „Rp” lub „Rpz” oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego objęte decyzją o refundacji.

Bibliografia:

1. https://www.gov.pl/web/zdrowie/recepta-lekarska-na-leki-refundowane
2. https://www.gov.pl/web/zdrowie/dodatkoawe-uprawnienia
3. http://nfz.gov.pl/dla-pacjenta/prawa-pacjenta/uprawnienia-szczegolne/
4. http://www.nfz-szczecin.pl/swiadczeniodawcy_news_734_nowy_dokument_potwierdzajacy_uprawnienia_przyslugujace_weteranom_poszkodowanym_funkcjonariuszom_.htm
5. http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180000745/O/D20180745.pdf
6. http://www.oia.krakow.pl/images/2018_docs/20180420_wystawianie_i_realizacja_recept_w_pigulce.pdf
7. http://www.nfz-gdansk.pl/refundacja-lekow/szczegolne-uprawnienia-do-zaopatrzenia-w-leki,58?fbclid=IwAR2HI2iDrs6aWHoCKXenp9-EFk-FXykiz8oekzwq_elZ_JFDPEQJ0FC1NvY