Witamina K to zespół związków
Witamina K odkryta została w 1929 roku jako czynnik, który wpływa na zdolność krzepliwości krwi. Kilka lat później okazało się, że witamina K nie jest to pojedynczy związek chemiczny, ale zespół kilku związków, które są pochodnymi 2-metylo-1,4-naftochinonu [1]. Witamina ta występuje w trzech formach: jako witamina K1 (filochinon), K2 (menachinon) oraz K3 (menandion) [2]. Wszystkie witaminy z grupy K mają zbliżoną budowę oraz są rozpuszczalne w tłuszczach. Witamina K1 ma w pozycji 3 pierścienia naftochinowego łańcuch, który składa się z czterech segmentów izoprenoidowych. Witaminy K2 różnią się liczbą fragmentów izoprenoidowych w większości nienasyconym łańcuchu bocznym, od 4 (MK-4) do 13 (MK-13) [1].
Witamina K1 jest syntetyzowana w roślinach
Witamina K1, która występuje w roślinach zielonych, to steroizomer biorący udział w fotosyntezie [3]. Synteza witaminy K1 zachodzi w roślinach. Jej największe ilości znajdują się w zielonych warzywach liściastych takich jak szpinak, brokuły, sałata, kapusta włoska, zielone szparagi [2, 3]. Oprócz tego występuje również w olejach roślinnych takich jak olej rzepakowy, oliwa z oliwek czy też olej sojowy [3]. Przyjąć można, że im bardziej zielona jest spożywana roślina, tym więcej zawiera witaminy K1. Witamina ta występuje również w owocach takich jak kiwi, winogrona, awokado. Oleje roślinne oraz masło nie tylko stanowią źródło witaminy K1, lecz są niezbędne do jej prawidłowego wchłaniania, ponieważ jest ona substancja lipofilną [3].
Witamina K2 jest pochodzenia naturalnego
Istotne źródło witaminy K2 stanowią żółtka jaj, masło, wątroba wołowa oraz produkty otrzymane w procesie obróbki fermentacji bakteryjnej czyli sery dojrzewające i twaróg [1]. Najbogatsze naturalne źródło witaminy K2, głównie MK-7 stanowi japońska potrawa natto. Zaś w Europie najważniejsze jej źródło to sery szwajcarskie, niemieckie, holenderskie. Formy MK-7 do MK-10 są syntetyzowane również przez bakterie jelitowe [2]. Bakterie, które znajdują się w przewodzie pokarmowym syntetyzują różne rodzaje witaminy K, które posiadają od 4 do 10 grup izoprenoidowych w łańcuchu bocznym [3]. Stanowić może ona do 50% niezbędnego zapotrzebowania na te witaminy. MK-4 może również powstawać w wyniku przekształcenia witaminy K1 w niektórych tkankach u ludzi i zwierząt [1].
Witamina MK-7 silniej wpływa na karboksylację białek
Największe zainteresowanie spośród związków określanych mianem „witaminy K” wzbudzają witaminy K1 (filochinon), a także menachinon-7 (MK-7). MK-7 w porównaniu z K1 charakteryzuje się dłuższym okresem półtrwania (sięgającym do 3 dni), większą lipofilnością, a także rozmieszczeniem w większej liczbie narządów i tkanek. Czego efektem jest silniejsze działanie na karboksylację białek zarówno w wątrobie (protrombina), jak i poza nią (osteokalcyna) [2].
Funkcja witaminy K u roślin jest całkowicie inna niż u zwierząt
Witamina K u roślin stanowi akceptor elektronów w pierwszym etapie fotosyntezy. Istotna jej funkcja w roślinach wydaje się być całkowicie inna oraz niezależna od jej funkcji w organizmach zwierzęcych. Witamina K w organizmach zwierząt bierze udział w procesie karboksylacji niektórych reszt kwasu glutaminowego, które tworzą łańcuchy polipeptydowe białek. Witamina ta jako kofaktor nie ulega zużyciu podczas procesu potranslacyjnego, ale ulega regeneracji, więc ta sama cząsteczka służyć może kilka tysięcy razy w procesie karboksylacji [3].
Jak oceniasz artykuł?
Twoja ocena: Jeszcze nie oceniłeś/aś artykułuUdostępnij tekst w mediach społecznościowych
0 komentarzy - napisz pierwszy Komentujesz jako gość [zaloguj się lub zarejestruj]