REKLAMA
pt. 15 września 2023, 08:01

Nowe obowiązki dla techników farmaceutycznych… i nie tylko dla nich!

Niedawno podpisana przez prezydenta Ustawa o niektórych zawodach medycznych może wprowadzić sporo zamieszania na rynku aptecznym. Jej przepisy szczegółowo regulują wykonywanie zawodu technika farmaceutycznego. Ale czy zmiany dotkną tylko tę grupę zawodową? Pośrednio uderzy ona również we właścicieli i kierowników aptek…

Jakie będa nowe obowiązki dla techników farmaceutycznych? Obejrzyj odcinek "Kzf"!
Nowe przesłanki do wykonywania zawodu technika farmaceutycznego muszą spełnić nie tylko przyszli kandydaci, ale również już praktykujący specjaliści (fot. MGR.FARM)

Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego pod koniec 2022 roku w polskich aptekach pracowało około 32 000 techników farmaceutycznych. Do tej pory wykonywanie tego zawodu było prawnie regulowane w niewielkim stopniu w stosunku do wymagań stawianych magistrom farmacji. Jednak już wkrótce ten stan rzeczy ulegnie zmianie. Wejście w życie Ustawy o niektórych zawodach medycznych będzie wiązało się z wieloma wyzwaniami, którym nie tylko technicy muszą sprostać. 

Tak jak w przypadku innych ustaw zawodowych, regulacje zawarte w nowej ustawie obejmują 4 obszary. Należą do nich:

  • kwalifikacje do wykonywania zawodu, 
  • zasady wykonywania zawodu, 
  • odpowiedzialność dyscyplinarna, 
  • doskonalenie zawodowe. 

W każdym z tych obszarów prawo wprowadza nowości do funkcjonowania aptek, które w niektórych przypadkach mogą być rewolucyjne.

Przepisy działają jakby wstecz…

Największa rewolucja dotyczyć będzie kwalifikacji do wykonywania zawodu. Od momentu obowiązywania ustawy zawód technika farmaceutycznego może wykonywać wyłącznie osoba, która posiada pełnię praw publicznych, pełną zdolność do czynności prawnych, i co najważniejsze nie jest karana za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego ani umyślne przestępstwo skarbowe. I to właśnie ten ostatni warunek wymusza powzięcie nietypowych działań przez właścicieli aptek. Bowiem będą oni zobowiązani do sprawdzenia, czy ich pracownicy nie zostali wcześniej skazani. 

– Przestępstwem ściganym z oskarżenia publicznego jest też znieważenie pomnika czy udział w bójce albo kradzież o naprawdę niezbyt wysokiej wartości. Więc oznacza to, że tutaj technik farmaceutyczny będzie jak saper nie będzie mógł się pomylić ani razu. Nie mówimy już tylko o tych najpoważniejszych przestępstwach, ale także o jeździe pod wpływem alkoholu, obrazie uczuć religijnych […] To wszystko może narażać na utratę prawa wykonywania zawodu – wyjaśnił Karol Korszuń, adwokat i partner Kancelarii Fairfield oraz gość „Kwadransa z farmacją”

Tutaj możemy mówić o sytuacji, w której przepisy niejako działają wstecz przesłanki do wykonywania zawodu technika farmaceutycznego muszą spełnić nie tylko przyszli kandydaci, ale również już praktykujący specjaliści.

Jeżeli w dniu wejścia tej ustawy ktoś, kto jest technikiem farmaceutycznym, ma jeszcze niezatarty wyrok, to on z automatu traci możliwość dalszego wykonywania zawodu i nie jest objęty żadnym dodatkowym okresem przejściowym – komentował prawnik. 



Będzie rejestr techników farmaceutycznych

Rozmówca Łukasza Waligórskiego zdradził również szczegóły tego, jak wyglądać będzie rejestr prowadzony przez ministra zdrowia, do którego wpis ma być obowiązkowy dla każdego technika farmaceutycznego. Rejestr składa się z 2 części. Część niejawna zawiera praktycznie wszystkie informacje na temat wykształcenia, doświadczenia zawodowego, praktyki oraz informacje o skazaniu. Część jawna natomiast – dostępna dla każdego – posiada dane takie jak imię, nazwisko, identyfikator technika oraz jego miejsce pracy. 

Za wpis do rejestru techników farmaceutycznych trzeba bedzie zapłacić – koszt wynosi 100 złotych. Zarówno składanie wniosku o wpis do rejestru, jak i prowadzenie rejestru, to procesy, które będą przebiegać w sposób elektroniczny. 

Ważna informacja jest też taka, że wszystkie informacje, które będa podawane we wniosku, składane są pod rygorem odpowiedzialności karnej – takiej samej, jak za składanie fałszywych zeznań. Grozi za to do 8 lat pozbawienia wolności, a podanie nieprawidłowych danych skutkuje wykreśleniem z rejestru. 

Przed kim odpowiadają technicy?

Na straży należytego wykonywania zawodu farmaceuty stoją rzecznicy odpowiedzialności zawodowej oraz okręgowe sądy aptekarskie. A jak to bedzie wyglądało u techników farmaceutycznych? Postepowanie dyscyplinarne leży po stronie Komisji Odpowiedzialności Zawodowej. Sankcje finansowe, które będzie mogła nakładać, zawierają się w przedziale od 4000 do 12000 złotych. Ponadto do możliwych sankcji zaliczamy zawieszenie wykonywania zawodu do 5 lat oraz odebranie uprawnień zawodowych z niemożnością ponownego wpisu do rejestru na okres 10 lat.

A kto może zostać członkiem Komisji?

– W przypadku farmaceutów rzecznikami dyscyplinarnymi oraz sędziami są Państwa koledzy po fachu – magistrzy farmacji. Natomiast w przypadku techników farmaceutycznych wygląda to zupełnie inaczej. Rzecznikiem dyscyplinarnym, czyli swego rodzaju prokuratorem – tym, który ocenia, zbiera dowody i oskarża – będzie prawnik powoływany przez Ministerstwo Zdrowia – mówił adw. Karol Korszuń. 

Prawnik ten to osoba z co najmniej 5-letnim doświadczeniem w stosowaniu prawa administracyjnego. Nie jest to więc człowiek, który na co dzień pracuje w aptece, lecz dobrze przygotowany fachowiec. Gość „Kwadransa” wyraził pogląd, że obrona przed zarzutami stawianymi przez prawnika może być przez to trudniejsza. 

Również nie wszyscy sędziowie w postępowaniu dyscyplinarnym techników farmaceutycznych sami będą technikami. Ustawa przewiduje, że w składzie sedziowskim powinno być przynajmniej 2 techników farmaceutycznych, natomiast pozostałe osoby to przedstawiciele ministra zdrowia. Samych techników również wyznacza minister.

Zaproszony ekspert ocenił zakres swobody i samorządności w kwestii odpowiedzialności zawodowej techników farmaceutycznych jako żaden w porównaniu z magistrami farmacji. Przypuszcza on, że nowe organy bedą działały w sposób bardziej restrykcyjny, podatny na sugestie ze strony ministra zdrowia, a niekoniecznie uwzględniający interesy tej grupy zawodowej. 

Niemniej prawo dotyczące właściwego sposobu wykonywania zawodu technika farmaceutycznego zawiera dość ogólne przepisy, więc standardy orzekania będą kształtowały się na przestrzeni najbliższych kilku, a może nawet kilkudziesięciu lat. 

Obowiązkowa nauka na punkty

Techników niebawem dotknie też obowiązek edukacyjny. Ustawa mówi o 5-letnim okresie rozliczeniowym. Liczba punktów do zdobycia w tym czasie będzie wynikała z odpowiedniego rozporządzenia ministra zdrowia. Technik farmaceutyczny musi prowadzić kartę rozwoju zawodowego. Osobą odpowiedzialną za dostarczenie karty oraz rozliczenie punktowe stanie się wojewoda. 

Co bardzo istotne dla właścicieli i kierowników aptek – technikowi farmaceutycznemu będzie przysługiwać co roku 6 dni urlopu szkoleniowego opłacanego jak urlop wypoczynkowy. Co oznacza, że pula dni urlopowych zwiększy się o 25%. Urlop odbywa się na takich samych zasadach jak urlop szkoleniowy magistra – data urlopu każdorazowo ustalana jest w porozumieniu z pracodawcą, lecz nie może on zabronić wzięcia dni wolnych na ten cel.

Czy czas nas goni?

W głowach pracowników i pracodawców aptecznych rodzi się teraz pytanie – ile jest czasu na przygotowanie się do wszystkich zmian? Okres przygotowawczy do wejścia ustawy w życia można określić jako długi. Przez 6 miesięcy od opublikowania ustawy w Dzienniku Ustaw trwa vacatio legis – więc zapisy ustawy jeszcze nie obowiązują. Przewiduje się, że okres ten skończy się w połowie marca 2024 roku. Następne 6 miesięcy to czas, kiedy technik farmaceutyczny może złożyć wniosek o wpis do rejestru. W przypadku przeciągającej się procedury wpisu istnieje jeszcze inne wyjście.

– Jest jeszcze przepis, który mówi: każdy, kto w dniu wejścia w życie ustawy jest uprawniony do wykonywania zawodu technika, będzie przez 12 miesięcy mógł dalej wykonywać ten zawód, nawet jeżeli nie będzie tego wpisu do rejestru – uspokoił Korszuń. 

Dla właścicieli aptek kluczowym okresem będzie pierwsze pół roku od momentu publikacji ustawy. To moment na rozmowę ze swoim personelem i weryfikację, czy nie ma on żadnego wyroku, który byłby problematyczny. Bo konsekwencje niedopilnowania tej sprawy mogą być opłakane.

©MGR.FARM

Redakcja mgr.farm

Opuchnięte nogi? Zobacz, jak pomóc takim pacjentom

29 września 202309:32

Problem opuchniętych nóg, związany zwykle z przewlekłą niewydolnością żylną to bardzo powszechne zjawisko – zwłaszcza w czasie nadchodzącej wiosny i lata [1]. Wśród czynników predysponujących to występowania tego typu dolegliwości jest m.in. wiek pacjenta [1]. Dlatego też osoby starsze są bardziej narażone na problemy z krążeniem żylnym w obrębie kończyn dolnych. I to właśnie z takim problemem pojawiła się dziś w aptece Pani Maria.

Problem opuchniętych nóg, związany zwykle z przewlekłą niewydolnością żylną to bardzo powszechne zjawisko. (fot. Shutterstock)

OPIS PRZYPADKU

Pacjentką, której problem dziś zostanie przybliżony jest 65-letnia Pani Maria. Przyszła do apteki z dokuczającym jej od dłuższego czasu problemem opuchniętych nóg. Pacjentka narzeka na dokuczliwe i praktycznie stale utrzymujące się obrzęki w nogach, przez co czuje się niekomfortowo. Zapytana jak długo zmaga się z tymi dolegliwościami odpowiedziała, że problem jest przewlekły, a widoczne na skórze żylaki utrzymują się już od dłuższego czasu. Pani Maria prosi Cię o rekomendację produktu, który zniwelowałby dokuczające jej uczucie ciężkości nóg i zmniejszył obecny na nogach obrzęk, gdyż stosowane dotychczas żele z heparyną nie okazały się zbyt skuteczne.
Pani Maria leczy się na nadciśnienie tętnicze, ale zapewnia, że terapia jest dobrze dobrana, a wartości ciśnienia są obecnie w normie. Co zatem można polecić Pani Marii?

OPUCHNIĘTE NOGI TO JEDEN Z OBJAWÓW CVD

CVD (ang. chronic venous disease), czyli przewlekła niewydolność żylna to schorzenie o stale rosnącej częstości występowania w populacji ogólnej – także w polskiej. Szacuje się, że problem ten w Polsce dotyczy nawet 47% kobiet i około 37% mężczyzn [1]. Wpływ na pojawienie się przewlekłej niewydolności żylnej mają zarówno czynniki modyfikowalne (jak tryb życia, wykonywana praca, czy też dieta i masa ciała) oraz niemodyfikowalne. Do tych drugich należą:

  • czynniki genetyczne (jeśli 1 rodzic miał żylaki to ryzyko pojawienia się ich u jego dziecka wynosi 40%, jeśli dwoje rodziców – ryzyko wzrasta aż do 90%!)
  • wiek – osoby starsze są bardziej narażone na problemy z krążeniem żylnym kończyn dolnych
  • płeć żeńska [1].

Pacjenci dotknięci problemem CVD skarżą się najczęściej na uczucie ciężkości nóg, wynikające przede wszystkim z obrzęków w obrębie kończyn dolnych [1,2]. Poza tym może pojawić się ból i mrowienie, a także skurcze (zwłaszcza w porze nocnej) [1,2]. Obrzęki doskwierające pacjentom dotkniętym problemami z krążeniem żylnym wynikają przede wszystkim ze zmian w strukturze śródbłonka. Stan zapalny, spowodowany nadciśnieniem żylnym, przyczynia się do powstawania luk i przerw pomiędzy komórkami śródbłonka naczyniowego, przez co elementy krwi i osocza przesączają się do przestrzeni pozanaczyniowej tworząc obrzęk [1]. Właściwym postępowaniem powinno być zatem skupienie się na uszczelnieniu naczyń żylnych i limfatycznych oraz zmniejszeniu ich przepuszczalności [1,2]. Jak to zrobić?

DOBEZYLAN WAPNIA POMOŻE W PROBLEMIE OPUCHNIĘTYCH NÓG

Skoro właściwym postępowaniem w terapii CVD i obecnego w jej przebiegu obrzęku jest uszczelnienie naczyń i zmniejszenie ich przepuszczalności warto dobrym okiem spojrzeć na dobezylan wapnia.

Dobezylan wapnia to związek z długą historią stosowania w ramach terapii problemów żylnych [3,4]. W ramach swojej aktywności leczniczej wykazuje wielokierunkowe działanie [5]. Mając na uwadze dolegliwości, z jakimi po pomoc zgłosiła się Pani Maria warto podkreślić, że dobezylan wapnia:

  • uszczelnia śródbłonek naczyń włosowatych
  • zmniejsza przepuszczalność naczyń limfatycznych i poprawia drenaż limfatyczny
  • usprawnia przepływ krwi przez naczynia żylne poprzez zmniejszenie lepkości osocza krwi oraz agregacji płytek krwi i czerwonych krwinek [3,4].

Dobezylan wapnia przyczynia się zatem do redukcji obrzęków na drodze poprawy drenażu limfatycznego i uszczelniania naczyń żylnych. Efektywność w kontekście opuchniętych nóg potwierdzają też badania przeprowadzane na pacjentach z obrzękami kończyn dolnych. W jednym z nich związek przyczynił się do 24% spadku objętości dolnych części nóg, tym samym redukując znacznie problem obrzęku [6].

Tym, co również wyróżnia dobezylan wapnia jest dobry profil bezpieczeństwa i małe ryzyko występowania działań niepożądanych [3,4]. Związek nie wykazuje istotnych interakcji z innymi lekami, co w kontekście starszych pacjentów jest na pewno sporą zaletą [7].

DOBENOX FORTE NA PROBLEMY Z OBRZĘKAMI

Rekomendacją dla Pani Marii może być zatem produkt leczniczy Dobenox Forte [7]. Lek ten zawiera w swoim składzie dobezylan wapnia w dawce 500mg i może być przyjmowany 1-2x dziennie w przypadku:

  • występowania objawów przewlekłej niewydolności żylnej, takich jak bóle i nocne kurcze, uczucie ciężkości, obrzęk
  • występowania żylaków kończyn dolnych [7].

Dobenox Forte będzie zatem odpowiednim wyborem dla Pani Marii i pomoże jej zredukować dokuczający jej obrzęk nóg. Pamiętaj tylko, aby wspomnieć pacjentce o tym, że Dobenox Forte najlepiej przyjmować po posiłkach [7].

Literatura:

  1. Przewlekła choroba żylna, Renata Zubilewicz, Andrzej Jaroszyński, Forum Medycyny Rodzinnej 2015, tom 9, nr 5, 400-404
  2. Calcium dobesilate for chronic venous insufficiency: a systematic review, Agustin Ciapponi, et.al., Angiology, Volume 55, Number 2, 2004
  3. Safety of calcium dobesilate in chronic venous disease, diabetic retinopathy and haemorrhoids, Herve Allain, et.al., Drug Safety 2004;27(9): 649-660
  4. Leczenie farmakologiczne przewlekłej niewydolności żylnej i owrzodzeń żylnych, Marek Ciecierski, https://marekciecierski.pl/choroby-zyl/przewlekla-niewydolnosc-zylna/
  5. Dobezylan wapnia – nowe zastosowania, Karolina Lesner, Adam Reich, Forum Dermatologicum 2016, tom 2, nr 4, 134-138
  6. Effectiveness and safety of calcium dobesilate in treating chronic venous insufficiency: randomized, double-blind, placebo-controlled trial, K.H. Labs, et.al., Phlebology 2004; 19: 123-130
  7. Charakterystyka Produktu Leczniczego Dobenox Forte

DOBENOX Forte, 500 mg, tabletki powlekane. Skład: 1 tabletka zawiera 500 mg wapnia dobezylanu jednowodnego (Calcii dobesilas monohydricus). Substancja pomocnicza o znanym działaniu: laktoza jednowodna. Postać farmaceutyczna: tabletka powlekana. Wskazania do stosowania: Objawy przewlekłej niewydolności krążenia żylnego kończyn dolnych (bóle i nocne kurcze nóg, uczucie ciężkości nóg, parestezje, obrzęk, zmiany skórne na tle zastoju krwi), żylaki kończyn dolnych. Objawowe leczenie żylaków odbytu. Dawkowanie i sposób dawkowania: Zalecana dawka dobowa dla osób dorosłych to 500 mg do 1000 mg dobezylanu wapnia jednowodnego: niewydolność żylna – zwykle od 500 mg do 1000 mg na dobę; tj. 1–2 tabletki na dobę; żylaki odbytu – zwykle od 500 mg do 1000 mg na dobę; tj. 1–2 tabletki na dobę. Podanie doustne. Tabletki należy przyjmować po posiłkach w celu uniknięcia lub zminimalizowania objawów niepożądanych dotyczących przewodu pokarmowego. Przeciwwskazania: nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Specjalne ostrzeżenie i środki ostrożności dotyczące stosowania: Ostrożnie stosować u pacjentów z chorobą wrzodową żołądka i (lub) dwunastnicy, z nawracającym zapaleniem błony śluzowej żołądka oraz z niewydolnością nerek. W przypadku ciężkiej niewydolności nerek, jeśli konieczna jest dializoterapia, dawkę produktu leczniczego należy zmniejszyć. Na podstawie doniesień o działaniach niepożądanych stwierdzono, że przyjmowanie wapnia dobezylanu jednowodnego może bardzo rzadko wywołać agranulocytozę, związaną prawdopodobnie z reakcją nadwrażliwości. Agranulocytoza może objawiać się wysoką gorączką, zakażeniami w obrębie jamy ustnej, bólem gardła, zmianami zapalnymi w obrębie odbytu i narządów płciowych oraz innymi objawami, które wskazują na zakażenie. Pacjent musi być poinformowany, że w razie wystąpienia jakichkolwiek objawów zakażenia, powinien zgłosić je lekarzowi. W razie wystąpienia takiej sytuacji, konieczne jest sprawdzenie morfologii krwi wraz z rozmazem oraz zaprzestanie stosowania produktu leczniczego. Produkt zawiera laktozę jednowodną. Produkt nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy–galaktozy. Jedna tabletka DOBENOX Forte zawiera 50 mg laktozy. Działania niepożądane: Częstość występowania działań niepożądanych określono zgodnie z konwencją MedDRA: bardzo często (≥1/10), często (≥1/100 do <1/10), niezbyt często (≥1/1000 do <1/100), rzadko (≥1/10 000 do <1/1000) i bardzo rzadko (<1/10 000), częstość nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych). Zaburzenia żołądka i jelit: Rzadko: nudności, biegunka. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: Rzadko: odczyny skórne. Zaburzenia mięśniowo–szkieletowe i tkanki łącznej: Rzadko: bóle stawów. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: Bardzo rzadko: agranulocytoza. Opisywane działania niepożądane na ogół przemijały samoistnie po zaprzestaniu leczenia. W razie wystąpienia objawów zakażenia produkt należy odstawić. Podmiot odpowiedzialny: PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO–LEK S.A. 51–131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242E. Numer pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: pozwolenie nr 22090. Kategoria dostępności: produkt leczniczy wydawany bez przepisu lekarza – OTC. 

Jak oceniasz artykuł?

Twoja ocena: Jeszcze nie oceniłeś/aś artykułu

Udostępnij tekst w mediach społecznościowych

0 komentarzy - napisz pierwszy Komentujesz jako gość [ lub zarejestruj]