REKLAMA
pt. 2 czerwca 2023, 08:01

NFZ bezpodstawnie nałożył karę na aptekę za literówki w numerach PESEL

Narodowy Fundusz Zdrowia w trakcie kontroli apteki stwierdził błędy w numerach PESEL pacjentów wpisanych w zestawieniu zbiorczym. W rezultacie nałożył na aptekę karę umowną w wysokości ponad 3600 zł, którą potrącił ze zwrotu refundacji. Właściciel apteki nie zgodził się z karą i zażądał zwrotu pieniędzy. Sąd przyznał mu rację…

Sąd uznał, że NFZ bezpodstawnie nałożył karę na aptekę za literówki w numerach PESEL (fot. Shutterstock)
Sąd uznał, że NFZ bezpodstawnie nałożył karę na aptekę za literówki w numerach PESEL (fot. Shutterstock)

3 606,95 zł – dokładnie taką karę na aptekę nałożył Narodowy Fundusz Zdrowia. Na przełomie czerwca i lipca 2019 roku NFZ wezwał placówkę do dostarczenia do kontroli kserokopii recept z otaksowaniem. Pochodziły one z końca 2014. W wyniku ich kontroli Fundusz stwierdził błędy w numerach PESEL pacjentów wpisanych w komunikacie elektronicznym (zestawieniu zbiorczym) dotyczącym tych recept.

Osoby, do których przypisane były numery PESEL w zestawieniu zbiorczym, zgodnie z danymi zawartymi w Centralnym Wykazie Ubezpieczonych widniały jako osoby zmarłe. We wspomnianych receptach widniały inne numery PESEL niż wskazane w komunikacie elektronicznym, odpowiadające danym osobowym osób na rzecz których zostały wystawione recepty – czytamy w aktach sprawy.

W rezultacie Narodowy Fundusz Zdrowia wezwał aptekę do zapłaty wspomnianej kary umownej, w związku z „nienależytym wykonaniem umowy”. Kierownik aptek zakwestionował stanowisko NFZ wskazując, że sprawa nie dotyczyła nienależnej refundacji. W wyniku realizacji recept leki wydano bowiem osobom do nich uprawnionym. W ocenie farmaceuty Fundusz kwestionował jedynie literówki w numerach PESEL, które nie stanowiły błędnych danych dotyczących obrotu lekami. Apteka dokonała zresztą korekty kwestionowanego zestawienia zbiorczego i błędnych danych.

NFZ uznał, że wyjaśnienia apteki nie stanowią podstawy do anulowania wezwania do zapłaty. W październiku 2021 r. wystawiono notę obciążeniową na kwotę kary. Z kolei w styczniu 2022 roku Fundusz dokonał potrącenia wierzytelności ze zwrotu refundacji. Wtedy apteka skierowała sprawę na drogą sądową, domagając się zwrotu potrąconej kwoty wraz z ustawowymi odsetkami.

Brak podstawy do nałożenia kary umownej

Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia stwierdził, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości. Wyrok w tej sprawie zapadł w marcu tego roku (sygn. akt VI C 1249/22).

– Po dokonaniu stosownej oceny zgromadzonego materiału dowodowego w sprawie Sąd doszedł do przekonania, że potrącenie przez pozwanego kwoty 3 606,95 zł tytułem naliczonej kary umownej z należności powoda stanowiącej zwrot refundacji za zrealizowane recepty, zostało przez pozwanego dokonane bezpodstawnie – czytamy w wyroku.

Sąd wskazał, że NFZ może naliczyć karę umowną wyłącznie w przypadku, gdy naruszenie warunków umowy skutkowałoby dokonaniem nienależnej refundacji. O tym mówi bowiem treść przepisu § 8 ust. 1 i ust. 6 pkt 2 załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie ogólnych warunków umów na realizację recept.

W ocenie sądu NFZ nie wykazał, by doszło do nienależytej refundacji. Zresztą Fundusz w argumentacji przedstawionej przed sądem nawet nie podnosił tej kwestii. Nie zaprzeczał więc, że leki, które widniały na receptach, trafiły do osób uprawnionych do ich odbioru.

– Faktem jest, iż w trakcie przesyłania danych o realizowanych receptach w systemie informatycznych podmiot prowadzący aptekę omyłkowo dokonał literówek w numerach PESEL dotyczących trzech z nich. O tym, że błąd był niezamierzony i miał charakter literowej omyłki, świadczy podobieństwo prawidłowych nr PESEL na receptach i błędnych numerów w zestawieniu. Różnice pomiędzy nimi są naprawdę niewielkie. Po sprawdzeniu tych numerów PESEL w centralnym wykazie ubezpieczonych okazało się, że te numery przypisano osobom już wówczas nieżyjącym. Nieprawidłowości te zostały powodowi [aptece – przyp red.] zgłoszone, który następnie w terminie zakreślonym dokonał stosownych korekt. Jednak ostatecznie nie miały one wpływu na wysokość przyznanej mu refundacji – czytamy w wyroku sądu.

Nielogiczne postępowanie NFZ

Sąd wskazał, że nie ma podstaw do interpretacji przepisów jaką przedstawiał Narodowy Fundusz Zdrowia. Wedle niej każde naruszenie umowy o refundację prowadzi do udzielenia nienależnej refundacji.

– Jest to zwyczajnie nielogiczne i niezgodne z rzeczywistością. Przykładowo w niniejszej sprawie osobami, którym Fundusz udzielił refundacji, były osoby wskazane na receptach. Żyjący w chwili realizacji recept i uprawnieni do uzyskania leku z refundacją. Fundusz nie udzielił przecież refundacji osobom wskazanym w zbiorczym zestawieniu z numeru PESEL (nieżywym), których numer znalazł się w elektronicznej informacji omyłkowo. Brak jakichkolwiek podstaw do podejrzeń (w świetle zgromadzonych dowodów), aby refundowane leki trafiły do osób niepowołanych – punktuje sąd w swoim wyroku.

Sąd stwierdził jednocześnie, że można zgodzić się z NFZ co do tego, że kara umowna może mieć charakter prewencyjny. Może w ten sposób służyć wymuszeniu na kontrahencie najwyższej staranności w gospodarowaniu środkami publicznymi.

– Nie można jednak dla realizacji tych celów dokonywać interpretacji § 8 ust. 6 załącznika do Rozporządzenia, która byłaby sprzeczna z jedną z podstawowych zasad wykładni językowej tego postanowienia umownego – czytamy w orzeczeniu.

W ocenie sądu zakwestionowane nieprawidłowości miały charakter drugorzędny. Nie stanowiły podstawy do naliczenia kary umownej. W rezultacie zasądził od NFZ na rzecz apteki zwrot kary wraz z odsetkami. Fundusz został też zobowiązany do pokrycia poniesionych przez aptekę kosztów procesu.

©MGR.FARM

Redakcja mgr.farm

Opuchnięte nogi? Zobacz, jak pomóc takim pacjentom

29 września 202309:32

Problem opuchniętych nóg, związany zwykle z przewlekłą niewydolnością żylną to bardzo powszechne zjawisko – zwłaszcza w czasie nadchodzącej wiosny i lata [1]. Wśród czynników predysponujących to występowania tego typu dolegliwości jest m.in. wiek pacjenta [1]. Dlatego też osoby starsze są bardziej narażone na problemy z krążeniem żylnym w obrębie kończyn dolnych. I to właśnie z takim problemem pojawiła się dziś w aptece Pani Maria.

Problem opuchniętych nóg, związany zwykle z przewlekłą niewydolnością żylną to bardzo powszechne zjawisko. (fot. Shutterstock)

OPIS PRZYPADKU

Pacjentką, której problem dziś zostanie przybliżony jest 65-letnia Pani Maria. Przyszła do apteki z dokuczającym jej od dłuższego czasu problemem opuchniętych nóg. Pacjentka narzeka na dokuczliwe i praktycznie stale utrzymujące się obrzęki w nogach, przez co czuje się niekomfortowo. Zapytana jak długo zmaga się z tymi dolegliwościami odpowiedziała, że problem jest przewlekły, a widoczne na skórze żylaki utrzymują się już od dłuższego czasu. Pani Maria prosi Cię o rekomendację produktu, który zniwelowałby dokuczające jej uczucie ciężkości nóg i zmniejszył obecny na nogach obrzęk, gdyż stosowane dotychczas żele z heparyną nie okazały się zbyt skuteczne.
Pani Maria leczy się na nadciśnienie tętnicze, ale zapewnia, że terapia jest dobrze dobrana, a wartości ciśnienia są obecnie w normie. Co zatem można polecić Pani Marii?

OPUCHNIĘTE NOGI TO JEDEN Z OBJAWÓW CVD

CVD (ang. chronic venous disease), czyli przewlekła niewydolność żylna to schorzenie o stale rosnącej częstości występowania w populacji ogólnej – także w polskiej. Szacuje się, że problem ten w Polsce dotyczy nawet 47% kobiet i około 37% mężczyzn [1]. Wpływ na pojawienie się przewlekłej niewydolności żylnej mają zarówno czynniki modyfikowalne (jak tryb życia, wykonywana praca, czy też dieta i masa ciała) oraz niemodyfikowalne. Do tych drugich należą:

  • czynniki genetyczne (jeśli 1 rodzic miał żylaki to ryzyko pojawienia się ich u jego dziecka wynosi 40%, jeśli dwoje rodziców – ryzyko wzrasta aż do 90%!)
  • wiek – osoby starsze są bardziej narażone na problemy z krążeniem żylnym kończyn dolnych
  • płeć żeńska [1].

Pacjenci dotknięci problemem CVD skarżą się najczęściej na uczucie ciężkości nóg, wynikające przede wszystkim z obrzęków w obrębie kończyn dolnych [1,2]. Poza tym może pojawić się ból i mrowienie, a także skurcze (zwłaszcza w porze nocnej) [1,2]. Obrzęki doskwierające pacjentom dotkniętym problemami z krążeniem żylnym wynikają przede wszystkim ze zmian w strukturze śródbłonka. Stan zapalny, spowodowany nadciśnieniem żylnym, przyczynia się do powstawania luk i przerw pomiędzy komórkami śródbłonka naczyniowego, przez co elementy krwi i osocza przesączają się do przestrzeni pozanaczyniowej tworząc obrzęk [1]. Właściwym postępowaniem powinno być zatem skupienie się na uszczelnieniu naczyń żylnych i limfatycznych oraz zmniejszeniu ich przepuszczalności [1,2]. Jak to zrobić?

DOBEZYLAN WAPNIA POMOŻE W PROBLEMIE OPUCHNIĘTYCH NÓG

Skoro właściwym postępowaniem w terapii CVD i obecnego w jej przebiegu obrzęku jest uszczelnienie naczyń i zmniejszenie ich przepuszczalności warto dobrym okiem spojrzeć na dobezylan wapnia.

Dobezylan wapnia to związek z długą historią stosowania w ramach terapii problemów żylnych [3,4]. W ramach swojej aktywności leczniczej wykazuje wielokierunkowe działanie [5]. Mając na uwadze dolegliwości, z jakimi po pomoc zgłosiła się Pani Maria warto podkreślić, że dobezylan wapnia:

  • uszczelnia śródbłonek naczyń włosowatych
  • zmniejsza przepuszczalność naczyń limfatycznych i poprawia drenaż limfatyczny
  • usprawnia przepływ krwi przez naczynia żylne poprzez zmniejszenie lepkości osocza krwi oraz agregacji płytek krwi i czerwonych krwinek [3,4].

Dobezylan wapnia przyczynia się zatem do redukcji obrzęków na drodze poprawy drenażu limfatycznego i uszczelniania naczyń żylnych. Efektywność w kontekście opuchniętych nóg potwierdzają też badania przeprowadzane na pacjentach z obrzękami kończyn dolnych. W jednym z nich związek przyczynił się do 24% spadku objętości dolnych części nóg, tym samym redukując znacznie problem obrzęku [6].

Tym, co również wyróżnia dobezylan wapnia jest dobry profil bezpieczeństwa i małe ryzyko występowania działań niepożądanych [3,4]. Związek nie wykazuje istotnych interakcji z innymi lekami, co w kontekście starszych pacjentów jest na pewno sporą zaletą [7].

DOBENOX FORTE NA PROBLEMY Z OBRZĘKAMI

Rekomendacją dla Pani Marii może być zatem produkt leczniczy Dobenox Forte [7]. Lek ten zawiera w swoim składzie dobezylan wapnia w dawce 500mg i może być przyjmowany 1-2x dziennie w przypadku:

  • występowania objawów przewlekłej niewydolności żylnej, takich jak bóle i nocne kurcze, uczucie ciężkości, obrzęk
  • występowania żylaków kończyn dolnych [7].

Dobenox Forte będzie zatem odpowiednim wyborem dla Pani Marii i pomoże jej zredukować dokuczający jej obrzęk nóg. Pamiętaj tylko, aby wspomnieć pacjentce o tym, że Dobenox Forte najlepiej przyjmować po posiłkach [7].

Literatura:

  1. Przewlekła choroba żylna, Renata Zubilewicz, Andrzej Jaroszyński, Forum Medycyny Rodzinnej 2015, tom 9, nr 5, 400-404
  2. Calcium dobesilate for chronic venous insufficiency: a systematic review, Agustin Ciapponi, et.al., Angiology, Volume 55, Number 2, 2004
  3. Safety of calcium dobesilate in chronic venous disease, diabetic retinopathy and haemorrhoids, Herve Allain, et.al., Drug Safety 2004;27(9): 649-660
  4. Leczenie farmakologiczne przewlekłej niewydolności żylnej i owrzodzeń żylnych, Marek Ciecierski, https://marekciecierski.pl/choroby-zyl/przewlekla-niewydolnosc-zylna/
  5. Dobezylan wapnia – nowe zastosowania, Karolina Lesner, Adam Reich, Forum Dermatologicum 2016, tom 2, nr 4, 134-138
  6. Effectiveness and safety of calcium dobesilate in treating chronic venous insufficiency: randomized, double-blind, placebo-controlled trial, K.H. Labs, et.al., Phlebology 2004; 19: 123-130
  7. Charakterystyka Produktu Leczniczego Dobenox Forte

DOBENOX Forte, 500 mg, tabletki powlekane. Skład: 1 tabletka zawiera 500 mg wapnia dobezylanu jednowodnego (Calcii dobesilas monohydricus). Substancja pomocnicza o znanym działaniu: laktoza jednowodna. Postać farmaceutyczna: tabletka powlekana. Wskazania do stosowania: Objawy przewlekłej niewydolności krążenia żylnego kończyn dolnych (bóle i nocne kurcze nóg, uczucie ciężkości nóg, parestezje, obrzęk, zmiany skórne na tle zastoju krwi), żylaki kończyn dolnych. Objawowe leczenie żylaków odbytu. Dawkowanie i sposób dawkowania: Zalecana dawka dobowa dla osób dorosłych to 500 mg do 1000 mg dobezylanu wapnia jednowodnego: niewydolność żylna – zwykle od 500 mg do 1000 mg na dobę; tj. 1–2 tabletki na dobę; żylaki odbytu – zwykle od 500 mg do 1000 mg na dobę; tj. 1–2 tabletki na dobę. Podanie doustne. Tabletki należy przyjmować po posiłkach w celu uniknięcia lub zminimalizowania objawów niepożądanych dotyczących przewodu pokarmowego. Przeciwwskazania: nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Specjalne ostrzeżenie i środki ostrożności dotyczące stosowania: Ostrożnie stosować u pacjentów z chorobą wrzodową żołądka i (lub) dwunastnicy, z nawracającym zapaleniem błony śluzowej żołądka oraz z niewydolnością nerek. W przypadku ciężkiej niewydolności nerek, jeśli konieczna jest dializoterapia, dawkę produktu leczniczego należy zmniejszyć. Na podstawie doniesień o działaniach niepożądanych stwierdzono, że przyjmowanie wapnia dobezylanu jednowodnego może bardzo rzadko wywołać agranulocytozę, związaną prawdopodobnie z reakcją nadwrażliwości. Agranulocytoza może objawiać się wysoką gorączką, zakażeniami w obrębie jamy ustnej, bólem gardła, zmianami zapalnymi w obrębie odbytu i narządów płciowych oraz innymi objawami, które wskazują na zakażenie. Pacjent musi być poinformowany, że w razie wystąpienia jakichkolwiek objawów zakażenia, powinien zgłosić je lekarzowi. W razie wystąpienia takiej sytuacji, konieczne jest sprawdzenie morfologii krwi wraz z rozmazem oraz zaprzestanie stosowania produktu leczniczego. Produkt zawiera laktozę jednowodną. Produkt nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy–galaktozy. Jedna tabletka DOBENOX Forte zawiera 50 mg laktozy. Działania niepożądane: Częstość występowania działań niepożądanych określono zgodnie z konwencją MedDRA: bardzo często (≥1/10), często (≥1/100 do <1/10), niezbyt często (≥1/1000 do <1/100), rzadko (≥1/10 000 do <1/1000) i bardzo rzadko (<1/10 000), częstość nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych). Zaburzenia żołądka i jelit: Rzadko: nudności, biegunka. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: Rzadko: odczyny skórne. Zaburzenia mięśniowo–szkieletowe i tkanki łącznej: Rzadko: bóle stawów. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: Bardzo rzadko: agranulocytoza. Opisywane działania niepożądane na ogół przemijały samoistnie po zaprzestaniu leczenia. W razie wystąpienia objawów zakażenia produkt należy odstawić. Podmiot odpowiedzialny: PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO–LEK S.A. 51–131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242E. Numer pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: pozwolenie nr 22090. Kategoria dostępności: produkt leczniczy wydawany bez przepisu lekarza – OTC. 

Jak oceniasz artykuł?

Twoja ocena: Jeszcze nie oceniłeś/aś artykułu

Udostępnij tekst w mediach społecznościowych

2 komentarze Komentujesz jako gość [ lub zarejestruj]

Brawo sądy, w końcu logiczne myślenie.
Bardzo podoba mi się argumentacja sądu. Leki wydano osobą, które miały je dostać i zgodnie z przepisami... A drobne literówki to po prostu drobny błąd, który nie wpływa na zasadność stosowania leków przez pacjentów... A nie cyk od razu kara dla apteki. Pod byle pretekstem.