Od dzisiaj farmaceuci mogą już szczepić przeciwko grypie w aptekach

Wczoraj w Dzienniku Ustaw opublikowano ostatnie z rozporządzeń, które regulują zasady przeprowadzania szczepień przeciwko grypie w aptekach. Dzisiaj wchodzi ono w życie, co oznacza, że właśnie od dzisiaj obowiązują wszystkie akty prawne niezbędne do prowadzenia w aptekach szczepień przeciw grypie.

Wnioski do OW NFZ można składać elektronicznie do 30 września (fot. Shutterstock)

Wymogi stawiane aptekom, w których wykonywane są szczepienia, zmienią się z dniem 1 września 2022 r. (fot. MGR.FARM)

Na ten moment czekało wielu farmaceutów w Polsce. Do szczepień przeciw COVID-19 wykonywanych w aptekach, oficjalnie dołączają też szczepienia przeciw grypie. Od dzisiaj obowiązują bowiem już wszystkie niezbędne akty wykonawcze, dotyczące tego zagadnienia. Określają one zarówno kwalifikacje farmaceutów szczepiących przeciw grypie, wymogi lokalowe aptek, w których odbywają się szczepienia oraz ich wyposażenie.

A są to:

Jednocześnie już w połowie grudnia prezes Narodowego Funduszu Zdrowia wydał zarządzenie zmieniające zarządzenie Nr 42/2021/DSOZ z dnia 5 marca 2021 r. w sprawie zasad sprawozdawania oraz warunków rozliczania świadczeń opieki zdrowotnej związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. Dokument ten reguluje kwestie finansowe szczepień przeciw grypie w aptekach.

Szczepienia te będą mogły być realizowane się w dwóch formach. Farmaceuta będzie mógł szczepić w aptece szczepionkami zakupionymi przez nią w hurtowni farmaceutycznej lub bezpłatnymi szczepionkami zamówionymi w Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych.

Zarządzenie prezesa NFZ wprowadza bowiem nowy produkt rozliczeniowy (99.03.0807), jakim jest szczepienie ochronne przeciwko grypie z wykorzystaniem szczepionki zakupionej samodzielnie przez podmiot. Jego wartość wyceniono na 60,30 zł. Składa się na nią: koszt wykonania świadczenia 17,21 zł oraz cena szczepionki 43,09 zł.

Cena szczepionki została przyjęta na podstawie urzędowej ceny hurtowej brutto sprzedaży preparatu VaxigripTetra, zawiesina do wstrzykiwań w ampułko-strzykawce (1 dawka), wskazanej w obwiązującym obwieszczeniu Ministra Zdrowi. Wycena obejmuje więc przeprowadzenie kwalifikacji do szczepienia wraz z wykonaniem szczepienia przez osoby uprawnione z użyciem szczepionki zakupionej samodzielnie przez podmiot.

Jacy farmaceuci będą szczepić?

Kwalifikacje farmaceutów, którzy będą dokonywać szczepień przeciw grypie określa rozporządzenie w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych. Wskazuje ono, że przeprowadzanie szczepień przez farmaceutów jest możliwe po uzyskaniu dokumentu potwierdzającego ukończenie łącznie szkolenia:

teoretycznego w zakresie przeprowadzania badania kwalifikacyjnego w celu wykluczenia przeciwwskazań do wykonania szczepienia przeciw COVID-19, dostępnego na platformie e-learningowej Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego,
oraz
praktycznego, którego program zatwierdziło Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, obejmującego naukę podania szczepionki w postaci iniekcji domięśniowej oraz podjęcia działań w przypadku wystąpienia nagłej reakcji alergicznej lub innego stanu zagrożenia życia pacjenta następującego bezpośrednio po przeprowadzeniu szczepienia, realizowanego w warunkach symulowanych w Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego lub uczelni prowadzącej kształcenie na kierunku lekarskim.

Oznacza to, że przeciw grypie będą mogli szczepić ci sami farmaceuci, którzy mogą szczepić również przeciw COVID-19 (czytaj więcej: Jakie szkolenie musi ukończyć farmaceuta, by szczepić przeciw grypie? Jest rozporządzenie…).

Wymagania lokalowe apteki

Warunki, jakie musi spełnić apteka, w której będą odbywać się szczepienia przeciw grypie określa nowe brzmienie rozporządzenia w sprawie wykazu pomieszczeń wchodzących w skład powierzchni podstawowej i pomocniczej apteki. Wskazuje ono, że do 1 września 2022 r. szczepienia przeciw grypie mogą odbywać się w takich samych warunkach, jak dotychczas szczepienia przeciw COVID-19.

Od 1 września – pokój opieki farmaceutycznej

Jak wskazują wspomniane rozporządzenia od 1 września 2022 roku w przypadku przeprowadzania w aptece ogólnodostępnej szczepienia ochronnego przeciw COVID-19 lub grypie w skład powierzchni podstawowej lokalu tej apteki ma wchodzić pokój opieki farmaceutycznej. To w nim będą docelowo odbywały się szczepienia, ale także świadczone będą usługi w ramach opieki farmaceutycznej (czytaj również: Na te rozporządzenia czekali farmaceuci chcący szczepić przeciw grypie!).

Funkcję pokoju opieki farmaceutycznej może pełnić pomieszczenie administracyjno-szkoleniowe. W takiej sytuacji szczepienia nie mogą odbywać się w czasie wykonywania w tym pomieszczeniu innych czynności, do jakich przeznaczone jest to pomieszczenie. Jednocześnie musi zostać wprowadzona pisemna procedura określająca sposób dostępu i korzystania z tego pomieszczenia, który gwarantuje pacjentom bezpieczeństwo oraz poszanowanie intymności i godności, a także niezakłócone wykonywanie czynności w innych pomieszczeniach apteki, w szczególności sporządzanie produktów leczniczych oraz przechowywanie produktów leczniczych lub wyrobów medycznych zgodnie z wymaganiami dotyczącymi jakości i bezpieczeństwa.

Pokój opieki farmaceutycznej może zostać wydzielony z powierzchni izby ekspedycyjnej apteki. Musi jednak od jej pozostałej części być oddzielony ściankami działowymi, w tym przesuwnymi. Warunkiem jest zagwarantowanie pacjentom bezpieczeństwa oraz poszanowania intymności i godności, a także niezakłóconego wykonywania czynności w innych pomieszczeniach apteki. W szczególności sporządzania produktów leczniczych oraz przechowywania produktów leczniczych lub wyrobów medycznych zgodnie z wymaganiami dotyczącymi jakości i bezpieczeństwa. Wejście do takiego pokoju opieki farmaceutycznej ma być z izby ekspedycyjnej.

Wyposażenie apteki

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 31 grudnia 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych wymogów, jakim powinien odpowiadać lokal apteki, określa również wymagane wyposażenie apteki, w której będą odbywały się szczepienia przeciw grypie. Wskazuje ono, że do 1 września wyposażenie to może być takie samo, jak w przypadku dotychczasowych wymagań dotyczących szczepień przeciw COVID-19 (czytaj więcej: Rozporządzenie ws. szczepień w aptekach skierowane do ogłoszenia).

Od 1 września apteki te muszą jednak uzupełnić swoje wyposażenie o dodatkowe elementy (dotychczas niewymagane), wśród których znalazły się:

umywalka z baterią z ciepłą i zimną wodą, a w przypadku braku możliwości jej instalacji – umywalka mobilna,
dozownik z mydłem w płynie,
dozownik ze środkiem dezynfekcyjnym,
pojemnik z ręcznikami jednorazowego użycia i pojemnik na zużyte ręczniki
miejsce pozwalające na pozostawienie odzieży wierzchniej pacjenta poddającego się szczepieniu,

Z kolei w archiwum powinna znaleźć się zamykana na klucz szafa przeznaczona do przechowywania dokumentacji medycznej pacjentów poddanych szczepieniu ochronnemu lub opiece farmaceutycznej.

©MGR.FARM

Redakcja mgr.farm

Czy podróże mogą być przyczyną wzdęć? A i owszem!

5 czerwca 202309:22

Właśnie w tej sprawie pojawił się w naszej aptece Pan Łukasz, który jutro wylatuje wraz z żoną na wycieczkę do Rzymu. Pan Łukasz co roku udaje się do Włoch, a jako osoba młoda i mocno aktywna lubi wraz z małżonką dużo zwiedzać, a przy tym próbować nowych potraw. Nauczony jednak poprzednimi doświadczeniami chce zawczasu wyposażyć się w preparat, który pomoże mu
w przypadku pojawienia się wzdęć. Kuchnia włoska z zasady bogata jest w węglowodany, które
u pacjenta i jego żony wywołują dyskomfort i uczucie pełności w brzuchu. Sam lot też nie pozostaje bez wpływu na stan ich przewodu pokarmowego. Pan Łukasz prosi zatem o produkt, który pozwoli na szybką ulgę od wzdęć, aby wraz z żoną mógł cieszyć się urlopem i wakacjami, a wizyty w restauracjach były przyjemnością, a nie uciążliwym obowiązkiem. Co w takiej sytuacji można polecić Panu Łukaszowi?

OPIS DOLEGLIWOŚCI I ICH MOŻLIWE PRZYCZYNY

Problem, z jakim mierzy się Pan Łukasz to nic innego jak wzdęcia, które wbrew pozorom dotykają sporą część społeczeństwa [2]. Pomimo faktu, że obecność gazów w przewodzie pokarmowym jest fizjologiczna, to ich nadmiar lub utrudnione usuwanie może prowadzić do nieprzyjemnych dolegliwości, tj. wzdęć [2]. Tzw. gazy jelitowe powstają na drodze procesów trawiennych, głównie
w wyniku fermentacji bakteryjnej przez obecną w przewodzie pokarmowym mikroflorę jelitową [2].
W normalnych warunkach gazy jelitowe są w zdecydowanej większości eliminowane (poprzez odbyt, odbijanie lub inne alternatywne szlaki wykorzystujące mikroflorę jelitową) [2,3].

W sprzyjających temu warunkach ilość wytwarzanych gazów jelitowych może jednak przewyższać procesy ich eliminacji. Mówimy wówczas o tzw. wzdęciach, które pacjenci odczuwają jako uczucie pełności, rozdęcie i ogólny dyskomfort w obrębie brzucha [2,4]. Do sprzyjających warunków zaliczyć należy przede wszystkim niewłaściwą i nieregularną dietę [5]. Warto jednak wiedzieć, że wzdęcia mogą być też wynikiem zmiany diety, np. wynikającej z podróży [1]. Taka zmiana przyjmowanego pokarmu może negatywnie wpływać na procesy trawienia, czego efektem będą uciążliwe wzdęcia. Wśród składników pożywienia, które zdecydowanie sprzyjają wzdęciom są m.in. węglowodany, których nadmiar może w jelitach ulegać fermentacji i powodować nadprodukcję gazów jelitowych [1]. Biorąc pod uwagę wspomniane podróże warto też wiedzieć, że już sam lot samolotem może sprzyjać powstawaniu wzdęć, co ma związek ze spadkiem ciśnienia podczas lotu [6]. Organizm reaguje na tę sytuację m.in. nadmierną produkcją gazów jelitowych, co pacjenci odczuwają jako wzdęcia.

MÓWISZ WZDĘCIA – MYŚLISZ SYMETYKON

Pomimo tego, że wzdęcia nie są schorzeniem zagrażającym życiu i zdrowiu, to potrafią skutecznie uprzykrzyć życie i radykalnie obniżyć komfort codziennego funkcjonowania. W kontekście problemów z przewodem pokarmowym wynikających z podróży pacjenci nierzadko sięgają po preparaty probiotyczne. Warto jednak podkreślić, że probiotyki posiadają udokumentowane działanie
w przypadku biegunki podróżnych, biegunki po antybiotykoterapii, czy też wspomagająco
w zaparciach [7]. W redukcji wzdęć i związanych z nimi objawów, probiotyki posiadają dowody naukowe ograniczone do pojedynczych, konkretnych szczepów – i to w ramach terapii IBS [1].

Sprawdzoną substancją, działającą bezpośrednio na przyczynę dolegliwości (czyli na pęcherzyki gazów jelitowych) jest symetykon [2,8]. Symetykon poprawia komfort pacjentów poprzez ułatwienie eliminacji gazów jelitowych – związek ten zmniejsza napięcie powierzchniowe pęcherzyków powietrza w obrębie jelit, a to z kolei pozwala je efektywniej usuwać z organizmu [8].
Symetykon posiada długą historię stosowania (po raz pierwszy w terapii wzdęć został użyty w 1952 roku) [8]. Jako substancja działająca tylko w obrębie jelit odznacza się dobrym profilem bezpieczeństwa, a obecne w literaturze badania potwierdzają zasadność jego stosowania
w niwelowaniu wzdęć, a także w przygotowaniu do badań obrazowych [8,9].

REKOMENDACJA DLA PANA ŁUKASZA

W omawianym przykładzie mamy do czynienia z przypadkiem pacjenta, który w wyniku podróży
i zmiany stosowanej diety musiał zmierzyć się z problemem wzdęć. Tego typu przypadłość nie jest niczym nadzwyczajnym w całym przekroju populacji. Dlatego też warto mieć świadomość jak efektywnie pomagać takim pacjentom. Rekomendacją dla Pana Łukasza może być preparat Ulgix Wzdęcia Max. Produkt ten zawiera symetykon, substancję dobrze znaną i sprawdzoną w zwalczaniu uciążliwych wzdęć.[10]

Tym co wyróżnia go na tle innych preparatów jest dawka substancji aktywnej. W 1 kapsułce preparatu Ulgix Wzdęcia Max znajduje się aż 240mg symetykonu, co jest znacznie większą ilością niż w innych produktach [10]. Pacjenci zatem mają możliwość przyjęcia mniejszej liczby kapsułek, a dla większości
z nich (zwłaszcza dla osób starszych) taka możliwość jest niezwykle ważna.

Ulgix Wzdęcia Max pozwala na szybką i maksymalną ulgę od wzdęć i doskonale sprawdza się
w przypadkach nadmiernego gromadzenia się gazów w żołądku i jelitach [10]. Dlatego też dla pacjentów, u których pojawi się uczucie pełności, silne wzdęcia czy też odbijanie Ulgix Wzdęcia Max to trafiony produkt, pozwalający na maksymalnie szybką ulgę.[11]

Literatura:

Anna Jackowska, Aleksy Łukaszyk, Wzdęcia – mity i fakty, Przegląd Gastroenterologiczny 2008;3(5): 243-246
Paulina Gulbicka, Marian Grzymisławski, Wzdęcia brzucha – najczęstsze przyczyny i postępowanie, Piel. Zdr. Publ. 2016,6,1,69-76
Marta Słomka, Ewa Małecka -Panas, Wzdęcia i odbijania, Pediatr Med. Rodz 2011,7(1), 30-34
Piotr Eder, Kamila Stawczyk-Eder, Liliana Łykowska-Szuber, Iwona Krela-Kaźmierczak, Krzysztof Linke, Wzdęcie – ważny i powszechny problem kliniczny w codzienne praktyce lekarskiej, Prz Gastroenterol 2012;7(4): 197-202
Anna Zielińska, Ocena zależności między sposobem odżywiania a dolegliwościami u osób z zaburzeniami czynnościowymi przewodu pokarmowego, Piel. Zdr. Publ. 2014,4,3,227-237
Hans C. Pommergaard, et.al., Flatulence on airplanes: just let it go, NZMJ 15 February 2013, Vol 126, No 1369
Hanna Szajewska, Praktyczne zastosowanie probiotyków, Gastroenterologia Kliniczna 2014, tom 6, nr 1, 16-23
Konrad Lewandowski, Magdalena Kaniewska, Agnieszka Świątek, Grażyna Rydzewska, Symetykon – możliwe zastosowania w praktyce klinicznej i samoleczeniu, Lekarz POZ 3/2021
Remy Meier, Michael Steuerwald, Review of the therapeutic use of simethicone in gastroenterology, Schweiz. Zschr. GanzheitsMedizin 2007;19(7/8):380-387
https://ulgix.pl/ulgix-wzdecia-max/?gclid=CjwKCAiAmJGgBhAZEiwA1JZolm3xvxQ27wzoBm-4A9E-AYUP-E0euqxEW8PT0q_0yOpbiUOsItvakBoCSbgQAvD_BwE
https://www.nhs.uk/medicines/simeticone/about-simeticone/