Rada Organizacji Pacjentów to stałe gremium reprezentantów różnych organizacji pacjentów, którego zadaniem jest dialog w kwestiach rozwiązań systemowych w zakresie ochrony zdrowia dotykających bezpośrednio pacjentów. Rada powołana została do życia w 2022 roku jako organ ściśle współpracujący z resortem zdrowia.

– Rada to nadanie ram formalnych tej współpracy, to jeszcze mocniejsze usytuowanie organizacji pacjentów w procesach decyzyjnych dotyczących rozwiązań systemowych w ochronie zdrowia – czytamy na stronach rządowych.

Jak się okazuje spotkania Rady odbywają się cyklicznie od kwietnia zeszłego roku. Jedno z ostatnich miało miejsce 12 kwietnia w siedzibie Ministerstwa Zdrowia i dotyczyło poprawy dostępu pacjentów do leku recepturowego. Swoje stanowisko w tej kwestii przedstawiało m.in. środowisko akademickie, którego przedstawicielem na spotkaniu była Pani profesor Małgorzata Sznitowska z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Jakie jest zatem spojrzenie świata akademickiego na tą kwestię?

Pacjenci mają utrudniony dostęp do leków recepturowych…

W ocenie profesor Sznitowskiej w Polsce dochodzi do sytuacji, kiedy pacjenci stykają się z problemem utrudnionego dostępu do zaordynowanych przez lekarza leków recepturowych. Obecny na spotkaniu Prezes Okręgowej Rady Aptekarskiej w Warszawie potwierdza, że tego typu stanowisko zostało przez przedstawicieli GUM przedłożone na spotkaniu (czytaj również: Prof. Sznitowska nowym konsultantem krajowym z dziedziny farmacji przemysłowej).

– Pani profesor wskazała na niski odsetek aptek, które wykonują te leki oraz na niezadowalającą wiedzę farmaceutów dotyczącą receptury – przytoczył z wypowiedzi Marian Witkowski.

Czy słowa Pani profesor mają potwierdzenie w świecie rzeczywistym? Oddany do publicznej wiadomości w grudniu 2020 roku raport NFZ na temat Rynku leków recepturowych w Polsce stwierdzał, że w 2019 roku dokładnie 10.364 apteki realizowały recepty na leki recepturowe, a wartość refundacji w zakresie rynku leków recepturowych rosła znacznie szybciej niż rynku pozostałych leków. Środowisko akademickie dostrzega jednak problem po stronie pacjentów. Z czego może on wynikać?

– Przedstawiciele samorządu aptekarskiego jako zasadniczą przyczynę tych problemów wskazali spadek ilości recept na lek recepturowy, rosnące ceny surowców farmaceutycznych oraz brak rozwiązań systemowych w zakresie normalizacji cen za surowce – przekazał Prezes ORA w Warszawie.

To właśnie wciąż rosnące ceny surowców stwarzają obawy aptek przed dużymi stratami finansowymi przy niepełnym wykorzystaniu surowców oraz przy ryzyku upływ terminu ich ważności i wskazywane są jako główna przyczyna tego typu problemów przez NIA. Potwierdza to również po części wspomniany już raport NFZ (czytaj więcej:  Raport NFZ o lekach recepturowych. Istnieje zmowa na rynku?).

– Przeprowadzone analizy wskazują, że stale rosnący koszt wykonania leku recepturowego wynika ze wzrostu cen surowców farmaceutycznych. Wydaje się, że obserwowane zjawisko powinno być zbadane pod kątem możliwości występowania mechanizmów o charakterze zmowy cenowej – czytamy w treści dokumentu przygotowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

Zabranie aptekom receptury jako pomysł na rozwiązanie problemu…

Jaki pomysł na rozwiązanie przedstawionych na spotkaniu problemów ma środowisko akademickie?

– W swoim wystąpieniu Pani profesor sugerowała rozwiązanie powyższego problemu poprzez utworzenie laboratoriów galenowych wykonujących leki recepturowe na zlecenie aptek lub sformalizowanie umów pomiędzy aptekami na wykonywanie na zlecenie leku recepturowego – wyjaśnił nam Marian Witkowski.

Czy taka zmiana jest potrzebna i czy w ogóle byłaby możliwa do zrealizowania? W odpowiedzi na stanowisko akademickie GUM samorząd aptekarski w osobach Pani Prezes NRA Elżbiety Piotrowskiej-Rutkowskiej i Prezesa ORA w Warszawie Mariana Witkowskiego stwierdził, że nie widzi uzasadnienia do tak radykalnej zmiany przepisów i wyprowadzenia receptury aptecznej z aptek, a w konsekwencji odbierania aptekom uprawnienia do zaopatrywania pacjentów w leki recepturowe (czytaj również:  Receptura nie jest jeszcze wspomnieniem).

– Aktualne przepisy Prawa farmaceutycznego obligują apteki do kompleksowego zaopatrzenia pacjenta w produkty lecznicze lub wskazania sposobu zapewniania pacjentowi dostępu do leku – wskazuje Marian Witkowski.

Przedstawiciele samorządu zaapelowali do resortu zdrowia o zmiany systemowe, które mogłyby poprawić dostęp pacjentów do leku recepturowego. Obecna na spotkaniu Minister Ewa Krajewska obiecała przeanalizować ten temat i poszukać sposobów na poprawę tej sytuacji. Temat ma zatem szansę wrócić pod dyskusję jak tylko strona decyzyjna zapozna się z nim i określi możliwe sposoby jego rozwiązania.

©MGR.FARM