Przez zakaz reklamy aptek ich potencjał nie jest wykorzystywany dla dobra pacjenta

Wiele krajów unijnych realizuje programy propacjenckie. U nas jest to niemożliwe ze względu na obowiązujące zakazy prawne. W ramach V Europejskiego Kongresu Samorządów w Krakowie odbyła się dyskusja na ten temat pt. „Programy propacjenckie i prospołeczne szansą na współpracę samorządów terytorialnych i aptek”.

Apteki nie mogą wspierać pacjentów

Obowiązujący u nas zakaz reklamy aptek nie pozwala na wykorzystanie ich potencjału. Przez to apteki nie mogą informować pacjentów o realizowaniu działań prozdrowotnych, do których są wręcz zobowiązane.

Uczestnicy debaty zgodnie podkreślali, że od przedstawicieli samorządu terytorialnego płyną liczne sygnały mówiące o konieczności włączenia aptek do programów prorodzinnych. Przykładem może być chociażby sytuacja z Ostrowa Wielkopolskiego i stworzona przez miasto Miejska Karta Seniora, do której nie mogli przystąpić przedstawiciele aptek.

Opieka farmaceutyczna to standard na Zachodzie

Według badań opisanych w raporcie Najwyższej Izby Kontroli z 2016 r. uczestnicy programu Karty Dużej Rodziny za jeden z najważniejszych mankamentów programu uznali brak możliwości zakupu tańszych leków. Osoby te przede wszystkim oczekują wsparcia w obszarze zdrowotnym (czytaj więcej: VIDEO: Opieka farmaceutyczna w praktyce – jak to wygląda na świecie?). Jednak polskie przepisy w Polsce nie są propacjenckie, jeżeli chodzi o rynek apteczny.

Zdaniem Artura Jędry, managera SuperPharm, wzorem dla polskiego ustawodawcy powinny być rozwiązania brytyjskie. Tamtejsze apteki realizują programy edukacyjne i profilaktyczne, mające na celu poprawę stanu zdrowia oraz samopoczucia pacjentów. Opieka farmaceutyczna jest istotnym elementem brytyjskiego systemu ochrony zdrowia, a farmaceuta – pełnoprawnym partnerem lekarza. – To do farmaceuty przychodzą po kolejną receptę pacjenci dotknięci chorobami przewlekłymi, lekarza specjalistę odwiedzają najwyżej dwa razy w roku. Wygranymi są zarówno pacjenci, jak i lekarze – podkreślał farmaceuta.

Apteki powinny zajmować się przede wszystkim szerokim wsparciem dla pacjentów, a nie agresywną reklamą leków prowadzoną przez koncerny. Rozwiązaniem tego problemu mogą być kampanie społeczne.

Co ze sprzedażą leków przez internet?

Marcin Piskorski, Prezes ZPA PharmaNET, podkreślał, że najistotniejsze dla wszystkich decydentów powinno być, objęcie pacjentów właściwą i kompleksową opieką. Taką możliwość daje między innym sprzedaż leków przez Internet. W Polsce mogą robić to jedynie realnie działające apteki.

Tymczasem w Niemczech taki system stanowi ogromne ułatwienie dla niepełnosprawnych. Przesyłka z lekami zawiera także list od farmaceuty z informacjami, w jaki sposób je zażywać oraz dodatkowo numerem telefonu. Taka opieka w Polsce wciąż pozostaje jedynie w sferze planów i niekończących się dyskusji.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami apteki mogą informować jedynie o swoich godzinach pracy i lokalizacji. Inne informacje traktowane są jako reklama, za której naruszenie grozi kara do 50 000 zł. Ministerstwo Zdrowia zapowiedziała zmiany regulacji w tym zakresie (czytaj więcej: Zakaz reklamy aptek: wszystko albo nic?).

Źródło: IK/money.pl

Redakcja mgr.farm

Palenie papierosów bardzo niebezpieczne przy antykoncepcji

25 marca 202320:27

Antykoncepcja hormonalna to bardzo popularna metoda zapobiegania niechcianej ciąży. Doustna forma tej antykoncepcji uznawana jest za bezpieczną i skuteczną, należy jednak pamiętać o pewnych ograniczeniach związanych z możliwością jej stosowania. Jakich? Odpowiedzmy na pytanie w oparciu o poniższe studium przypadku.

Do apteki zgłasza się 27-letnia pani Agnieszka w celu zrealizowania recepty na popularny preparat antykoncepcyjny dwuskładnikowy. Od 5 lat pacjentka pali elektroniczne papierosy. Wypala ich około 15 dziennie. Pacjentka ma od lekarza zalecenie – rzucić palenie. Postanowiła poszukać wsparcia w aptece, ponieważ dotychczasowe próby były nieskuteczne. Podczas wywiadu pani Agnieszka zgłasza farmaceucie niepokojące objawy takie jak: kaszel, drętwienie kończyn oraz zaczerwienienie skóry. Pacjentka wspomniana również, że ma problem z obrzękami nóg. Z przeprowadzonego przez farmaceutę krótkiego wywiadu wynika, że Pani Agnieszka może mieć problemy z chorobą zakrzepowo-zatorową.

Ryzyko wystąpienia powikłań zakrzepowo – zatorowych i kobiet palących papierosy

Podejrzenie choroby zakrzepowo-zatorowej u pani Agnieszki zapewne ma związek z jej uzależnieniem. Palenie papierosów zwiększa bowiem ryzyko pojawienia się zakrzepów, zawału serca i udaru mózgu. Zagrożenie objawami ze strony układu krążenia jest potęgowane w związku przyjmowaną antykoncepcją hormonalną. Pani Agnieszka powinna pomyśleć o odejściu od nałogu w momencie rozpoczęcia doustnej terapii antykoncepcyjnej nawet jeśli początkowo wydawało się, że nie dotyczą jej dodatkowe czynniki ryzyka.

Do tych czynników zaliczamy wiek (powyżej 35. roku życia), otyłość, predyspozycje genetyczne czy niedawne urodzenie dziecka.

Opieka nad pacjentką rzucającą palenie

Aby obniżyć istniejące ryzyko zakrzepowo-zatorowe u kobiet stosujących antykoncepcję, warto namawiać te pacjentki do odstawienia papierosów.

Obecnie dysponujemy szeregiem sposobów na to, aby ułatwić pacjentowi zaprzestanie palenia. Do dyspozycji mamy: gumy do żucia, pastylki do ssania, plastry lub aerozole doustne zawierające nikotynę oraz leki zawierające cytyzynę, która stopniowo zmniejsza uzależnienie od nikotyny.

Nikotynowa Terapia Zastępcza daje dwukrotnie większe szanse na osiągnięcie sukcesu i zaprzestanie palenia niż rzucanie papierosów bez dodatkowego wsparcia.

Rodzaj antykoncepcji hormonalnej, a ryzyko wystąpienia działań niepożądanych

Pani Agnieszka otrzymała zalecenia przyjmowania tabletek dwuskładnikowych, które przyjmuje od 6 miesięcy. Przed zaleceniem preparatu, lekarz uprzedził panią Agnieszkę przed niebezpieczeństwem wynikającym z przyjmowania tabletek dwuskładnikowych i palenia papierosów. Pacjentka obiecała lekarzowi, że wraz z wykupieniem recepty skonsultuje się z farmaceutą z prośbą o dobór preparatu pomagającego uwolnić się od nałogu.

Antykoncepcję doustną można podzielić na dwie główne kategorie:

tabletki jednoskładnikowe – zawierające tylko progestagen
tabletki dwuskładnikowe – zawierające estrogeny i progestageny

Najczęściej przepisywane są tabletki dwuskładnikowe, które obarczone ryzykiem wystąpienia pewnych działań niepożądanych, a w szczególności związanych z zagrożeniem powstania zakrzepów krwi. Zakrzep krwi może zablokować naczynia i doprowadzić do poważnych powikłań, w także śmierci pacjentki, chociaż powikłanie to zdarza się bardzo rzadko.

WHO informuje, że w trakcie stosowania dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych, ryzyko powikłań zakrzepowo-zatorowych zwiększa się 3-6 krotnie [2, 7].

Największe ryzyko wystąpienia tego powikłania jest w trakcie pierwszego roku stosowania złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych. Ryzyko będzie większe także w przypadku powrotu do terapii lub po przerwie wynoszącej co najmniej 4 tygodnie. Po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych, ryzyko zakrzepów krwi spada do poziomu dla populacji ogólnej w przeciągu kilku tygodni [5].

Interwencja farmaceuty

W przypadku pani Agnieszki przyjmującej tabletki dwuskładnikowe głównym zaleceniem jest skończenie z nałogiem. Pacjentka jest zdeterminowana, jednak potrzebuje wsparcia w zerwaniu z nałogiem. Farmaceuta w trakcie wizyty pacjentki w aptece przeprowadził konsultację, w trakcie której ustali plan stopniowego zaprzestania palenia. Wyjaśnił pacjentce na czym polega ryzyko choroby zakrzepowo – zatorowej oraz zalecił jej włączenie Nikotynowej Terapii Zastępczej. Pozwoli ona stopniowo zmniejszać głód nikotynowy, przy jednoczesnym zmniejszaniu ryzyka powstania zakrzepów. Zalecona terapia jest dostępna w różnych wariantach: pastylki do ssania, gumy do żucia, aerozole doustne lub systemy transdermalne [3,4].

Po krótkim wyjaśnieniu na czym polega każda z metod, pani Agnieszka podjęła decyzję o terapii plastrami, które dostarczą stałą dawkę nikotyny przez około 16 godzin. Dodatkowo pacjentka zdecydowała się zakupić gumy do żucia z niską zawartością nikotyny (2mg), ponieważ obawia się sytuacji zajadania stresu związanego z rzuceniem palenia.[6] Farmaceuta poinformował pacjentkę o możliwości wystąpienia działań niepożądanych takich jak suchość w ustach, zaburzenia snu, czy też kaszel.

Literatura