REKLAMA
czw. 25 maja 2023, 12:46

„Uszczelnienie Apteki dla Aptekarza” w nowelizacji ustawy refundacyjnej

Minister Zdrowia podczas dzisiejszej konferencji prasowej zapowiedział wprowadzenie do projektu nowelizacji ustawy refundacyjnej poprawek, które uszczelnić „Aptekę dla Aptekarza”. Chodzi o zablokowanie przejmowania aptek przez przedsiębiorców, którzy zgodnie z prawem farmaceutycznym nie mogą od 2017 roku uzyskać na nie zezwolenia.

Uszczelnienie Apteki dla Aptekarza może znaleźć się w nowelizacji ustawy refundacyjnej (fot. Shutterstock)
Uszczelnienie Apteki dla Aptekarza może znaleźć się w nowelizacji ustawy refundacyjnej (fot. Shutterstock)

Od kilku tygodni część środowiska farmaceutów, aktywnie lobbuje za uszczelnieniem przepisów „Apteki dla Aptekarza”. Szczególnie widoczne jest to na Twitterze, gdzie pojawiają się dziesiątki wpisów z tagiem #uszczelnicADA. Ich autorami są głównie członkowie Związku Aptekarzy Pracodawców Polskich Aptek oraz niektórych przedstawiciele samorządu zawodu farmaceuty. Farmaceuci przypominają też Adamowi Niedzielskiemu o niezrealizowanych obietnicach sprzed kilku lat, które znalazły się w „Strategii na rzecz rozwoju aptek”. Domagają się ich realizacji, ale też przyspieszenia prac nad nowelizacją ustawy refundacyjnej. Wskazują przy tym na dramatyczną sytuację aptek indywidualnych i naruszanie przepisów przed duże podmioty działające na tym rynku.

Temat uszczelnienia Apteki dla Aptekarza nie jest nowy. W środowisku aptekarskim mówi się o nim od wielu miesięcy. Głos w tej sprawie zabrało między innymi kilka okręgowych izb aptekarskich, wydając uchwały ze stanowiskami o podjęcie interwencji w sprawie Apteki dla Aptekarza.

– Dalsza niekontrolowana koncentracja aptek, sprzeczna z brzmieniem i duchem nowelizacji ustawy prawo farmaceutyczne z 2017 roku, doprowadzi w niedługim czasie do utraty tego strategicznego sektora ochrony zdrowia – przestrzegał we wrześniu ubiegłego roku mgr farm. Marcin Repelewicz, Prezes Rady.

Bezprawne obchodzenie AdA?

Mocnym argumentem ZAPPA i samorządu aptekarskiego, w walce o uszczelnienie Apteki dla Aptekarza okazały się też niedawne rozstrzygnięcia Naczelnego Sądu Administracyjnego. Dokładnie 18 kwietnia 2023 r. NSA wydał bowiem pięć wyroków, w których dokonał interpretacji Apteki dla Aptekarza. Sąd wskazał, że zapisy AdA muszą być stosowane nie tylko przy wydawaniu nowych zezwoleń, ale też przy przejmowaniu już istniejących aptek.

– Te wyroki nas ogromnie cieszą, to sukces Państwa i prawa. Sprawa nie jest jednak ostatecznie zakończona, przed nami kolejne dziesiątki spraw i wyroków, w tym dotyczących stosowania przepisów antykoncentracyjnych, słupowania i przejmowania aptek przez podmioty nieuprawnione oraz cofania zezwoleń. Jako ZAPPA złożyliśmy do inspekcji farmaceutycznej w sumie kilkaset wniosków, do sądu, dotychczas kilkadziesiąt. Kolejne przygotowujemy – informował z kolei Związek Aptekarzy Pracodawców Polskich Apteki.

Z wyrokami nie zgadzają się jednak niektórzy prawnicy. Na blogu kancelarii Domański Zakrzewski Palinka można było przeczytać, że to co ZAPPA nazywa „przełomem”, w rzeczywistości będzie miało daleko idące skutki.

– Do tej pory interpretacja przepisów Prawa farmaceutycznego po wejściu w życie „Apteki dla Aptekarza” była jednolita – wspólne stanowisko przyjęły zarówno organy, jak i sądy administracyjne oraz Ministerstwo Zdrowia. (…) Działania w związku z tym wdrożyli przedsiębiorcy, decydując się na przeprowadzenie transakcji i podejmując decyzje biznesowe zgodnie z obowiązującą wówczas interpretacją przepisów. Utrzymanie linii orzeczniczej w kierunku przedstawionym przez NSA obarcza ich poważnym ryzykiem utraty zezwoleń na prowadzenie aptek – piszą prawnicy DZP.

Ministerstwo pracuje nad uszczelnieniem…

Pod koniec ubiegłego roku petycję do Sejmu w tej sprawie złożył też Marcin Wiśniewski – prezes Związki Aptekarzy Pracodawców Polskich Aptek. Domagał się w niej zmiany przepisów Prawa farmaceutycznego w zakresie zasad prowadzenia aptek. W tym również udzielania i cofania zezwoleń na prowadzenie apteki.

– Wprowadzane zmiany powinny mieć na celu uszczelnienie i doprecyzowanie przepisów Prawa farmaceutycznego w zakresie zasad prowadzenia aptek, by nie było możliwe dalsze przejmowanie aptek przez podmioty nieuprawnione (tj. takie, które zgodnie z obowiązującym prawem nie uzyskałyby zezwolenia na prowadzenie apteki – czytamy w petycji.

Petycję w połowie kwietnia jednak negatywnie rozpatrzyli posłowie z Komisji ds. Petycji. W trakcie jej posiedzenia, na sali nie było wnioskodawcy, a przeciwko zajęciu się tym tematem postulowali przedstawiciele ZPA PharmaNET. Posłowie odrzucili petycję jednak z innego powodu. Obecna na posiedzeniu przedstawicielka Ministerstwa Zdrowia zapewniła, że resort zajmuje się tematem i przygotowuje odpowiednie przepisy, które uszczelnią AdA.

– Obecnie w resorcie procedowana jest ustawa nowelizująca prawo farmaceutyczne, zwana ustawą pionizacyjną, gdzie znajdują się zapisy, które częściowo realizują te postulaty zgłaszane w petycji i chodzi przede wszystkim o przepisy zakazujące uzyskiwania kontroli nad podmiotami prowadzącymi apteki w taki sposób, aby nie można było przekroczyć limitów antykoncentracyjnych – informowała Ewa Solecka, główny specjalista Ministerstwa Zdrowia.

Uszczelnienie Apteki dla Aptekarza w DNUR

Okazuje się, jednak że przygotowywane przez resort zmiany mogą trafić do innego projektu – procedowanej obecnie nowelizacji ustawy refundacyjnej (tzw. DNUR). To może oznaczać, że zmiany wejdą w życie wcześniej, niż pierwotnie zakładano. Informację na ten temat przekazał podczas dzisiejszej konferencji prasowej Adam Niedzielski. Wypowiedź ta padła na pytanie dziennikarzy o uszczelnienie Apteki dla Aptekarza.

– Rozmawiamy ze środowiskiem, choć w tej sprawie mamy do czynienia z dualizmem, jeśli chodzi o stanowisko. Rozmawiamy między innymi z przedstawicielami Naczelnej Izby Aptekarskiej. Wypracowaliśmy już rozwiązania w postaci poprawek, które mają właśnie uszczelnić Aptekę dla Aptekarza, aby uniemożliwić prowadzenie apteki na tzw. słupa – mówił Niedzielski.

Minister Zdrowia zapewnił, że pod tym względem gotowe są rozwiązania. Resort miał też ustalić z Naczelną Izbą Aptekarską, że przepisy te włączy do nowelizacji ustawy refundacyjnej.

– Ustawa refundacyjna jest w rządowym procesie legislacji. W tej chwili przygotowywana jest taka wersja projektu, która, mam nadzieję, będzie wniesiona na najbliższym lub jeszcze kolejnym posiedzeniu rządu. Nie jest to więc kwestia odległego terminu – zapewnił minister Adam Niedzielski.

©MGR.FARM

Artykuł sponsorowany
Redakcja mgr.farm

Osoby z niepełnosprawnością w aptece

29 maja 202309:24

Istotne, że niepełnosprawność odnosi się do stanu zdrowia o charakterze fizycznym oraz psychicznym. Natomiast ograniczenia wynikające z niepełnosprawności wpływają na codzienne funkcjonowanie jednostki w zakresie dysfunkcji fizycznych i czynnościowych organizmu, a także życia społecznego, gdzie zaburzone jest pełnienie określonych ról. Ponadto, z niepełnosprawności wynikają ograniczenia o charakterze psychologicznym, związanych z utratą podmiotowego traktowania oraz samodzielności w podejmowaniu decyzji dotyczących życia codziennego.

Codziennie w aptece farmaceuci spotykają się z osobami z niepełnosprawnościami (OzN), które wymagają szczególnego podejścia – pod względem fizycznym, społecznym oraz psychologicznym. Pamiętając o tym, że każdy pacjent wymaga indywidualnego podejścia, farmaceuci powinni być szczególnie wrażliwi na ich potrzeby oraz wymagania i wykazywać się wysokim poziomem empatii oraz zrozumienia dla pacjenta z niepełnosprawnością, aby zapewnić mu jak najwyższą jakość opieki i wsparcia.

Trudności osób z niepełnosprawnością w aptece

Osoby z niepełnosprawnościami często mają problemy z komunikowaniem się – nadawaniem mowy oraz jej rozumieniem, co wpływa na trudności w zrozumieniu instrukcji dotyczących zamawiania i przyjmowania leków. Wskazanymi trudnościami może być brak wglądu w swój stan zdrowia, co skutkuje problemami w komunikowaniu potrzeb oraz zrozumieniu własnych ograniczeń o charakterze psychoruchowym. Efektem nakładających się problemów jest rezygnacja z wykupowania leków oraz ich regularnego przyjmowania. Do takiej grupy zaliczamy pacjentów z zaburzeniami mowy, problemami słuchowymi, pacjentów po udarze oraz pacjentów z zaburzeniami neurologicznymi. Inną grupą pacjentów są osoby z trudnością w poruszaniu się. Mogą być to osoby niewidome czy z zaburzeniami ruchowymi oraz osoby poruszające się o kulach lub na wózkach inwalidzkich. Wskazane jest aby farmaceuci, i generalnie personel aptek, powinni być przygotowani do kontaktu z pacjentem z niepełnosprawnością w celu zapewnienia mu odpowiedniej opieki – uwzględniającej komfort fizyczny, społeczny oraz emocjonalny.

Indywidualne podejście

To jeden z najważniejszych aspektów w kontaktach z OzN   – uwzględniający jej możliwości oraz potrzeby wynikające z niepełnosprawności. Szczególnie ważna jest tutaj cierpliwość, wyrozumiałość oraz gotowość do pomocy. Dlatego szczególnie istotną umiejętnością w pracy farmaceuty jest identyfikacja indywidualnych potrzeb pacjenta w celu zapewnienia mu profesjonalnej opieki oraz wysokie umiejętności komunikacyjne. Istotą jest tutaj umiejętność aktywnego słuchania, czyli skupienie uwagi na tym, co mówi i o co pyta pacjent, akceptacja jego aktualnego stanu zdrowia oraz wynikającej z niej niepełnosprawności i trudności w poruszaniu się, komunikowaniu czy rozumieniu, stwarzanie przestrzeni do zadawania pytań czy wyrażenia obaw i wątpliwości związanych z farmakoterapią, a także podążanie za pacjentem, czyli sygnalizowanie, że rozumiemy, co pacjent chce nam przekazać oraz proponowanie rozwiązań w leczeniu, uwzględniających ograniczenia psychoruchowe pacjenta. Ponadto umiejętności komunikacyjne farmaceuty powinny obejmować skuteczne radzenie sobie ze stresem własnym oraz pacjenta. Umiejętności te podnoszą jakość obsługi oraz pozwalają stworzyć bezpieczną przestrzeń do komunikacji między farmaceutą, a pacjentem. Dlatego już w trakcie studiów zajęcia z psychologii komunikacji oraz zarządzania emocjami powinny stanowić podstawę kształcenia przyszłych farmaceutów.

Pacjent niewidomy i niedowidzący

Pacjentów należących do tej grupy można wesprzeć poprzez czytanie etykiet leków, opisanie ich dawkowania oraz szczególnych instrukcji ich zażywania, a także pomagając przy ich zamawianiu. Farmaceuta może także zaproponować alternatywne postaci leków, takie jak tabletki o wyraźnej strukturze lub leki w płynie z etykietami w reliefie.

Pacjent z trudnościami w poruszaniu się

Osoby na wózkach inwalidzkich lub z innymi niepełnosprawnościami ruchowymi mogą mieć trudności z dostępem do półek z suplementami, popularnymi lekami bez recepty lub z poruszaniem się po aptece. Farmaceuci powinni zapewnić im wygodne miejsce do oczekiwania na swoją kolejkę lub obsłużyć ich w pierwszej kolejności, minimalizując lub eliminując dyskomfort oczekiwania i stania nieruchomo w jednej pozycji. Mogą również zaoferować dostawę leków bezpośrednio do domu pacjenta.

Pacjent z problemami poznawczymi

Farmaceuci powinni stosować jasne i zrozumiałe instrukcje dotyczące zażywania leków, używając prostych i łatwych do zrozumienia określeń. Pacjenci z niepełnosprawnościami mogą mieć trudności ze zrozumieniem bardziej skomplikowanych instrukcji, dlatego farmaceuci powinni upewnić się, że pacjent w pełni rozumie w jaki sposób zażywać i dawkować leki. – Można to zrobić prosząc go, aby powtórzył swoimi słowami instrukcje, które chwile wcześniej usłyszał od farmaceuty.

Pacjent z problemami emocjonalnymi

Pacjenci z niepełnosprawnościami często doświadczają problemów o charakterze emocjonalnym – na przykład wysokiego poziomu lęku i stresu związanego z obawami o swój stan zdrowia. W kontakcie z nimi farmaceuci powinni wykazać się empatią i zrozumieniem oraz wskazać na możliwość skorzystania ze wsparcia psychologicznego lub wizyty u lekarza psychiatry. To istotne z punktu widzenia rozszerzonej opieki farmaceutycznej, która wzmacnia rolę farmaceuty w systemie opieki zdrowotnej. Dzięki temu  współpraca pomiędzy nim, lekarzem i pacjentem ulegnie umocnieniu. Biorąc pod uwagę częste nakładanie się objawów somatycznych i psychosomatycznych u OzN, poszerzona opieka farmaceutyczna umożliwi wyższą jakość obsługi pacjenta w postaci lepszej diagnostyki różnicowej problemów o charakterze emocjonalnym oraz umożliwi pacjentom szybsze dotarcie do specjalisty w celu wdrożenia ewentualnego leczenia psychiatrycznego lub poradnictwa psychologicznego.

Podsumowanie

Farmaceuta odgrywa istotną rolę w zapewnieniu wysokiej jakości opieki farmaceutycznej dla pacjentów z niepełnosprawnościami, którzy mają trudności na poszczególnych etapach zakupu leków – od momentu ich zamówienia, przez problemy w komunikacji dotyczące rodzaju przyjmowanych leków i ich dawkowania, po problemy w dotarciu do apteki oraz sprawnym poruszaniu się po niej. Wszystkie te aspekty stanowią problemy o podłożu psychologicznym, które mogą wpłynąć na niechęć do odwiedzania apteki oraz w konsekwencji wpłynąć na zaburzenie lub zaniechanie farmakoterapii. Mając to na uwadze, farmaceuci powinni wykazywać wysoki poziom empatii wobec tej grupy pacjentów, a w kontakcie z nimi wykazać się wysokim poziomem komunikacji, uwzględniającym zindywidualizowane potrzeby oraz wymagania każdego pacjenta.

dr n. społ Milena Marczak

 

 

Gedeon Richter Plc., z siedzibą w Budapeszcie, jest jedną z największych firm farmaceutycznych w Europie Środkowo-Wschodniej, coraz prężniej rozwijającą swoją działalność na rynkach Europy Zachodniej, w Chinach i Ameryce Łacińskiej. Wachlarz produktów firmy Richter obejmuje wiele ważnych obszarów terapeutycznych, m.in. ginekologię, ośrodkowy układ nerwowy oraz układ sercowo-naczyniowy. Posiadając największe centrum badawczo-rozwojowe w Europie Środkowo- Wschodniej, spółka Richter koncentruje swoje badania nad lekami oryginalnymi w dziedzinie chorób ośrodkowego układu nerwowego. Za sprawą swojego powszechnie uznanego doświadczenia w dziedzinie chemii steroidów firma Richter odgrywa na świecie znaczącą rolę w zakresie zdrowia kobiet. Aktywnie angażuje się również w rozwój produktów biopodobnych.

 

Literatura

  1. Bąbelek T. (2009). Wskazania WHO do sprawowania opieki farmaceutycznej, Aptekarz Polski. Pismo Naczelnej Izby Aptekarskiej, 31(9e), 23–25.
  2. Kaczan, D. (2019). Świadczenie usług farmaceutycznych jako udzielanie świadczeń zdrowotnych, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 81(4), 151–163.
  3. Łazowski J. (2005). Podstawy opieki farmaceutycznej w teorii i praktyce aptecznej, Farmapress, Warszawa.
  4. Mełgieś, K. (2021). Prawne determinanty funkcjonowania aptek ogólnodostępnych a bezpieczeństwo pacjenta, Roczniki Nauk Prawnych, 31(2), 43–60.
  5. Mełgieś, K.,, Miaskowska-Daszkiewicz, K. (2017). Zdrowie ludzkie jako wartość determinująca zadania administracji publicznej [w:] Aksjologia prawa administracyjnego, red. Zimmermann, J., Warszawa, Tom 1, 257–272.
  6. Mikołajczyk, A., Biuro RPO. (2020). Dostępność usług opieki zdrowotnej dla osób z niepełnosprawnościami – analiza i zalecenia. Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa.
  7. Szalonka K. (2011), Opieka farmaceutyczna w ochronie zdrowia Polaków, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  8. Waszyk-Nowaczyk, M., Simon, M. (2009). Znaczenie porady farmaceuty w procesie samoleczenia się pacjentów, Farmacja Polska, 65(11), 772–774.
  9. Żak, K. (2017). Implementacja programu opieki farmaceutycznej w aptece ogólnodostępnej — dostosowanie do potrzeb osób niepełnosprawnych, Ekonomia-Wroclaw Economic Review, 23(1), 83–103.

Jak oceniasz artykuł?

Twoja ocena: Jeszcze nie oceniłeś/aś artykułu

Udostępnij tekst w mediach społecznościowych

1 komentarz Komentujesz jako gość [ lub zarejestruj]

Czas najwyższy zrobić porządek, uszczelnić ADA, wprowadzić wyższe marże na leki urzędowe, wprowadzić płatne dyżury po 22:00, poprawić przepisy dotyczące realizacji e recept, wprowadzić możliwość wykupienia leku z e recepty w różnych aptekach, a nie jak do tej pory jak zacznie się w jednej to nawet przez rok realizacja w tej samej aptece.