REKLAMA
pon. 18 września 2023, 08:00

Aptekarze pytają jak realizować recepty. Ministerstwo Zdrowia milczy…

W przeciągu trzech tygodni Naczelna Izba Aptekarska wystosowała do resortu zdrowia dwa pisma z prośbą o wyjaśnienie zasad realizacji recept, które wprowadzi wkrótce duża nowelizacja ustawy refundacyjnej. Resort zdrowia póki co nie odpowiedział na żadne z nich…

Nowe przepisy budzą ogromne wątpliwości. Pracownicy aptek nie wiedzą jak powinni realizować recepty gdy zmiany wejdą w życie (fot. Shutterstock)
Nowe przepisy budzą ogromne wątpliwości. Pracownicy aptek nie wiedzą jak powinni realizować recepty gdy zmiany wejdą w życie (fot. Shutterstock)

W środowisku pracowników aptek narasta niepokój w związku z nadchodzącymi zmianami zasad realizacji recept. Pierwsza wejdzie w życie prawdopodobnie już 21 września, czyli dzień po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw dużej nowelizacji ustawy refundacyjnej. Kolejna ma zacząć obowiązywać od 1 listopada.

Nowe przepisy budzą duże wątpliwości. Wśród farmaceutów zaczynają pojawiać się ich różne interpretacje. Przygotować apteki do nowych przepisów stara się też Naczelna Izba Aptekarska. W tym celu 22 sierpnia skierowała do Minister Zdrowia prośbę o wyjaśnienie przepisów i potwierdzenie przyjętych przez Izbę ich interpretacji.

Jak realizować recepty do 1 listopada?

NIA zapytała Katarzynę Sójkę o przepis mówiący, że nowe zasady realizacji recepty obowiązują „z mocą od dnia 18 sierpnia 2023 r.”. Mowa o zmianie maksymalnej ilości leku, jaką pracownik apteki może jednorazowo wydać pacjentowi. Obecnie jest to ilość na 180 dni farmakoterapii. Po zmianie będzie to ilość na 120 dni stosowania. To właśnie ta zmiana ma wejść w życie dzień po ogłoszeniu DNUR.

Drugie pytanie NIA dotyczyło zasad stosowania wspomnianego przepisu do 1 listopada – a więc do wejścia w życie pozostałych zmian. Samorząd zawodu farmaceuty przedstawił też Minister Zdrowia swoją interpretację nowych zapisów. Wynika z niej, że jeśli pacjent otrzyma lek na 120 dni, to dopiero po 1 listopada dostanie w aptece pozostawioną na niej ilość leku.

NIA w piśmie do Minister Zdrowia podkreśliła też, że wątpliwości związane z interpretacją i sposobem stosowania nowych przepisów wymagają pilnego wyjaśnienia.

– Przedstawione zagadnienia maja kluczowe znaczenie dla procedury realizacji recept i zapewnienia pacjentom dostępu do produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych – pisała również prezes NRA, Elżbieta Piotrowska-Rutkowska.

„…mogą być realizowane na zasadach dotychczasowych”?

Wszystko wskazuje na to, że resort zdrowia nie odpowiedział jednak na pismo Naczelnej Izby Aptekarskiej. Ta bowiem 14 września ponownie wysłała prośbę o wyjaśnienia do Minister Zdrowia. Tym razem dotyczyło ono przepisów przejściowych określonych w dużej nowelizacji ustawy refundacyjnej (art. 16 ust. 1 i 3 DNUR). Wskazują one bowiem, że recepty wystawione przed 1 listopada „zachowują ważność i mogą być realizowane na zasadach dotychczasowych”.

– W ocenie Naczelnej Izby Aptekarskiej należy odpowiedzieć na pytanie czy powyższe sformułowanie dotyczące zasady realizacji recept na dotychczasowych zasadach oznacza, że jeżeli recepta została wystawiona w okresie przed dniem wejścia w życie 1 listopada 2023 r. Art 16 ust. 1 i 2. ustawy zmieniającej, to należy do realizacji tej recepty zastosować dotychczasowe regulacje – obowiązujące do dnia 31 października 2023 r. czy też realizacja tych recept powinna uwzględniać zmienione brzmienie art. 96a ust. 7a pkt 2 ustawy – Prawo farmaceutyczne i stosować wydanie na maksymalnie 120 dni kuracji? – czytamy w piśmie.

W ocenie NIA to oznacza też, że do recept wystawionych przed 1 listopada nie będzie miał zastosowania inny przepis. Chodzi o wchodzący zapis o ponownej realizacji recepty po 3/4 okresu, na jaki wydano lek przy pierwszej realizacji.

– Zwracam się do Pani Minister z uprzejmą prośbą o możliwe najszybsze udzielenie odpowiedzi na pytanie zawarte w niniejszym piśmie oraz potwierdzenie, wskazanej przez Naczelną Izbę Aptekarską zasady realizacji recept. Przedstawione zagadnienie ma kluczowe znaczenie dla procedury realizacji recept i zapewnienia pacjentom dostępu do produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych – pisze Elżbieta Piotrowska-Rutkowska.

Naczelna Izba Aptekarska oba pisma skierowane do Minister Zdrowia opublikowała 14 września na swojej stronie.

©MGR.FARM

Redakcja mgr.farm

Opuchnięte nogi? Zobacz, jak pomóc takim pacjentom

29 września 202309:32

Problem opuchniętych nóg, związany zwykle z przewlekłą niewydolnością żylną to bardzo powszechne zjawisko – zwłaszcza w czasie nadchodzącej wiosny i lata [1]. Wśród czynników predysponujących to występowania tego typu dolegliwości jest m.in. wiek pacjenta [1]. Dlatego też osoby starsze są bardziej narażone na problemy z krążeniem żylnym w obrębie kończyn dolnych. I to właśnie z takim problemem pojawiła się dziś w aptece Pani Maria.

Problem opuchniętych nóg, związany zwykle z przewlekłą niewydolnością żylną to bardzo powszechne zjawisko. (fot. Shutterstock)

OPIS PRZYPADKU

Pacjentką, której problem dziś zostanie przybliżony jest 65-letnia Pani Maria. Przyszła do apteki z dokuczającym jej od dłuższego czasu problemem opuchniętych nóg. Pacjentka narzeka na dokuczliwe i praktycznie stale utrzymujące się obrzęki w nogach, przez co czuje się niekomfortowo. Zapytana jak długo zmaga się z tymi dolegliwościami odpowiedziała, że problem jest przewlekły, a widoczne na skórze żylaki utrzymują się już od dłuższego czasu. Pani Maria prosi Cię o rekomendację produktu, który zniwelowałby dokuczające jej uczucie ciężkości nóg i zmniejszył obecny na nogach obrzęk, gdyż stosowane dotychczas żele z heparyną nie okazały się zbyt skuteczne.
Pani Maria leczy się na nadciśnienie tętnicze, ale zapewnia, że terapia jest dobrze dobrana, a wartości ciśnienia są obecnie w normie. Co zatem można polecić Pani Marii?

OPUCHNIĘTE NOGI TO JEDEN Z OBJAWÓW CVD

CVD (ang. chronic venous disease), czyli przewlekła niewydolność żylna to schorzenie o stale rosnącej częstości występowania w populacji ogólnej – także w polskiej. Szacuje się, że problem ten w Polsce dotyczy nawet 47% kobiet i około 37% mężczyzn [1]. Wpływ na pojawienie się przewlekłej niewydolności żylnej mają zarówno czynniki modyfikowalne (jak tryb życia, wykonywana praca, czy też dieta i masa ciała) oraz niemodyfikowalne. Do tych drugich należą:

  • czynniki genetyczne (jeśli 1 rodzic miał żylaki to ryzyko pojawienia się ich u jego dziecka wynosi 40%, jeśli dwoje rodziców – ryzyko wzrasta aż do 90%!)
  • wiek – osoby starsze są bardziej narażone na problemy z krążeniem żylnym kończyn dolnych
  • płeć żeńska [1].

Pacjenci dotknięci problemem CVD skarżą się najczęściej na uczucie ciężkości nóg, wynikające przede wszystkim z obrzęków w obrębie kończyn dolnych [1,2]. Poza tym może pojawić się ból i mrowienie, a także skurcze (zwłaszcza w porze nocnej) [1,2]. Obrzęki doskwierające pacjentom dotkniętym problemami z krążeniem żylnym wynikają przede wszystkim ze zmian w strukturze śródbłonka. Stan zapalny, spowodowany nadciśnieniem żylnym, przyczynia się do powstawania luk i przerw pomiędzy komórkami śródbłonka naczyniowego, przez co elementy krwi i osocza przesączają się do przestrzeni pozanaczyniowej tworząc obrzęk [1]. Właściwym postępowaniem powinno być zatem skupienie się na uszczelnieniu naczyń żylnych i limfatycznych oraz zmniejszeniu ich przepuszczalności [1,2]. Jak to zrobić?

DOBEZYLAN WAPNIA POMOŻE W PROBLEMIE OPUCHNIĘTYCH NÓG

Skoro właściwym postępowaniem w terapii CVD i obecnego w jej przebiegu obrzęku jest uszczelnienie naczyń i zmniejszenie ich przepuszczalności warto dobrym okiem spojrzeć na dobezylan wapnia.

Dobezylan wapnia to związek z długą historią stosowania w ramach terapii problemów żylnych [3,4]. W ramach swojej aktywności leczniczej wykazuje wielokierunkowe działanie [5]. Mając na uwadze dolegliwości, z jakimi po pomoc zgłosiła się Pani Maria warto podkreślić, że dobezylan wapnia:

  • uszczelnia śródbłonek naczyń włosowatych
  • zmniejsza przepuszczalność naczyń limfatycznych i poprawia drenaż limfatyczny
  • usprawnia przepływ krwi przez naczynia żylne poprzez zmniejszenie lepkości osocza krwi oraz agregacji płytek krwi i czerwonych krwinek [3,4].

Dobezylan wapnia przyczynia się zatem do redukcji obrzęków na drodze poprawy drenażu limfatycznego i uszczelniania naczyń żylnych. Efektywność w kontekście opuchniętych nóg potwierdzają też badania przeprowadzane na pacjentach z obrzękami kończyn dolnych. W jednym z nich związek przyczynił się do 24% spadku objętości dolnych części nóg, tym samym redukując znacznie problem obrzęku [6].

Tym, co również wyróżnia dobezylan wapnia jest dobry profil bezpieczeństwa i małe ryzyko występowania działań niepożądanych [3,4]. Związek nie wykazuje istotnych interakcji z innymi lekami, co w kontekście starszych pacjentów jest na pewno sporą zaletą [7].

DOBENOX FORTE NA PROBLEMY Z OBRZĘKAMI

Rekomendacją dla Pani Marii może być zatem produkt leczniczy Dobenox Forte [7]. Lek ten zawiera w swoim składzie dobezylan wapnia w dawce 500mg i może być przyjmowany 1-2x dziennie w przypadku:

  • występowania objawów przewlekłej niewydolności żylnej, takich jak bóle i nocne kurcze, uczucie ciężkości, obrzęk
  • występowania żylaków kończyn dolnych [7].

Dobenox Forte będzie zatem odpowiednim wyborem dla Pani Marii i pomoże jej zredukować dokuczający jej obrzęk nóg. Pamiętaj tylko, aby wspomnieć pacjentce o tym, że Dobenox Forte najlepiej przyjmować po posiłkach [7].

Literatura:

  1. Przewlekła choroba żylna, Renata Zubilewicz, Andrzej Jaroszyński, Forum Medycyny Rodzinnej 2015, tom 9, nr 5, 400-404
  2. Calcium dobesilate for chronic venous insufficiency: a systematic review, Agustin Ciapponi, et.al., Angiology, Volume 55, Number 2, 2004
  3. Safety of calcium dobesilate in chronic venous disease, diabetic retinopathy and haemorrhoids, Herve Allain, et.al., Drug Safety 2004;27(9): 649-660
  4. Leczenie farmakologiczne przewlekłej niewydolności żylnej i owrzodzeń żylnych, Marek Ciecierski, https://marekciecierski.pl/choroby-zyl/przewlekla-niewydolnosc-zylna/
  5. Dobezylan wapnia – nowe zastosowania, Karolina Lesner, Adam Reich, Forum Dermatologicum 2016, tom 2, nr 4, 134-138
  6. Effectiveness and safety of calcium dobesilate in treating chronic venous insufficiency: randomized, double-blind, placebo-controlled trial, K.H. Labs, et.al., Phlebology 2004; 19: 123-130
  7. Charakterystyka Produktu Leczniczego Dobenox Forte

DOBENOX Forte, 500 mg, tabletki powlekane. Skład: 1 tabletka zawiera 500 mg wapnia dobezylanu jednowodnego (Calcii dobesilas monohydricus). Substancja pomocnicza o znanym działaniu: laktoza jednowodna. Postać farmaceutyczna: tabletka powlekana. Wskazania do stosowania: Objawy przewlekłej niewydolności krążenia żylnego kończyn dolnych (bóle i nocne kurcze nóg, uczucie ciężkości nóg, parestezje, obrzęk, zmiany skórne na tle zastoju krwi), żylaki kończyn dolnych. Objawowe leczenie żylaków odbytu. Dawkowanie i sposób dawkowania: Zalecana dawka dobowa dla osób dorosłych to 500 mg do 1000 mg dobezylanu wapnia jednowodnego: niewydolność żylna – zwykle od 500 mg do 1000 mg na dobę; tj. 1–2 tabletki na dobę; żylaki odbytu – zwykle od 500 mg do 1000 mg na dobę; tj. 1–2 tabletki na dobę. Podanie doustne. Tabletki należy przyjmować po posiłkach w celu uniknięcia lub zminimalizowania objawów niepożądanych dotyczących przewodu pokarmowego. Przeciwwskazania: nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Specjalne ostrzeżenie i środki ostrożności dotyczące stosowania: Ostrożnie stosować u pacjentów z chorobą wrzodową żołądka i (lub) dwunastnicy, z nawracającym zapaleniem błony śluzowej żołądka oraz z niewydolnością nerek. W przypadku ciężkiej niewydolności nerek, jeśli konieczna jest dializoterapia, dawkę produktu leczniczego należy zmniejszyć. Na podstawie doniesień o działaniach niepożądanych stwierdzono, że przyjmowanie wapnia dobezylanu jednowodnego może bardzo rzadko wywołać agranulocytozę, związaną prawdopodobnie z reakcją nadwrażliwości. Agranulocytoza może objawiać się wysoką gorączką, zakażeniami w obrębie jamy ustnej, bólem gardła, zmianami zapalnymi w obrębie odbytu i narządów płciowych oraz innymi objawami, które wskazują na zakażenie. Pacjent musi być poinformowany, że w razie wystąpienia jakichkolwiek objawów zakażenia, powinien zgłosić je lekarzowi. W razie wystąpienia takiej sytuacji, konieczne jest sprawdzenie morfologii krwi wraz z rozmazem oraz zaprzestanie stosowania produktu leczniczego. Produkt zawiera laktozę jednowodną. Produkt nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy–galaktozy. Jedna tabletka DOBENOX Forte zawiera 50 mg laktozy. Działania niepożądane: Częstość występowania działań niepożądanych określono zgodnie z konwencją MedDRA: bardzo często (≥1/10), często (≥1/100 do <1/10), niezbyt często (≥1/1000 do <1/100), rzadko (≥1/10 000 do <1/1000) i bardzo rzadko (<1/10 000), częstość nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych). Zaburzenia żołądka i jelit: Rzadko: nudności, biegunka. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: Rzadko: odczyny skórne. Zaburzenia mięśniowo–szkieletowe i tkanki łącznej: Rzadko: bóle stawów. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: Bardzo rzadko: agranulocytoza. Opisywane działania niepożądane na ogół przemijały samoistnie po zaprzestaniu leczenia. W razie wystąpienia objawów zakażenia produkt należy odstawić. Podmiot odpowiedzialny: PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO–LEK S.A. 51–131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242E. Numer pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: pozwolenie nr 22090. Kategoria dostępności: produkt leczniczy wydawany bez przepisu lekarza – OTC. 

Jak oceniasz artykuł?

Twoja ocena: Jeszcze nie oceniłeś/aś artykułu

Udostępnij tekst w mediach społecznościowych

2 komentarze Komentujesz jako gość [ lub zarejestruj]

Już widzę ten burdel.. tylko kur.. zmieniają, a przepraszam wybory mamy do sejmu.. Minister będzie nowy..
I może cofnie te wszystkie zmiany....