REKLAMA
pon. 3 sierpnia 2020, 09:11

37 000 zł kary za wywiad dla Forbesa. Zakaz reklamy aptek niczym cenzura?

Właściciel sieci aptek Ziko ma zapłacić 37 000 zł kary za wywiad jakiego udzielił w 2018 roku miesięcznikowi Forbes. Śląski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny uznał, że publikacja ta naruszyła zakaz reklamy aptek. Wysokość kary ustalono na podstawie liczby aptek Ziko działających na Śląsku…

Właściciel sieci aptek Ziko udzielił wywiadu magazynowi Forbes. Inspektor uznał to za reklamę aptek i nałożył karę... (Fot. Shutterstock)

„Lekiem dla aptek są przejęcia rywali. Chętnych na sprzedaż swojego biznesu nie brakuje” – taki tytuł nosił wywiad z Janem Zającem – założycielem i właścicielem sieci drogerii i aptek Ziko – jaki ukazał się 2018 roku w magazynie Forbes. Cały czas można go zresztą znaleźć w wersji on-line czasopisma. Jan Zając opowiada w nim o swojej pasji do żeglowania, ale też o budowaniu marki sieci Ziko. Pojawiają się w nim dygresje na temat wprowadzonej w 2017 roku „apteki dla aptekarza” oraz dalszych planów rozwoju firmy Jana Zająca. Opowiadał w nim też o szkoleniach personelu, zmianie wystroju lokali oraz perspektywach rozwoju (czytaj więcej: Chętnych do sprzedaży aptek nie brakuje. Przejmują je sieci…).

Okazuje się, że wywiad ten błyskawicznie znalazł się pod lupą inspekcji farmaceutycznej. Niedługo po jego publikacji Główny Inspektor Farmaceutyczny przekazał do Śląskiego Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego zawiadomienie o podejrzeniu naruszenia zakazu reklamy aptek przez właściciela Ziko. WIF w Katowicach wszczął więc postępowanie, które zakończyło się w październiku 2018 roku. Decyzja w tej sprawie została na stronach Inspekcji opublikowana kilka dni temu, prawdopodobnie dlatego, że uprawomocniła się po podtrzymaniu jej przez GIF (załączona na końcu artykułu).

37 aptek i 37 000 zł kary…

W swojej decyzji Śląski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny stwierdził naruszenie art. 94a ust. 1 ustawy prawo farmaceutycznej. W konsekwencji nałożył też karę w wysokości 37 000 zł. Jej wysokość została ustalona na podstawie liczby aptek Ziko działających wówczas na Śląsku – a było ich 37.

W trakcie postępowania przedstawiciel Ziko domagał się jego umorzenia i przekonywał, że Forbes jest magazynem o tematyce ekonomiczno-biznesowej, dedykowanym przedsiębiorcom. Wskazywał, że specyfika periodyku uniemożliwia zakwalifikowanie go jako tzw. magazynu life stylowego, po który mogliby sięgnąć pacjenci apteki.

– Przeciwnie, ściśle biznesowy profil czasopisma wskazuje, że artykuły w nim zawarte dedykowane są przedsiębiorcom. Fakt ten powoduje, że materiał prasowy „Lekiem dla aptek są przejęcia rywali. Chętnych na sprzedaż swojego biznesu nie brakuje” miał charakter odnoszący się ściśle do biznesowej strony przedsiębiorstwa Ziko i reklamował je jako prężnie rozwijającą się firmę, z którą warto nawiązywać kontakty biznesowe. Opisywane w artykule działania (szkolenia personelu, zmiana wystroju lokali) to zdaniem pełnomocnika, działania podnoszące profesjonalizm oraz wartość firmy. Można przyjąć, że artykuł jest także skierowany do potencjalnych partnerów handlowych czy biznesowych, w tym do dostawców (producentów) czy potencjalnych franczyzobiorców – czytamy w treści decyzji WIF w Katowicach.

Inspektor był jednak innego zdania. Uznał bowiem, że czytelnicy magazynu Forbes (nie tylko przedsiębiorcy, ale np. ich rodziny czy pracownicy firm) to również potencjalni klienci aptek. Tym samym wskazówki zawarte w artykule mogą pomóc im przy wyborze apteki. Ponadto informacje zawarte w artykule dotyczą zaopatrzenia, szczegółowej obsługi pacjentów czy usług świadczonych przez apteki, czyli informacji cennych dla indywidualnego pacjenta, a nie kontrahentów biznesowych spółki jak sugerował to pełnomocnik strony.

Podkreślone walory aptek

Śląski WIF w swojej decyzji wskazał też, że w artykule przewidywano, iż apteki Ziko odwiedzi 18 mln pacjentów, w związku z tym, przechowują więcej leków niż konkurencja. Dzięki temu pacjenci mają większe szanse znaleźć w aptekach Ziko produkt, którego poszukują.

– W tekście podano, że apteki Ziko jako pierwsze wprowadziły procedurę przygotowywania leków recepturowych od ręki. Taka informacja zdecydowanie wyróżnia apteki Ziko z ogółu innych aptek. Należy zwrócić uwagę, że sporządzanie leków recepturowych jest usługą farmaceutyczną, a obowiązek jej świadczenia dotyczy wszystkich aptek. Zdaniem Śląskiego Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego, komunikat o przygotowywaniu w aptekach Ziko leków recepturowych od ręki zdecydowanie reklamuje działalność tych aptek – czytamy w decyzji.

W materiale prasowym wskazano również, że w niektórych aptekach testowane są specjalne urządzenia do podawania leków, dzięki którym obsługa przebiega sprawniej i farmaceuci mają więcej czasu dla pacjentów. W wywiadzie pojawiła się też informacja, że w aptekach Ziko powstały specjalne kąciki dla dzieci, aby rodzice mogli spokojnie porozmawiać z farmaceutą (czytaj również: Prezes Ziko: W 2018 roku przez nasze apteki przeszło pół Polski).

– Treść art. 94a ust. 1 ustawy-Prawo farmaceutyczne, stanowiący o zakazie prowadzenia reklamy aptek, punktów aptecznych i ich działalności, nie rozróżnia dwóch ww. rodzajów reklamy apteki. Co więcej, z orzecznictwa sądów administracyjnych wynika wprost, że zakaz ten został rozszerzony w kierunku jakiejkolwiek reklamy aptek, punktów aptecznych oraz – co istotne – ich działalności. W ocenie organu, przedmiotowy materiał prasowy stanowi reklamę aptek sieci Ziko. Organ nie wyklucza, że stanowić on może także reklamę spółki jako przedsiębiorstwa, ale jednocześnie bez wątpliwości reklamuje wprost zalety i walory aptek – czytamy w decyzji.

To Śląskiego Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego jednoznacznie skłoniło do stwierdzenia naruszenia zakazu reklamy przez właściciela sieci Ziko.

Zgodnie z prawem, niezgodnie z intencjami

– Moim zdaniem decyzja organu odpowiada prawu i jest niezgodna z celem, dla którego został utworzony zakaz. Z jednej strony bowiem przepis zabraniający reklamy aptek jest napisany w sposób klarowny – twierdzi dziennikarz Gazety Prawnej, Patryk Słowik, którego poprosiliśmy o komentarz do tej sprawy. Jego zdaniem twierdzenia Jana Zająca w wywiadzie bez wątpienia wykraczały poza mówienie o lokalizacji i godzinach otwarcia placówek. – Z drugiej strony – w zakazie reklamy aptek chodzi przede wszystkim o to, by nie zachęcać ludzi do kupowania leków ponad miarę – dodaje dziennikarz.

Redakcja mgr.farm

Opuchnięte nogi? Zobacz, jak pomóc takim pacjentom

29 września 202309:32

Problem opuchniętych nóg, związany zwykle z przewlekłą niewydolnością żylną to bardzo powszechne zjawisko – zwłaszcza w czasie nadchodzącej wiosny i lata [1]. Wśród czynników predysponujących to występowania tego typu dolegliwości jest m.in. wiek pacjenta [1]. Dlatego też osoby starsze są bardziej narażone na problemy z krążeniem żylnym w obrębie kończyn dolnych. I to właśnie z takim problemem pojawiła się dziś w aptece Pani Maria.

Problem opuchniętych nóg, związany zwykle z przewlekłą niewydolnością żylną to bardzo powszechne zjawisko. (fot. Shutterstock)

OPIS PRZYPADKU

Pacjentką, której problem dziś zostanie przybliżony jest 65-letnia Pani Maria. Przyszła do apteki z dokuczającym jej od dłuższego czasu problemem opuchniętych nóg. Pacjentka narzeka na dokuczliwe i praktycznie stale utrzymujące się obrzęki w nogach, przez co czuje się niekomfortowo. Zapytana jak długo zmaga się z tymi dolegliwościami odpowiedziała, że problem jest przewlekły, a widoczne na skórze żylaki utrzymują się już od dłuższego czasu. Pani Maria prosi Cię o rekomendację produktu, który zniwelowałby dokuczające jej uczucie ciężkości nóg i zmniejszył obecny na nogach obrzęk, gdyż stosowane dotychczas żele z heparyną nie okazały się zbyt skuteczne.
Pani Maria leczy się na nadciśnienie tętnicze, ale zapewnia, że terapia jest dobrze dobrana, a wartości ciśnienia są obecnie w normie. Co zatem można polecić Pani Marii?

OPUCHNIĘTE NOGI TO JEDEN Z OBJAWÓW CVD

CVD (ang. chronic venous disease), czyli przewlekła niewydolność żylna to schorzenie o stale rosnącej częstości występowania w populacji ogólnej – także w polskiej. Szacuje się, że problem ten w Polsce dotyczy nawet 47% kobiet i około 37% mężczyzn [1]. Wpływ na pojawienie się przewlekłej niewydolności żylnej mają zarówno czynniki modyfikowalne (jak tryb życia, wykonywana praca, czy też dieta i masa ciała) oraz niemodyfikowalne. Do tych drugich należą:

  • czynniki genetyczne (jeśli 1 rodzic miał żylaki to ryzyko pojawienia się ich u jego dziecka wynosi 40%, jeśli dwoje rodziców – ryzyko wzrasta aż do 90%!)
  • wiek – osoby starsze są bardziej narażone na problemy z krążeniem żylnym kończyn dolnych
  • płeć żeńska [1].

Pacjenci dotknięci problemem CVD skarżą się najczęściej na uczucie ciężkości nóg, wynikające przede wszystkim z obrzęków w obrębie kończyn dolnych [1,2]. Poza tym może pojawić się ból i mrowienie, a także skurcze (zwłaszcza w porze nocnej) [1,2]. Obrzęki doskwierające pacjentom dotkniętym problemami z krążeniem żylnym wynikają przede wszystkim ze zmian w strukturze śródbłonka. Stan zapalny, spowodowany nadciśnieniem żylnym, przyczynia się do powstawania luk i przerw pomiędzy komórkami śródbłonka naczyniowego, przez co elementy krwi i osocza przesączają się do przestrzeni pozanaczyniowej tworząc obrzęk [1]. Właściwym postępowaniem powinno być zatem skupienie się na uszczelnieniu naczyń żylnych i limfatycznych oraz zmniejszeniu ich przepuszczalności [1,2]. Jak to zrobić?

DOBEZYLAN WAPNIA POMOŻE W PROBLEMIE OPUCHNIĘTYCH NÓG

Skoro właściwym postępowaniem w terapii CVD i obecnego w jej przebiegu obrzęku jest uszczelnienie naczyń i zmniejszenie ich przepuszczalności warto dobrym okiem spojrzeć na dobezylan wapnia.

Dobezylan wapnia to związek z długą historią stosowania w ramach terapii problemów żylnych [3,4]. W ramach swojej aktywności leczniczej wykazuje wielokierunkowe działanie [5]. Mając na uwadze dolegliwości, z jakimi po pomoc zgłosiła się Pani Maria warto podkreślić, że dobezylan wapnia:

  • uszczelnia śródbłonek naczyń włosowatych
  • zmniejsza przepuszczalność naczyń limfatycznych i poprawia drenaż limfatyczny
  • usprawnia przepływ krwi przez naczynia żylne poprzez zmniejszenie lepkości osocza krwi oraz agregacji płytek krwi i czerwonych krwinek [3,4].

Dobezylan wapnia przyczynia się zatem do redukcji obrzęków na drodze poprawy drenażu limfatycznego i uszczelniania naczyń żylnych. Efektywność w kontekście opuchniętych nóg potwierdzają też badania przeprowadzane na pacjentach z obrzękami kończyn dolnych. W jednym z nich związek przyczynił się do 24% spadku objętości dolnych części nóg, tym samym redukując znacznie problem obrzęku [6].

Tym, co również wyróżnia dobezylan wapnia jest dobry profil bezpieczeństwa i małe ryzyko występowania działań niepożądanych [3,4]. Związek nie wykazuje istotnych interakcji z innymi lekami, co w kontekście starszych pacjentów jest na pewno sporą zaletą [7].

DOBENOX FORTE NA PROBLEMY Z OBRZĘKAMI

Rekomendacją dla Pani Marii może być zatem produkt leczniczy Dobenox Forte [7]. Lek ten zawiera w swoim składzie dobezylan wapnia w dawce 500mg i może być przyjmowany 1-2x dziennie w przypadku:

  • występowania objawów przewlekłej niewydolności żylnej, takich jak bóle i nocne kurcze, uczucie ciężkości, obrzęk
  • występowania żylaków kończyn dolnych [7].

Dobenox Forte będzie zatem odpowiednim wyborem dla Pani Marii i pomoże jej zredukować dokuczający jej obrzęk nóg. Pamiętaj tylko, aby wspomnieć pacjentce o tym, że Dobenox Forte najlepiej przyjmować po posiłkach [7].

Literatura:

  1. Przewlekła choroba żylna, Renata Zubilewicz, Andrzej Jaroszyński, Forum Medycyny Rodzinnej 2015, tom 9, nr 5, 400-404
  2. Calcium dobesilate for chronic venous insufficiency: a systematic review, Agustin Ciapponi, et.al., Angiology, Volume 55, Number 2, 2004
  3. Safety of calcium dobesilate in chronic venous disease, diabetic retinopathy and haemorrhoids, Herve Allain, et.al., Drug Safety 2004;27(9): 649-660
  4. Leczenie farmakologiczne przewlekłej niewydolności żylnej i owrzodzeń żylnych, Marek Ciecierski, https://marekciecierski.pl/choroby-zyl/przewlekla-niewydolnosc-zylna/
  5. Dobezylan wapnia – nowe zastosowania, Karolina Lesner, Adam Reich, Forum Dermatologicum 2016, tom 2, nr 4, 134-138
  6. Effectiveness and safety of calcium dobesilate in treating chronic venous insufficiency: randomized, double-blind, placebo-controlled trial, K.H. Labs, et.al., Phlebology 2004; 19: 123-130
  7. Charakterystyka Produktu Leczniczego Dobenox Forte

DOBENOX Forte, 500 mg, tabletki powlekane. Skład: 1 tabletka zawiera 500 mg wapnia dobezylanu jednowodnego (Calcii dobesilas monohydricus). Substancja pomocnicza o znanym działaniu: laktoza jednowodna. Postać farmaceutyczna: tabletka powlekana. Wskazania do stosowania: Objawy przewlekłej niewydolności krążenia żylnego kończyn dolnych (bóle i nocne kurcze nóg, uczucie ciężkości nóg, parestezje, obrzęk, zmiany skórne na tle zastoju krwi), żylaki kończyn dolnych. Objawowe leczenie żylaków odbytu. Dawkowanie i sposób dawkowania: Zalecana dawka dobowa dla osób dorosłych to 500 mg do 1000 mg dobezylanu wapnia jednowodnego: niewydolność żylna – zwykle od 500 mg do 1000 mg na dobę; tj. 1–2 tabletki na dobę; żylaki odbytu – zwykle od 500 mg do 1000 mg na dobę; tj. 1–2 tabletki na dobę. Podanie doustne. Tabletki należy przyjmować po posiłkach w celu uniknięcia lub zminimalizowania objawów niepożądanych dotyczących przewodu pokarmowego. Przeciwwskazania: nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Specjalne ostrzeżenie i środki ostrożności dotyczące stosowania: Ostrożnie stosować u pacjentów z chorobą wrzodową żołądka i (lub) dwunastnicy, z nawracającym zapaleniem błony śluzowej żołądka oraz z niewydolnością nerek. W przypadku ciężkiej niewydolności nerek, jeśli konieczna jest dializoterapia, dawkę produktu leczniczego należy zmniejszyć. Na podstawie doniesień o działaniach niepożądanych stwierdzono, że przyjmowanie wapnia dobezylanu jednowodnego może bardzo rzadko wywołać agranulocytozę, związaną prawdopodobnie z reakcją nadwrażliwości. Agranulocytoza może objawiać się wysoką gorączką, zakażeniami w obrębie jamy ustnej, bólem gardła, zmianami zapalnymi w obrębie odbytu i narządów płciowych oraz innymi objawami, które wskazują na zakażenie. Pacjent musi być poinformowany, że w razie wystąpienia jakichkolwiek objawów zakażenia, powinien zgłosić je lekarzowi. W razie wystąpienia takiej sytuacji, konieczne jest sprawdzenie morfologii krwi wraz z rozmazem oraz zaprzestanie stosowania produktu leczniczego. Produkt zawiera laktozę jednowodną. Produkt nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy–galaktozy. Jedna tabletka DOBENOX Forte zawiera 50 mg laktozy. Działania niepożądane: Częstość występowania działań niepożądanych określono zgodnie z konwencją MedDRA: bardzo często (≥1/10), często (≥1/100 do <1/10), niezbyt często (≥1/1000 do <1/100), rzadko (≥1/10 000 do <1/1000) i bardzo rzadko (<1/10 000), częstość nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych). Zaburzenia żołądka i jelit: Rzadko: nudności, biegunka. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: Rzadko: odczyny skórne. Zaburzenia mięśniowo–szkieletowe i tkanki łącznej: Rzadko: bóle stawów. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: Bardzo rzadko: agranulocytoza. Opisywane działania niepożądane na ogół przemijały samoistnie po zaprzestaniu leczenia. W razie wystąpienia objawów zakażenia produkt należy odstawić. Podmiot odpowiedzialny: PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO–LEK S.A. 51–131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242E. Numer pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: pozwolenie nr 22090. Kategoria dostępności: produkt leczniczy wydawany bez przepisu lekarza – OTC. 

Jak oceniasz artykuł?

Twoja ocena: Jeszcze nie oceniłeś/aś artykułu

Udostępnij tekst w mediach społecznościowych

6 komentarzy Komentujesz jako gość [ lub zarejestruj]

No to brawo, extra ,super... Tysiak kary na aptekę... To koniec, P. Zając już się nie podniesie, nie ma szans. Bardzo dyscyplinująca i dotkliwa kara. Inni tak się wystraszyli, że już nikt się nie odważy... Normalnie śmiech na sali. Brawo inspektorzy.
A tak przy okazji ile jest aptek na Śląsku? Ile to jest 1%, kontrolowane przez jedną osobę?
1636 stan na 31 grudnia 2017. Czyli ponad 2 %
W takim razie ZAWIADAMIAMY szanownego WIF-a Śląskiego o podejrzeniu naruszenia zakazu przekraczania 1% aptek na terenie województwa przez właściciela sieci aptek ZIKO. Do dzieła!!!
Tu musiał wkraść się jakiś błąd chyba 37 tys od apteki, a nie od sieci, to jakieś nieporozumienie ????
"Niedługo po jego publikacji Główny Inspektor Farmaceutyczny przekazał do Śląskiego Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego zawiadomienie o podejrzeniu naruszenia zakazu reklamy aptek przez właściciela Ziko." A dlaczego zawiadomienie zostało skierowane wyłącznie do ŚWIF? Powyższa sieć ma przecież placówki na terenie całego kraju? To dlaczego kryterium naliczenia kary była ilość aptek tylko na terenie Śląska? Tak tylko pytam...