REKLAMA
czw. 10 września 2020, 11:20

Ministerstwo o finansowaniu dyżurów aptek: do godziny 24:00 płaci NFZ, później samorząd…

Dzisiaj w Senacie odbyło się posiedzenie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, w trakcie której powrócono do rozpatrywania petycji w sprawie dyżurów aptek i ich finansowania. W materiałach przedstawionych w Senacie znalazło się ważne stanowisko Ministerstwa Zdrowia w tej kwestii…

Radni Powiatu Żyrardowskiego wbrew opinii Okręgowej Rady Aptekarskiej w Warszawie przyjęli uchwałę w sprawie dyżurów aptek (fot. Shutterstock)
Dopłaty do dyżurów aptek przez NFZ i samorząd lokalny oraz likwidacja opłaty nocnej. Takie propozycje szykuje Ministerstwo Zdrowia (fot. Shutterstock)

Prace senackiej Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji dotyczące kwestii dyżurów aptek rozpoczęły się jeszcze w czerwcu. Wtedy to rozpatrywano petycję Związku Powiatów Polskich dotyczącą podjęcia inicjatywy ustawodawczej w celu uregulowania zasad rozkładu godzin pracy aptek ogólnodostępnych. Wywiązała się wówczas długa dyskusja na temat zmian w tej kwestii, zakończona decyzją o zawieszeniu prac nad petycją na 3 miesiące. Senatorowie mieli pochylić się nad tematem po wakacjach. W rezultacie dzisiaj ponownie Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji obradowała na ten temat (czytaj również: VIDEO: Co Senat zdecydował w sprawie dyżurów aptek?).

Co ciekawe do materiałów związanych z treścią petycji Związku Powiatów Polskich dołączono stanowiska Ministerstwa Zdrowia oraz Ministerstwa Finansów. W tym pierwszym pojawiły się po raz pierwszy konkretne propozycje dotyczące finansowania dyżurów aptek (czytaj więcej: Oto projekt w sprawie płatnych dyżurów aptek, który trafił do Ministerstwa Zdrowia).

Resort zdrowia w swoim stanowisku przyznaje, że wiele z zaprezentowanych w petycji postulatów jest rozważanych i poddawanych analizom. Jednocześnie Ministerstwo Zdrowia wskazało, że w jego ocenie nie ma potrzeby wyznaczania do pełnienia dyżurów aptek w miastach liczących powyżej 25 tys. mieszkańców (czytaj również: Średni dochód z nocnego dyżuru apteki to… 36 zł).

– W takich miastach, liczba potencjalnych klientów aptek jest większa, zatem nie ma potrzeby dopłaty do usługi, która może być realizowana w sposób umożliwiający osiągniecie zysku przez podmiot prowadzący aptekę, jak również że do osiągnięcia tego celu wystarczy finansowanie dyżurów jednej apteki a nie dwóch jednocześnie jak proponują wnioskodawcy – czytamy w stanowisku resortu zdrowia.

Zmiana finansowania dyżurów aptek

Ministerstwo wskazuje, że dyżurowanie aptek ma zapewnić dostępność do świadczeń realizowanych przez apteki ogólnodostępne w nocy i dni wolne od pracy. To zaś w ramach zapewnienia społeczności dostępu do usług farmaceutycznych, mieszczącego się w pojęciu promocji i ochrony zdrowia, która zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie powiatowym, jest obowiązkiem każdego powiatu. Dlatego część kosztów dyżurów aptek powinien ponosić samorząd (czytaj również: Nocne dyżury aptek powodują wymierne straty).

W chwili obecnej Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że do godziny 24:00 pełnienie dyżury mogłoby być finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, natomiast w sytuacji, gdy starosta uzna, że apteka powinna być czynna dłużej w porze nocnej, dyżur powinien być finansowany z lokalnego budżetu – czytamy w stanowisku ministerstwa.

Propozycja ta wynika z analizy przeprowadzonej przez ministerstwo, która wykazała, że praktycznie pomiędzy godz. 23.30 a 6.00 rano w zasadzie nie sprzedaje się leków refundowanych czy na receptę. Poza tym podmioty prowadzące aptek sygnalizują, że pacjenci odwiedzają apteki dyżurne głównie do północy, a później ruchu na ogół już nie ma wcale (czytaj również: Apteki nie sprzedają w nocy leków ratujących życie. Po co więc dyżury?).

– Niewątpliwie dyżury aptek powinny być dostosowane do realnego zapotrzebowania na tego typu usługi, bez nadmiernego obciążania pracujących w nich farmaceutów. Ponadto ewentualne finansowanie przez NFZ dyżurów aptek ogólnodostępnych powinno odbywać się z uwzględnieniem dostępnych środków, bez ryzyka zmniejszenia wypłat w innych rodzajach/zakresach świadczeń opieki zdrowotnej – wskazuje resort zdrowia.

Nie będzie opłaty nocnej?

Jednocześnie ministerstwo uważa, że korekty wymagałyby również inne zapisy niż tylko te proponowane, np. dotyczące dodatkowych opłat za wydawanie leków w porze nocnej, tak by nie dochodziło do podwójnego finansowania, czy regulacji stanów faktycznych w których więcej niż jedna apteka wyrazi chęć pełnienia takiego dyżuru (czytaj również: Płatne dyżury aptek? Ministerstwo Zdrowia ma wiele wątpliwości).

– Reasumując Minister Zdrowia popiera inicjatywę uregulowania powyższej problematyki i kończy pracę nad własną propozycją, która będzie dążyć do zaproponowania takiego modelu dyżurów aptek by godzić interesy wszystkich jego uczestników – wskazuje resort zdrowia.

Ministerstwo Finansów z kolei w swoim stanowisku wypowiedziało się w kwestii propozycji zwolnienia z VAT usługi pełnienia dyżuru przez aptek. Resort wskazał, że takiej możliwości nie ma.

©MGR.FARM


stanowisko_mz
Artykuł sponsorowany
Redakcja mgr.farm

Pacjent po zawale z problemem rzucenia palenia

28 marca 202323:18

Do apteki, przychodzi 39-letni pan Tomasz. Od ponad 20 lat jest on czynnym palaczem, wypalającym ponad 20 papierosów dziennie. 10 lat temu zdiagnozowano u niego nadciśnienie tętnicze, w związku z czym stosuje on metoprolol (Metocard ZK) w dawce 47,5 mg/dzień. 3 lata temu pan Tomasz przeszedł zawał mięśnia sercowego, co było impulsem dla niego do porzucenia nałogu. W tym celu rozpoczął on farmakoterapię preparatem zawierającym w składzie cytyzynę. Niestety ta próba okazała się nieskuteczna. Teraz, po raz kolejny chce on porzucić palenie tytoniu, więc przyszedł do apteki z prośbą o pomoc farmaceuty w doborze najlepszej ku temu metody.

Palenie papierosów zwiększa ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych

Zdiagnozowane u Pana Tomasza nadciśnienie tętnicze krwi z pewnością ma związek z uzależnieniem od nikotyny. Palenie papierosów obok zaburzeń gospodarki lipidowej należy do czynników ryzyka pierwszego rzędu wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych [1]. Co więcej, to właśnie uzależnienie od nikotyny przyczyniło się prawdopodobnie również do wystąpienia zawału mięśnia sercowego, w tak młodym wieku. Szacuje się, że ryzyko wczesnej śmierci sercowej u palaczy w porównaniu z osobami niepalącymi wzrasta nawet 3-krotnie. Ponadto wykazano, że główną przyczyną rozwoju choroby wieńcowej serca oraz miażdżycy naczyń krwionośnych u osób poniżej 40. roku życia jest palenie papierosów [2].

Zależność pomiędzy zwiększonym ryzykiem wystąpienia choroby niedokrwiennej serca, a paleniem papierosów wynika z kilku mechanizmów:

  • dym tytoniowy uszkadza śródbłonek naczyń krwionośnych;
  • składniki dymu tytoniowego zwiększają aktywność płytek krwi, prowadząc do większego prawdopodobieństwa ich nadmiernej agregacji. Zwiększona krzepliwość krwi jest w głównej mierze odpowiedzialna za powstawanie zawału i determinuje jego rozległość;
  • następuje wzrost skłonności do skurczów naczyń wieńcowych (prowadzi to do odczucia bólu w klatce piersiowej , a przy długotrwałym skurczu do zawału mięśnia sercowego) [2];

Palenie papierosów nasila objawy choroby niedokrwiennej serca i zwiększa ryzyko zgonu

Palenie papierosów przez pana Tomasza po zdiagnozowaniu u niego nadciśnienia tętniczego i włączenia do jego farmakoterapii metoprololu nie było rozsądne. Wykazano, że u pacjentów palących papierosy występuje osłabiona skuteczność działania beta-blokerów, do których należy metoprolol. Decyzja o porzuceniu nałogu po przebytym zawale mięśnia sercowego jest niezwykle istotnym wydarzeniem w życiu pana Tomasza. U osób kontynuujących palenie papierosów po przebytym zawale mięśnia sercowego, przeżywalność w okresie 8 lat wynosi zaledwie 23%. Natomiast, gdy po wystąpieniu zawału mięśnia sercowego pacjent zdecyduje się na porzucenie nałogu, przeżywalność w okresie 8 lat wzrasta do ponad 50% [1,2]. Dlatego rzucenie palenia należy uznać za najważniejszy element niefarmakologicznej terapii zmniejszania ryzyka wystąpienia incydentów sercowo-naczyniowych [1].

Farmaceuta w rozmowie z pacjentem stara się wyjaśnić, jakie zalety niesie ze sobą rzucenie palenia papierosów w odniesieniu do ryzyka związanego z występującymi u pana Tomasza chorobami przewlekłymi. Ponadto uspokaja go w związku z nieudaną próbą rzucenia palenia sprzed kilku lat. Farmaceuta wspomina, że zaledwie 10% palaczy podejmujących próbę rzucenia palenia, osiąga sukces [3]. W związku z tym zachęca go, do podjęcia kolejnej próby walki z nałogiem. Ze względu na to, że poprzednio stosowany preparat z cytyzyną okazał się nieskuteczny, tym razem proponuje mu wybrać nikotynową terapię zastępczą. Polega ona na zastąpieniu nikotyny pochodzącej z papierosów, nikotyną w innej postaci- pozbawionej szkodliwych substancji znajdujących się w dymie papierosowym [3].

Zastosowanie nikotynowej terapii zastępczej ma na celu stopniowe zmniejszenie głodu nikotynowego, przy jednoczesnym niwelowaniu ryzyka wystąpienia przykrych objawów zespołu abstynencyjnego (np. bólów głowy). Następuje to poprzez zmniejszenie zależności funkcjonowania organizmu od konieczności przyjmowania nikotyny. Celem takiego działania jest odzwyczajenie od palenia papierosów i całkowite zaprzestanie stosowania jakichkolwiek produktów z nikotyną w składzie. Nikotynowa terapia zastępcza jest dostępna pod różnymi postaciami:

  • gumy do żucia;
  • pastylki do ssania;
  • systemy transdermalne;
  • aerozole doustne [4,5];

W aptece preparaty należące do niej można otrzymać bez recepty. Panu Tomaszowi ze względu na bardzo dużą ilość wypalanych papierosów (powyżej 20 dziennie) zalecana zostaje terapia przy użyciu gum do żucia [5]. Farmaceuta zaleca pacjentowi żucie gumy zawierającej 4 mg nikotyny w odstępach 1-2 -godzinnych aż do momentu pojawienia się smaku i uczucia mrowienia w jamie ustnej. Następnie należy umieścić gumę pomiędzy policzkiem a dziąsłami. Czynność ta powinna trwać ok. 30 minut. Wówczas nie powinno się spożywać żadnych posiłków oraz płynów. W ciągu doby pan Tomasz nie powinien stosować więcej niż 8-12 gum. Co więcej, w ciągu 3 miesięcy od początku terapii zaleca się, by spróbował on zastosować gumy do żucia z mniejszą zawartością nikotyny (2 mg), a przez kolejne kilka miesięcy rozpoczął stopniowe ich odstawianie (do 6 miesięcy od początku kuracji). Pacjent został także poinformowany o wystąpieniu możliwych działań niepożądanych, takich jak suchość w jamie ustnej, podrażnienie błony śluzowej przewodu pokarmowego, kaszel, czy zaburzenia snu [5,6].

Pan Tomasz został także poinformowany o bardzo ważnej roli, jaką odgrywają metody psychologiczne w procesie rzucania palenia. Mowa tu o takich działaniach jak:

  • nagradzaniu siebie za niepalenie papierosów;
  • samokontrola swojego nałogu, np. oduczenie się odruchu palacza, czyli chęci ciągłego trzymania czegoś w ręce;
  • psychoterapia grupowa, czyli spotkania z innymi uzależnionymi osobami i wymiana doświadczeń w dotarciu do celu [2];

Również, jako sposób wspomagający rzucenie palenia należy rozważyć akupunkturę. Ta niekonwencjonalna metoda, pozwala na rozluźnienie swojego ciała, zredukowanie stresu i pozbycie się w ten sposób chęci palenia. Jest coraz częściej wykorzystywana jako metoda wspomagająca farmakoterapię u osób zmagających się z nałogiem palenia tytoniu [3].

Literatura:

  1. Walewska E, Ścisło L, Szczepanik A, Nowak A, Gądek M, Machnik K. Palenie tytoniu wśród pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego. Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne 2015; 3:170-175.
  2. Kośmicki M. Palenie tytoniu przez pacjentów z chorobą niedokrwienną serca- możliwości terapii. Przewodnik Lekarza: 38-47
  3. Lempart A. Sposoby zaprzestania nałogu palenia papierosów- mity i kontrowersje. Akademia Krakowska Frycza-Modrzewskiego. Kraków 2015, dostęp online: https://repozytorium.ka.edu.pl/bitstream/handle/11315/2813/Aleksandra%20Lempart.pdf?sequence=1&isAllowed=y
  4. Lachowicz M.  Uzależnienie od papierosów – jak zwiększyć szanse na pokonanie nałogu? Aptekarz Polski 2020; dostęp online: https://www.aptekarzpolski.pl/wiedza/uzaleznienie-od-papierosow-jak-zwiekszyc-szanse-na-pokonanie-nalogu/6/
  5. Mejza F, Cedzyńska M, Bała M, Górecka D. Uzależnienie od tytoniu, Medycyna Praktyczna 2022; dostęp online: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.3.23.
  6. CHPL Nicorette gumy do żucia.

Jak oceniasz artykuł?

Twoja ocena: Jeszcze nie oceniłeś/aś artykułu

Udostępnij tekst w mediach społecznościowych

1 komentarz Komentujesz jako gość [ lub zarejestruj]

"nie ma potrzeby wyznaczania do pełnienia dyżurów aptek w miastach liczących powyżej 25 tys. mieszkańców" "W chwili obecnej Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że do godziny 24:00 pełnienie dyżuru mogłoby być finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, natomiast w sytuacji, gdy starosta uzna, że apteka powinna być czynna dłużej w porze nocnej, dyżur powinien być finansowany z lokalnego budżetu – czytamy w stanowisku ministerstwa."