REKLAMA
pon. 17 lutego 2020, 08:02

Ważna decyzja GIF: „Słup” nie kupi i nie otworzy nowej apteki

Umowa franczyzy, umowa o świadczenie usług centralnych, umowa zastawu rejestrowego oraz umowa pożyczki – za pomocą tych dokumentów sieć aptek sprawowała kontrolę nad spółką farmaceutów, stworzoną tylko w celu pozyskiwania nowych aptek. Główny Inspektor Farmaceutyczny przeszkodził jednak w realizacji całego planu…

Główny Inspektor Farmaceutyczny uchyla decyzję przejęcia apteki przez spółkę "słup" (fot. Shutterstock)
Główny Inspektor Farmaceutyczny uchyla decyzję przejęcia apteki przez spółkę "słup" (fot. Shutterstock)

Z kolei umowa o świadczeniu usług centralnych dotyczyła obsługi księgowej, kadrowej, organizacyjno-prawnej oraz operacyjnej. Innymi słowy kwestiami księgowymi, podatkowymi oraz polityką kadrową (rekrutacja, zatrudnianie nowych pracowników) zajmowała się również sieć aptek. Zdaniem Głównego Inspektora Farmaceutycznego taka treść umowy oznaczała, że franczyzodawca uzyskiwał możliwość kształtowania funkcjonowania oraz organizowania działalności spółki farmaceutów oraz aptek do niej należących. A tym samym do realnego wpływu na byt przedsiębiorcy na rynku aptecznym.

Pożyczka niczym nóż na gardle…

Do tego dochodziła jeszcze umowa pożyczki zawarta na okres dwóch lat. Na jej mocy franczyzodawca finansował zakup lub otwieranie nowych aptek oraz prowadzenie bieżącej działalności aptecznej. Jednocześnie została ona obwarowana szeregiem zastrzeżeń i kar. Za naruszenie jej warunków, pożyczkobiorcy groziło zerwanie umowy i niezwłoczna wymagalność spłaty pożyczki wraz z odsetkami „bez konieczności przesłania jakiegokolwiek żądania lub zawiadomienia”. Zdaniem GIF taka konstrukcja umowy sprawiała, że sieć aptek zyskiwała w znacznym stopniu kontrolę nad spółką farmaceutów. Możliwość spłaty pożyczki w ustalonych ratach uzależniona była bowiem od pozostawiania partnerem biznesowym i zakazu zbycia całości lub części przedsiębiorstwa oraz od istnienia na rynku aptek.

– Zastrzeżenia te mogą w znacznym stopniu zawężać możliwość działania […] sp. j. w toku prowadzonej działalności gospodarczej i ograniczają ją praktycznie do formy bytu na rynku aptek, bez możliwości wolnorynkowego dysponowania przedsiębiorstwem oraz możliwością podejmowania strategicznych kroków wewnątrz struktury spółki – czytamy w decyzji GIF.

Według Głównego Inspektora Farmaceutycznego spółka jawna farmaceutów miała być wyłącznie podmiotem, który uzyska zezwolenie na prowadzenie apteki ogólnodostępnej. Innymi słowy miała być… słupem.

Przekroczenie 1 procenta przez grupę kapitałową

Na podstawie tych ustaleń Główny Inspektor Farmaceutyczny uznał, że spółkę jawną farmaceutów należy zaliczyć do grupy kapitałowej posiadających sieć aptek. GIF przeanalizował też dane z Krajowego Rejestru Sądowego i okazało się, że liczne spółki powiązane osobowo z zarządem sieci tworzą grupę kapitałową posiadającą liczbę aptek przekraczająca 1 procent wszystkich tego typu placówek w Pomorskim (czytaj również: NIA studzi euforię prawników. Spór o „1 procent” nadal trwa…).

GIF uznał więc, że decyzja WIF o przeniesieniu kolejnego zezwolenia na spółkę jawną farmaceutów – która jest członkiem tejże grupy kapitałowej – spowoduje niedozwolone przekroczenie progu określonego w ar.t 99. ust. 3 pkt 3 ustawy Prawo farmaceutyczne. W rezultacie zdecydował o uchyleniu decyzji wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego.

Co ciekawe przedstawiciele sieci aptecznej w trakcie postępowania przedstawiali objaśnienia i analizy prawne profesorów prawa. Powodem była „okoliczność daleko posuniętej ostrożności, że przynależność Spółki do aptecznej sieci franczyzowej nie stwarza stosunku zależności w rozumieniu przepisów prawa konkurencji oraz że nie stanowi przesłanki do odmowy przeniesienia zezwolenia na prowadzenie apteki”.

Dowód w sprawie miało też stanowić stanowisko Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców. GIF uznał jednak, że powoływanie się na „opinie” i „stanowiska” jest dopuszczalne, ale nie odbywa się w ramach postępowania dowodowego. Stanowią one jedynie przedłużenie argumentacji strony, a nie dowód w sprawie (czytaj również: Stanowisko Ministerstwa w sprawie przenoszenia zezwoleń na apteki).

Co dalej?

Jakie konsekwencje może mieć ta decyzja Głównego Inspektora Farmaceutycznego dla rynku? Jeśli GIF będzie konsekwentny, kolejne przejęcia zezwoleń przez „słupy” będą uchylane. Przedstawiona przez Głównego Inspektora Farmaceutycznego argumentacja, przemawia też za cofaniem zezwoleń na nowe apteki, wydanych spółkom uzależnionym od sieci przekraczających 1 procent. W tej kwestii wykazać mogą się izby aptekarskie, wnosząc o udział w postępowaniach i odwoływanie się do tego typu decyzji. W najbliższym czasie można też oczekiwać rozstrzygnięcia w tej sprawie przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym. Trudno bowiem wyobrazić sobie brak odwołania od decyzji GIF przez sieć apteczną.

©MGR.FARM

Redakcja mgr.farm

Opuchnięte nogi? Zobacz, jak pomóc takim pacjentom

29 września 202309:32

Problem opuchniętych nóg, związany zwykle z przewlekłą niewydolnością żylną to bardzo powszechne zjawisko – zwłaszcza w czasie nadchodzącej wiosny i lata [1]. Wśród czynników predysponujących to występowania tego typu dolegliwości jest m.in. wiek pacjenta [1]. Dlatego też osoby starsze są bardziej narażone na problemy z krążeniem żylnym w obrębie kończyn dolnych. I to właśnie z takim problemem pojawiła się dziś w aptece Pani Maria.

Problem opuchniętych nóg, związany zwykle z przewlekłą niewydolnością żylną to bardzo powszechne zjawisko. (fot. Shutterstock)

OPIS PRZYPADKU

Pacjentką, której problem dziś zostanie przybliżony jest 65-letnia Pani Maria. Przyszła do apteki z dokuczającym jej od dłuższego czasu problemem opuchniętych nóg. Pacjentka narzeka na dokuczliwe i praktycznie stale utrzymujące się obrzęki w nogach, przez co czuje się niekomfortowo. Zapytana jak długo zmaga się z tymi dolegliwościami odpowiedziała, że problem jest przewlekły, a widoczne na skórze żylaki utrzymują się już od dłuższego czasu. Pani Maria prosi Cię o rekomendację produktu, który zniwelowałby dokuczające jej uczucie ciężkości nóg i zmniejszył obecny na nogach obrzęk, gdyż stosowane dotychczas żele z heparyną nie okazały się zbyt skuteczne.
Pani Maria leczy się na nadciśnienie tętnicze, ale zapewnia, że terapia jest dobrze dobrana, a wartości ciśnienia są obecnie w normie. Co zatem można polecić Pani Marii?

OPUCHNIĘTE NOGI TO JEDEN Z OBJAWÓW CVD

CVD (ang. chronic venous disease), czyli przewlekła niewydolność żylna to schorzenie o stale rosnącej częstości występowania w populacji ogólnej – także w polskiej. Szacuje się, że problem ten w Polsce dotyczy nawet 47% kobiet i około 37% mężczyzn [1]. Wpływ na pojawienie się przewlekłej niewydolności żylnej mają zarówno czynniki modyfikowalne (jak tryb życia, wykonywana praca, czy też dieta i masa ciała) oraz niemodyfikowalne. Do tych drugich należą:

  • czynniki genetyczne (jeśli 1 rodzic miał żylaki to ryzyko pojawienia się ich u jego dziecka wynosi 40%, jeśli dwoje rodziców – ryzyko wzrasta aż do 90%!)
  • wiek – osoby starsze są bardziej narażone na problemy z krążeniem żylnym kończyn dolnych
  • płeć żeńska [1].

Pacjenci dotknięci problemem CVD skarżą się najczęściej na uczucie ciężkości nóg, wynikające przede wszystkim z obrzęków w obrębie kończyn dolnych [1,2]. Poza tym może pojawić się ból i mrowienie, a także skurcze (zwłaszcza w porze nocnej) [1,2]. Obrzęki doskwierające pacjentom dotkniętym problemami z krążeniem żylnym wynikają przede wszystkim ze zmian w strukturze śródbłonka. Stan zapalny, spowodowany nadciśnieniem żylnym, przyczynia się do powstawania luk i przerw pomiędzy komórkami śródbłonka naczyniowego, przez co elementy krwi i osocza przesączają się do przestrzeni pozanaczyniowej tworząc obrzęk [1]. Właściwym postępowaniem powinno być zatem skupienie się na uszczelnieniu naczyń żylnych i limfatycznych oraz zmniejszeniu ich przepuszczalności [1,2]. Jak to zrobić?

DOBEZYLAN WAPNIA POMOŻE W PROBLEMIE OPUCHNIĘTYCH NÓG

Skoro właściwym postępowaniem w terapii CVD i obecnego w jej przebiegu obrzęku jest uszczelnienie naczyń i zmniejszenie ich przepuszczalności warto dobrym okiem spojrzeć na dobezylan wapnia.

Dobezylan wapnia to związek z długą historią stosowania w ramach terapii problemów żylnych [3,4]. W ramach swojej aktywności leczniczej wykazuje wielokierunkowe działanie [5]. Mając na uwadze dolegliwości, z jakimi po pomoc zgłosiła się Pani Maria warto podkreślić, że dobezylan wapnia:

  • uszczelnia śródbłonek naczyń włosowatych
  • zmniejsza przepuszczalność naczyń limfatycznych i poprawia drenaż limfatyczny
  • usprawnia przepływ krwi przez naczynia żylne poprzez zmniejszenie lepkości osocza krwi oraz agregacji płytek krwi i czerwonych krwinek [3,4].

Dobezylan wapnia przyczynia się zatem do redukcji obrzęków na drodze poprawy drenażu limfatycznego i uszczelniania naczyń żylnych. Efektywność w kontekście opuchniętych nóg potwierdzają też badania przeprowadzane na pacjentach z obrzękami kończyn dolnych. W jednym z nich związek przyczynił się do 24% spadku objętości dolnych części nóg, tym samym redukując znacznie problem obrzęku [6].

Tym, co również wyróżnia dobezylan wapnia jest dobry profil bezpieczeństwa i małe ryzyko występowania działań niepożądanych [3,4]. Związek nie wykazuje istotnych interakcji z innymi lekami, co w kontekście starszych pacjentów jest na pewno sporą zaletą [7].

DOBENOX FORTE NA PROBLEMY Z OBRZĘKAMI

Rekomendacją dla Pani Marii może być zatem produkt leczniczy Dobenox Forte [7]. Lek ten zawiera w swoim składzie dobezylan wapnia w dawce 500mg i może być przyjmowany 1-2x dziennie w przypadku:

  • występowania objawów przewlekłej niewydolności żylnej, takich jak bóle i nocne kurcze, uczucie ciężkości, obrzęk
  • występowania żylaków kończyn dolnych [7].

Dobenox Forte będzie zatem odpowiednim wyborem dla Pani Marii i pomoże jej zredukować dokuczający jej obrzęk nóg. Pamiętaj tylko, aby wspomnieć pacjentce o tym, że Dobenox Forte najlepiej przyjmować po posiłkach [7].

Literatura:

  1. Przewlekła choroba żylna, Renata Zubilewicz, Andrzej Jaroszyński, Forum Medycyny Rodzinnej 2015, tom 9, nr 5, 400-404
  2. Calcium dobesilate for chronic venous insufficiency: a systematic review, Agustin Ciapponi, et.al., Angiology, Volume 55, Number 2, 2004
  3. Safety of calcium dobesilate in chronic venous disease, diabetic retinopathy and haemorrhoids, Herve Allain, et.al., Drug Safety 2004;27(9): 649-660
  4. Leczenie farmakologiczne przewlekłej niewydolności żylnej i owrzodzeń żylnych, Marek Ciecierski, https://marekciecierski.pl/choroby-zyl/przewlekla-niewydolnosc-zylna/
  5. Dobezylan wapnia – nowe zastosowania, Karolina Lesner, Adam Reich, Forum Dermatologicum 2016, tom 2, nr 4, 134-138
  6. Effectiveness and safety of calcium dobesilate in treating chronic venous insufficiency: randomized, double-blind, placebo-controlled trial, K.H. Labs, et.al., Phlebology 2004; 19: 123-130
  7. Charakterystyka Produktu Leczniczego Dobenox Forte

DOBENOX Forte, 500 mg, tabletki powlekane. Skład: 1 tabletka zawiera 500 mg wapnia dobezylanu jednowodnego (Calcii dobesilas monohydricus). Substancja pomocnicza o znanym działaniu: laktoza jednowodna. Postać farmaceutyczna: tabletka powlekana. Wskazania do stosowania: Objawy przewlekłej niewydolności krążenia żylnego kończyn dolnych (bóle i nocne kurcze nóg, uczucie ciężkości nóg, parestezje, obrzęk, zmiany skórne na tle zastoju krwi), żylaki kończyn dolnych. Objawowe leczenie żylaków odbytu. Dawkowanie i sposób dawkowania: Zalecana dawka dobowa dla osób dorosłych to 500 mg do 1000 mg dobezylanu wapnia jednowodnego: niewydolność żylna – zwykle od 500 mg do 1000 mg na dobę; tj. 1–2 tabletki na dobę; żylaki odbytu – zwykle od 500 mg do 1000 mg na dobę; tj. 1–2 tabletki na dobę. Podanie doustne. Tabletki należy przyjmować po posiłkach w celu uniknięcia lub zminimalizowania objawów niepożądanych dotyczących przewodu pokarmowego. Przeciwwskazania: nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Specjalne ostrzeżenie i środki ostrożności dotyczące stosowania: Ostrożnie stosować u pacjentów z chorobą wrzodową żołądka i (lub) dwunastnicy, z nawracającym zapaleniem błony śluzowej żołądka oraz z niewydolnością nerek. W przypadku ciężkiej niewydolności nerek, jeśli konieczna jest dializoterapia, dawkę produktu leczniczego należy zmniejszyć. Na podstawie doniesień o działaniach niepożądanych stwierdzono, że przyjmowanie wapnia dobezylanu jednowodnego może bardzo rzadko wywołać agranulocytozę, związaną prawdopodobnie z reakcją nadwrażliwości. Agranulocytoza może objawiać się wysoką gorączką, zakażeniami w obrębie jamy ustnej, bólem gardła, zmianami zapalnymi w obrębie odbytu i narządów płciowych oraz innymi objawami, które wskazują na zakażenie. Pacjent musi być poinformowany, że w razie wystąpienia jakichkolwiek objawów zakażenia, powinien zgłosić je lekarzowi. W razie wystąpienia takiej sytuacji, konieczne jest sprawdzenie morfologii krwi wraz z rozmazem oraz zaprzestanie stosowania produktu leczniczego. Produkt zawiera laktozę jednowodną. Produkt nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy–galaktozy. Jedna tabletka DOBENOX Forte zawiera 50 mg laktozy. Działania niepożądane: Częstość występowania działań niepożądanych określono zgodnie z konwencją MedDRA: bardzo często (≥1/10), często (≥1/100 do <1/10), niezbyt często (≥1/1000 do <1/100), rzadko (≥1/10 000 do <1/1000) i bardzo rzadko (<1/10 000), częstość nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych). Zaburzenia żołądka i jelit: Rzadko: nudności, biegunka. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: Rzadko: odczyny skórne. Zaburzenia mięśniowo–szkieletowe i tkanki łącznej: Rzadko: bóle stawów. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: Bardzo rzadko: agranulocytoza. Opisywane działania niepożądane na ogół przemijały samoistnie po zaprzestaniu leczenia. W razie wystąpienia objawów zakażenia produkt należy odstawić. Podmiot odpowiedzialny: PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO–LEK S.A. 51–131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242E. Numer pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: pozwolenie nr 22090. Kategoria dostępności: produkt leczniczy wydawany bez przepisu lekarza – OTC. 

Jak oceniasz artykuł?

Twoja ocena: Jeszcze nie oceniłeś/aś artykułu

Udostępnij tekst w mediach społecznościowych

2 komentarze Komentujesz jako gość [ lub zarejestruj]

Czekamy. Oby jak najszybciej. Apteki otwarte na słupa, a w ciągu ostatnich ponad dwóch lat tych przejęć było na prawdę dużo, powinny być natychmiast unieruchomione, zezwolenia cofnięte a czarne owce farmaceutyczne ukarane i napiętnowane. Nawet ptak nie sra we własne gniazdo.
Wydaje mi się że trochę za póżno.Teraz już nie cofną nikomu koncesji ani pozwolenia.Ale pomarzyć zawsze można.